چرا مذاکرات وین به نتیجه ای نرسید؟!!

گروه بین الملل: مذاکرات ایران و 1+5 در وین درحالی به اتمام رسید که به دلیل شکاف های گسترده بین ایران و طرق مقابل به نتیجه قابل قبولی دست پیدا نکرد.

به گزارش بولتن نیوز، به نظر می رسد مهم ترین عواملی که موجب شد مذاکرات به سرانجام خاصی نرسد، پافشاری تیم مذاکره کننده هسته ای ایران بر روی حقوق مسلم هسته ای کشور از سویی، و زیاده خواهی های 1+5 و مخصوصا امریکا از سویی دیگر باشد.

بر اساس اخبار منتشرشده، خطوط قرمزی که نظام برای تیم مذاکره کننده مشخص کرده چنین است:

1- تحقیق و توسعه قابل مذاکره نیست.

2- تحریم ها باید یکباره لغو شود.

3- درباره ظرفیت غنی سازی فقط نیاز کشور است که تکلیف موضوع را تعیین می کند.

4- ماهیت راکتور آب سنگین اراک باید حفظ شود.

5- تیم مذاکره کننده حق ورود به حوزه نظامی را ندارد.

از سوی دیگر اما امریکا و دیگر کشورهای مذاکره کنند سعی دارند تا در موضوعات زیر، اقداماتی را بر ایران تحمیل کنند:

1- نیروگاه آب سنگین اراک

2- نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای

3- تعداد سانتریفیوژها

4- برنامه موشکی

5- سابقه فعالیت‌های هسته‌ای

6- مدت گام نهایی

با اندک نگاهی به جدول تقاضاهای دو طرف مذاکره کننده می توان پی برد که تا چه اندازه شکاف بین دو سوی میز مذاکره کننده عمیق است و به تبع آن رسیدن به یک توافق جامع تا چه اندازه مشکل.

در همین حال لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه پیش از شروع مذاکرات در جمع برگزیده ای از خبرنگاران آمریکایی به صراحت گفته بود: توافق 1+5 با ایران، تنها در صورت کاهش سانتریفیوژ ها و توضیح درباره سوابق جنبه های نظامی»برنامه هسته ای ایران در سال های گذشته امکان پذیر است.

وی جامع بودن، شفافیت در خصوص سابقه گذشته برنامه هسته ای و حل کردن موضوع زمان گریز را سه شرط لازم برای توافق جامع هسته ای میان ایران و 1+5 عنوان کرده بود.

وندی شرمن نیز بعد از پایان دور قبلی مذاکرات (وین 3) با گستاخی تمام در مورد برنامه موشکی ایران به عنوان یکی از محورهای مهم مذاکرات هسته ای اظهارنظر کرد و گفت: طرح مشترک اقدام (توافقنامه ژنو) تصریح کرده است که باید به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به عنوان بخشی از توافق نامه رسیدگی شود و فکر می کنم همه می دانید که یکی از مسائل مطرح در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد، دغدغه هایی است که درخصوص موشکهای بالستیک با قابلیت حمل تسلیحات هسته ای وجود دارد. بنابراین، وقتی می گویم درباره همه نگرانی های موجود صحبت شده است، منظورم این است که درباره همه نگرانی ها بحث شده است.

گرچه به دلیل مقاومت و پافشاری تیم هسته ای ایران بر روی حقوق و منافع ملی کشور، طرف روبرو نتوانست به اهداف خود دست پیدا کند اما گزارش ها حاکی است که همین به نتیجه نرسیدن مذاکرات نیز می تواند برای کشورهای 1+5 یک برد محسوب شود.

بنا بر گزارشی که اکونومیست منتشر کرده، امریکا خواهان توافق با ایران در یک بازه زمانی 10 تا 20 ساله است در حالی که ایران حداکثر آن را تا 5 سال قبول می کند. از سویی دیگر برآوردها حاکی از آن است که امریکا همچنان علاقمند است که تحریم ها علیه ایران ادامه پیدا کند. حتی اگر مذاکرات به توافقی دست یابد نیز بنا بر گفته مقامات امریکایی، نظام تحریم ها علیه ایران برداشته نخواهد شد. این موضوعات یعنی اینکه عملا مذاکرات به نتیجه "برد- برد" منتهی نخواهد شد.

دیروز نیز روزنامه کیهان این رفتار امریکا و غرب را شبیه "بازی مار و پله" توصیف کرده و در مورد آن نوشت: آمریکا و غرب در حالی که امتیازات نقد و جبران‌ناپذیری می‌گیرند- که مایلند در توافقات بعدی ادامه پیدا کند- هر جا که خواستند می‌توانند مانند بازی مار و پله، بازی را برای طرف مقابل صفر کنند. به تعبیر کنت پولاک تحلیلگر سابق سازمان سیا در نیویورک تایمز «آمریکا می‌تواند طبق توافق ژنو تا 30 یا 50 سال دیگر توقع اعتمادسازی از ایران داشته باشد و تحریم‌ها را تا آن موقع حفظ یا به شکل موقت تعلیق کند.»! دقیقاً به خاطر همین ریل‌گذاری اشتباه است که پس از توقف فعالیت تاسیسات غنی‌سازی فردو و در حالی که ادعا می‌شد این تاسیسات خطر مهمی است، محافل سیاسی در اروپا و آمریکا ادعا کردند فردو به خودی خود اهمیت چندانی ندارد و موضوع مهم‌تر، راکتور اراک است!

درعین حال هنگامی که گزارشاتی مبنی بر موافقت تیم مذاکره‌کننده ایرانی با طراحی مجدد این راکتور و تغییر نوع فعالیت آن منتشر شد همان محافل گفتند راکتور اراک نیز چندان اهمیتی ندارد و موضوع مهم خود ظرفیت غنی‌سازی در ایران و نزدیک شدن آن به مرحله بریک آوت(فرار هسته‌ای) است و بنابراین باید این ظرفیت را فعلا به یک بیستم کاهش داد! اکنون موضوع موشک‌های دوربرد، نقش اثرگذار ایران در تحولات منطقه به ویژه سوریه و... نیز به این بهانه‌جویی‌ها اضافه شده است. در حقیقت غرب در نقشه کلان و راهبردی خود قصد دارد اگر نمی‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را به طور یکجا اوراق کند، با تقطیع و زمان‌بندی پروژه، همین کار را- به زعم باطل خود- در میان مدت انجام دهد. مثالی که وجود دارد این است که اگر یک تانک را نشود یکجا از یک منطقه تحت حفاظت خارج کرد، می‌توان همین کار را با تقطیع آن به شکل تدریجی انجام داد.