همایش «مطالعات اجرا؛ دریچه ای بر تئاتر امروز ایران» برگزار گردید
فرزان سجودی، کامران سپهران و محمدباقر قهرمانی هیات علمی این همایش را تشکیل می دهند.
رحمت امینی در همایش علمی-پژوهشی جشنواره تئاتر دانشگاهی: همایش‌های پژوهشی در اولویت دانشگاهیان ما نیست
در ابتدای این همایش علمی-پژوهشی هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران، رحمت امینی طی سخنانی از ناكارآمدی پژوهش‌های حوزه تئاتر و عدم توجه دانشگاهیان به برنامه‌های این عرصه گلایه كرد.
بنابر این گزارش، رحمت امینی دبیر علمی همایش علمی-پژوهشی هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران، گفت: از زمانی كه به عنوان مدیر مركز هنرهای نمایشی حوزه هنری مشغول به كار شده‌ام توجه به فعالیت‌های پژوهشی از اولویت‌های كاری من بوده و خواهد بود. در حوزه هنری بحث پژوهش برای ما بسیار جدی است.
وی با برشمردن بسترهای ارائه‌ی مقالات پژوهشی تئاتر، توضیح داد: در حال حاضر مقالات پژوهشی تئاتر به سه گونه تولید و ارائه می‌شوند. اول، پایان‌نامه‌های دانشگاهی است كه البته پایان‌نامه‌های مقطع كارشناسی در حال برچیده شدن است ولی این ادعا وجود دارد كه در مقطع كارشناسی ارشد و دكترا، دانشجویان ما كارهای پژوهشی خود را با عنوان پایان‌نامه ارائه می‌كنند.
این استاد دانشگاه اضافه كرد: بستر دوم، امكانی است كه برخی نهادها برای كار پژوهشی مهیا می‌كنند. مثل حوزه هنری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جهاد دانشگاهی كه وظیفۀ انجام كارهای پژوهشی را دارند. این نهادها برخی موضوعات را محور قرار داده و طبق آن یا فراخوان می‌دهند یا پژوهشگران مشخصی را برای هدف خود به خدمت می‌گیرند كه البته فراخوان‌های پژوهشی جشنواره‌ها نیز در این حوزه قرار می‌گیرند.
امینی پژوهش‌های خودجوش هنرمندان و پژوهشگران را نوع سوم كار پژوهشی دانست
كه الزاما آكادمیك یا دانشگاهی نیستند. وی ادامه داد: پژوهش‌های خودجوش
علیرغم كم تعداد بودن، از مخاطبین و استقبال بیشتری برخوردارند. مانند
كتاب "نمایش در ایران" بهرام بیضایی كه بعد از 50 سال همچنان كه در
دانشگاه‌ها تدریس می‌شود و هنوز همسنگ این كتاب پژوهشی منتشر نشده است.
رییس مركز هنرهای نمایشی حوزه هنری تصریح كرد: حال نكته این‌جاست كه چرا استقبال از برنامه‌های پژوهشی در بین دانشگاهیان ما اینقدر كم است؟ قبلا می‌گفتند تئاتری‌ها، تئاتر را برای خانواده‌ی تئاتر اجرا می‌كنند و غیر از خودشان مخاطب دیگری ندارند. حالا نیز به نظر می‌رسد پژوهشگران ما پژوهش‌های خود را برای خود پژوهشگران ارائه می‌كنند و همایش‌های پژوهشی مخاطب دیگری ندارد. متاسفانه باید اعتراف كنم همایش‌ها و سمینارهای پژوهشی در اولویت اعضای هیات علمی و دانشگاهیان ما نیست.
وی با بیان اینكه پژوهشگر برای كار پژوهشی خود باید یك مسئله داشته باشد گفت: فكر می‌كنم همین عدم توجه به همایش‌های پژوهشی در تئاتر كشور ما باید مسئله پژوهشگران ما باشد و ببینند چرا تعداد مخاطبین سمینارهای پژوهشی اینقدر كم است. البته مخاطبین چنین برنامه‌هایی بی‌شك، خاص است اما همان مخاطبین خاص نیز در این برنامه‌ها شركت نمی‌كنند و اینگونه نیست كه فكر كنیم مشكل در مخاطب ماست، احتمالا پژوهش‌های ما نیز دچار مشكل است.
امینی نیاز تئاتر كشور را به پژوهش‌های كاربردی جدی دانست و خاطرنشان كرد: در تئاتر پژوهش‌های جدی آماری، كمیت‌گرا و با داده‌های ملموس كم است. تئاتر ما نیاز به پژوهش‌هایی همانند پژوهش‌های حوزه‌ی صنعت در كشورهای پیشرفته دارد كه با عدد و رقم و آمار دقیق، كاملا كاربردی در پی رفع نیازها و كمبودهای تئاتر كشور باشد. متاسفانه بیشتر مقالات پژوهشگران ما تكرار مكررات مقالات تحلیلی و توصیفی قدیمی است كه بارها به طرق مختلف انجام و ارائه شده است.
وی همچنین ضمن تقدیر از دانشجویانی كه در همایش علمی- پژوهشی هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران مقاله ارائه داده‌اند گفت: به شكر خدا امسال پژوهش‌های كاربردی‌ای در بین فهرست مقالات دیده می‌شود و امیدوارم پژوهش‌های جوانان ما به این سمت و سو، سوق پیدا كنند. پژوهشگر موفق كسی است كه به ساحل دریا نظر چندانی نداشته باشد همچون غواصی به اعماق دریا برود و یافته‌هایی بجوید كه تابحال كسی آن ها را ندیده است. پژوهش‌های ما باید اینقدر حرف تازه و خوب داشته باشند تا مخاطبین خود را از خلوتشان خارج كند و به چنین جلساتی بكشاند.
رحمت امینی در پایان از پژوهشگران خواست تا همكاری خود را با دفتر مطالعات و پژوهش مركز هنرهای نمایشی حوزه هنری ادامه دهند.
نگاهی به شرکت کنندگان این همایش علمی-پژوهشی و مقالات ارائه شده
در این همایش زهرا باقرشاهی مقاله"مقایسه الگوهای کمدی ایرانی و غربی بر اساس نظریات نورتروپ فرای"، مجید کیانیان مقاله "نگاهی به تئاتر معاصر ایران؛ نسلی نو در جستجوی یک زبان تصویری تازه"، نرگس غفاری و عیسی نوری وایقان مقاله"بهره گیری از پتانسیل تاریخی فضاهای شهری جهت اجرای تئاترهای خیابانی"، اشکان خیل‌نژاد مقاله "بررسی نقاط همسان و غیرهمسان تئاتر و تله‌تئاتر"، مجید کیانیان مقاله "نقش نظام های دلالتگر مکانی در هنرهای آیینی ایران"، زهرا باقرشاهی مقاله "بررسی ویژگیهای هنر اجرا در آیین دسته های عزاداری در ایران"، سعید نیکو رزم مقاله "زایش تراژدی و مرگ ایزد منجنیقی، بررسی رابطه تئاتر با هستی در فلسفه نیچه"، آرش عیسی‌پور مقاله "دراماتورژی (تعیین و تبیین مفاهیم) در حوزه متنِ نمایشنامه سالار زنان از منظر نقد گئورگ لوکاچ"، مجید سرنی زاده مقاله "حافظه حرکتی جمعی ایرانی و تئاتر مبتنی بر حرکت"، سید میثم مطهری مقاله "تاریخ‌نگاری اجراهای تئاتر معاصر ایران (تئاتر موضوعی بعد از انقلاب)"، ناتاشا محرم‌زاده مقاله "بررسی گذر از هنر تک ساحتی به راه حلی بینا هنری یا چند ساحتی در هنر اجرا"، فراز حسامی مقاله "تحلیل گفتمان انتقادیِ ترجمه فارسی نمایشنامه ارباب پونتیلا و نوکرش/خادمش/برده اش ماتی، اثر برتولت برشت" و بهنام نوایی مقاله "تحلیل پدیدار شناسانه پرفورمنس آرت و عوامل تاثیر گذار بر شکل گیری آن در دهه ۶۰ و ۷۰ (در غرب)" را ارائه نمودند.
گفتنی است، هفدهمین دوره جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی از ۲۰ تا ۲۷ اردیبهشت سال جاری به دبیری سیاوش قائدی در تهران برگزار می شود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
