هیمن شاعر کرد ایرانی

به گزارش بولتن نیوز، «هيمن» تخلص «شيخ محمد امين شيخ الاسلامي مكري» است. هيمن سال 1300 هجري شمسي در روستاي «لاچين» واقع در 5 كيلومتري جنوب مهاباد در خانواده‌اي متمول و صاحب نام متولد شد.



 بعد از فرو پاشی حرکت ضد حکومتی در سال 1326  در مهاباد او با لقب «شاعر ملي» مدت زماني چشمگير آواره بود «هيمن» از سال 1326 تا 1357 پيوسته تحت تعقيب ساواك و ماموران دولتي بود؛  طوري كه چند بار مخفيانه از ایران خارج ودوباره به میهن بازگشت؛ اما هربار به ناچار راه كشور عراق را در پيش گرفت. با پيروزي انقلاب مردم ايران پا به ميهن خويش گذاشت.


بار ديگر وارد جريانهاي سياسي شد، اين بار ديري نپاييد كه او سياست را بوسيد و كنار گذاشت و در کنار جمهوری اسلامی از سال 1362 با سردبيري مجله‌ي «سروه»  به معنی نسیم  به كار ادبي پرداخت. پردازش ساده  و روان  و ادیبانه اين شاعر و نويسنده در قالب‌هاي داستان، شعر، مقاله، تصحيح و ترجمه مانع از آن شد كه نام او پس از درگذشتش در روز 29 فروردين ماه 1365 از خاطره‌ها محو شود. بهره‌گيري از عناصر طبيعتي خشن، استفاده از ادبيات شفاهي و پشتوانه قرار دادن فولكلور و فرهنگ بومي، در عين به خدمت گرفتن انواع آرايه‌هاي ادبي ويژگي‌هايي از شعر «هيمن» است كه خوانندگان اين اشعار مي‌توانند تا اندازه‌اي به درك آن‌ها نايل آيند. تسلط او بر زبان کردی و ديگري قدرت انكار ناپذيرش در سرايش ،دو ويژگي خاص «هيمن» است که او را از جمله‌ي آخرين شاعران كلاسيك جديد در ادبيات كردي کرده است، از آثار  ماموستا هیمن "تاریک‌ و‌ روون"، مجموعه‌ اشعار 1974
    "نالهٔ جودایی"، مجموعه‌ اشعار 1979
    "پاشه‌روکی ماموستا هیمن"، مجموعه‌ مقالات، مهاباد 1983
    "چه پكيك گول و چه پكيك نيرگز"   را می توان نام برد

هیمن در روزنامه‌های کوردستان، هه‌واری کورد (فریاد کرد)، هه‌واری نیشتمان (فریاد میهن)، گروگالی مندالان (قیل‌وقال کودکان)، آگر (آتش) و هه‌لاله (لاله) نیز می‌نوشت. تندیس هنرمندانه  و زیبائی از " هیمن"  اکنون در ورودی شهر مهاباد نصب شده است.

 



 

 

جهت اطلاع بیشتر

ماموستا هیمن

سرگذشت:

محمدامین شیخ‌الاسلامی مُکری ملقب به‌ هیمن (به‌ معنی متین) و یا هیمن موکریانی (زاده‌ بهاروی در روستای شیلان آباد از توابع مهاباد در شمال غرب) ایران دیده‌ به‌ جهان گشود. پس از به پایان رساندن آموختن در خانقاه شیخ برهان در شرفکند، هیمن در سال 1942 همراه با دوست خود هژار به‌ جمعیت احیای کرد (کومه‌لهٔ ژیانه‌وهٔ کورد) پیوست. در جمهوری مهاباد (ژانویه تا دسامبر ۱۹۴۶) به‌ عنوان شاعر ملی جمهوری کردستان ملقب شد و منشی حاجی بابا شیخ، نخست وزیر آن جمهوری گشت.

پس از سقوط جمهوری، هیمن به‌ شهر سلیمانیه در کردستان عراق پناهنده‌ شد و در آنجا اقامت گزید. در آنجا دستگیر شد ولی مخفیانه به لاچین بازگشت. پس از قرارداد آشتی ۱۱ مارس ۱۹۷۰ میان مبارزه‌گران کرد و حکومت عراق، هیمن به بغداد رفته و در آنجا اقامت گزید و عضو فعال فرهنگستان علوم کرد شد.

هیمن پس از سرنگونی پادشاهی پهلوی (۱۹۷۹) به‌ صفوف پیشمرگان حزب دموکرات کردستان ایران پیوست و تا کنگره‌ چهار در حزب باقی ماند و بعد از آن خود را به حکومت جمهوری اسلامی ایران تسلیم کرد و در ایران یک انتشاراتی کردی به نام انتشارات صلاح‌الدین ایوبی در شهر ارومیه برپا کرد. آن انتشاراتی از بهار ۱۹۸۵ یک فصلنامه فرهنگی به نام سروه (نسیم) به چاپ می‌رساند که هیمن تا زمان درگذشتش مسئول آن فصلنامه بود.او قبل از انقلاب مردم ایران در سال 1357 هیمن در روزنامه کردستان که در تهران منتشر می‌شد، همکاری می‌کرد.

آثار هیمن

         منابع :

    حسامی، کریم: یاد هیمن، سوئد ۱۹۸۷.
    بلاو، جویس (Joyce Blau): نوشتار هیمن مکریانی در دانشنامه ایرانیکا.
    ویکی‌پدیای انگلیسی.

مولف : حسن جعفری