بولتن نیوز: آنتون یفستراتوف در «ایران رو»:مناقشه سوریه که از بهار سال 2011 تا کنون همچنان ادامه دارد، مدتهاست که امر داخلی این جمهوری عربی نه چندان بزرگ نمیباشد. معلوم شد که هم کشورهای منطقه ای و هم قدرتهای بزرگ جهانی در سوریه منافع خاصی دنبال مي كنند. در حقیقت امر، دولت بشار اسد مشغول رویارویی مسلحانه نه فقط با قیام کنندگان داخلی بلکه نبرد مستقیم با ایالات متحده، کشورهای حاشیه خلیج فارس و شبکه تروریستی بین المللی القاعده است. این بیان دور از تبلیغات و از جانبداری از یکی از طرفین مناقشه بلکه یک واقعیت عینی است.
به گزارش صفحه عربی بولتن ، ایالات متحده از همان ابتداي قیام مخالفان سوری از آنها پشتیبانی میکرد. ولی در حال حاضر آمریکا به مساعدت اخلاقی و دیپلماتیک به مخالفان بشار اسد بسنده نمیکند. در بعد دیپلماتیک، خانم سیوزن رایس نماینده آمریکا در سازمان ملل بی پرده سعی میکند بر رفتار تروریستها در خاک سوریه سرپوش بگذارد. این تنها توضیح ممکن امتناع خانم رایس از رأی دادن به قطعنامه حاوی محکومیت تروریسم در سوریه در شورای امنیت سازمان ملل متحد میباشد.
علاوه بر دیپلماسی، دولت و سرویس های ویژه ایالات متحده به قیام کنندگان سوری کمک های نظامی هم ارائه میدهند. بعضی رسانههای گروهی غرب و از جمله روزنامه «دیلی تلگراف»، بزرگ ترین نشریه چاپ بریتانیا اطلاع دادند که افسران سازمان «سیا» در مرز بین ترکیه و سوریه مستقر شده و توزیع سلاحهایی را که برای مخالفان اسد ارسال میشود، کنترل مینمایند. «بلند یسیناغلو» معاون دبیر حزب کار ترکیه از عملیات سازمان «سیا» در جهت به خدمت گماشتن شبه نظامیان در خاک این کشور خبر داد در حالی که تنی چند از همکاران وی شک و تردید ندارند که نمایندگان سرویسهای ویژه آمریکا در داخل سوریه هم فعالیت میکنند. جدیداً اطلاعاتی درباره تحویل موشکهای ضد هوایی دوش پرتاب از نوع «استینگر» از طرف ایالات متحده به شبه نظامیان سوریه منتشر شد که مقامات رسمي واشنگتن هنوز این اطلاعات را تأیید نکردهاند. و اما کمک های مالی به صورت باز و آشکار در اختیار مخالفان مسلح گذاشته میشود. ایالات متحده بی میل نیست به صورت مستقیم در این مناقشه دخالت کند ولی دولت باراک اوباما در شرایط جاری این کار را برای خود سودآور نمیداند. تازه واشنگتن برای دمشق «خط قرمز» ترسیم نموده است و آن استفاده از سلاحهای شیميایی علیه قیام کنندگان است. آمریکا اعلام کرد که در این صورت در شرکت خود در جنگ داخلی سوریه تجدید نظر خواهد نمود. با توجه به اینکه اوضاع این کشور به گونه ای شکل گرفته که تا کنون روشن نشده است چه کسی به وسیله گلولههای ساخت ناتو که ارتش سوریه ندارد، سرزمین ترکیه را گلوله باران کرده است، به آسانی می توان فهمید خط قرمزی که کشیده شد، تا چه اندازه مشروط است.
و اما در زمینه تأمین اسلحه و پول برای علاقه مندان به سرنگونی بشار اسد، نقش کلیدی نه به ایالات متحده بلکه به نیرویی تعلق دارد كه کوچک تر است ولی به تغییرات در حکومت سوریه علاقه بیشتری دارد. منظورم عربستان سعودی و کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس هستند که از عربستان پیروی میکنند. دولت های آنها به سوریه تفنگها، نارنجکاندازها و وسایل مبارزه با تانکها را ارسال میکنند. در ماه اکتبر خبرنگاران «بی –بی-سی» در پایگاه مخالفان سوری در شهر حلب چند جعبه حاوی سلاحهای ساخت اوکراین را کشف کردند که مخصوص عربستان سعودی بود. بعید است که چند کانتینر حاوی این «کالاها» تصادفاً به سوریه ارسال شده باشد. چند روز بعد از آن کشف بسیار جالب، نشانه آشکار تر علاقه زیاد و کنترل نشده عربستان سعودی به امور داخلی سوریه به دست آمد. سربازان ارتش بشار اسد یک افسر سعودی را به قتل رساندند. سربازان سوری موفق شدند همراه با آن شخص نظامی بدبخت سعودی که نامش محمد سالم الحربی بود، 20 شهروند ترکیه را هم از پاي در آورند که به صورت نامفهوم (چنانچه جنبه حقوقی قضیه را در نظر بگیریم) وارد خاک سوریه شده بودند. دولت های دیگر حاشیه خلیج فارس از پادشاهی سعودی عقب نمیمانند. به عنوان مثال، قطر نیز برای قیام کنندگان اسلحه صادر میکند در حالی که شبکه الجزیره که مهمترین شبکه تلویزیوني این کشور است، به حامی اطلاعاتی مقاومت سوری تبدیل گردیده است.
فرض بر آن است که کشورهای حاشیه خلیج فارس در جریان ملاقات خود در حاشیه اجلاس سران اتحادیه کشورهای عرب اعمال خود را علیه رژیم بشار اسد هماهنگ نمودند. ولی حتی با وجود رفتار ناباب ایالات متحده و پادشاهیهای حاشیه خلیج فارس از حيث مبانی اخلاق شناخته شده انسانی، این کشورها از نظر جامعه جهانی، بازیگران مشروع سیاسی هستند. ولی در سوریه حد اقل یک بازیگر نامشروع فعالیت میکند و آن شبکه تروریستی بین المللی القاعده است. منابع مذکور ترکی و «هوشیار زیباری» وزیر امور خارجه عراق و نیز روزنامه «دیلی تلگراف» حضور اعضای این سازمان در سوریه را مورد تأکید قرار دادند. خبرگزاری فرانسه قطعه ویدیویی را به دست آورد که در آن شبه نظامیانی که یکی از پاسگاههای مرزی ارتش سوریه را به تصرف خود در آوردند، بی پرده پرچمهای القاعده را بر افراشته و درباره ایجاد دولت اسلامي در سوریه بحث مینمایند.
مقامات رسمی آمریکا هم حضور شبه نظامیان بزرگترین شبکه تروریستی بین المللی در خاک سوریه را تأیید کردند. خبرگزاری «آسوشیتید پرس» به نقل از منابعی در سرویس های ویژه ایالات متحده اعلام کرد که اعضای دولت آمریکا نگران رشد نفوذ القاعده در این جنگ داخلی هستند. ویکتوریا نولند سخنگوی رسمی وزارت خارجه آمریکا هم از فعال شدن افراطیون خبر داد. خود مخالفان سوری از حضور افراد القاعده اطلاع میدهند و سعی میکنند با هشدار از امکان همکاری با القاعده، از غرب برای خود امتیازات بیشتری به دست آورند. البته، این خبرها به تابستان امسال بر میگردد ولی در حال حاضر ارتش آزاد سوریه هشدار نمي دهد بلكه در عمل با القاعده همکاری مینمايد. بنا بر این، ایالات متحده و عربستان سعودی «در یک قایق» با دشمن شماره 1 دیروزی خود قرار گرفته است. این قایق به قدری محکم است که نمایندگان آمریکایی در سازمان ملل حتی اعمال تروریستی شبه نظامیان شبکه بین المللی تروریستی القاعده علیه غیر نظامیان سوری را محکوم نمیکنند.
بنا بر این، مثلث عجیب و غریب ایالات متحده – عربستان سعودی – القاعده شکل میگیرد. همین نیروها (علاوه بر مخالفان داخلی) مبارزان اساسی فعلی با رژیم سوریه هستند. ولی اهداف هر یک از این بازیگران با هم تفاوت دارد. در حالی که ایالات متحده تلاش میکند آخرین رژیم مستقل جهان عرب را از بین برده و حتی الامکان امنیت اسراییل متحد خود را تأمین کند و با محروم کردن ایران از تنها دولت دوست عربی آن به این کشور «نزدیک» شود، ریاض قبل از همه برنامههای سلطه منطقه ای را در سر خود میپروراند. عربستان میخواهد قبل از همه نفوذ ایران و سوریه را خنثی کرده و این کشورها را از فضای سیاسی منطقه ای اخراج نماید. ولی عربستان سعودی تنها تا حدی که با منافع آن سازگار باشد، حاضر است زندگی اسراییل را راحت کرده و منافع ژئوپلتیکی ایالات متحده را تأمین نماید. بعید به نظر میآید که برقراری دموکراسی در سوریه با برنامههای آل سعود سازگار باشد. گفتنی است که رژیم سعودی از دموکراسی بسیار دور است.
در حالی که ایالات متحده و پادشاهی عربستان میتوانند با هم وجه اشتراک پیدا کنند، اهداف القاعده، عضو سوم این ائتلاف با آنچه که دو کشور مذکور اعلام میکنند، تفاوت اساسی دارد. هم اکنون شبه نظامیان و سران آنها اعلام میکنند که در خاک سوریه دولت اسلامی باید ایجاد شده و بر اساس قوانین شرعی اداره شود که همه عواقب این امر قابل پیشبینی است. ایمن الظواهری رهبر القاعده در تنها بیانیه خود درباره سوریه اظهار داشت که مخالفان رژیم بشار اسد باید نه تنها با رئیس جمهور سوریه بلکه با کشورهای غربی مبارزه كنند. و حالا آمریکا باید به این موضوع فکر کند که آیا القاعده می تواند واشنگتن را به عنوان هدف بعدی خود انتخاب کند همانطور که بعد از خروج نیروهای شوروی از افغانستان همان کار را کرده بود. و اما برقراري دموکراسی در سوریه که توجه زیاد سیاستمداران اروپایی و آمریکایی را به خود جلب میکند، ظاهراً به تعویق افتاده است زیرا طرفداران «دولت اسلامی» در میان نیروهای اعزامی واشنگتن برای مبارزه با اسد و در میان مخالفان سوری برتری کمی دارند.
مثلث آمریکا – عربستان – القاعده یکی از بی معني ترین و عجیب ترین ائتلافها به نظر می آید. البته، همین صفت به تمام سیاست فعلی کشورهای غربی نسبت به سوریه قابل اطلاق است. متأسفانه، هزارها نفر در نتیجه تصمیمات و اقداماتی که در چارچوب این سیاست اتخاذ می شوند، جان خود را از دست میدهند. امیدواریم که در اذهان نخبگان سیاسی کشورهایی كه در مناقشه سوریه شرکت میکنند، عقل سلیم برنده شود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com