محمد مرسی انقلابی است یا محافظه کار؟

بولتن نیوز: نامش «محمد محمدمرسی عیسی‌العیاط» است، هرچند او را تا مدت‌ها به عنوان «محمد مرسی» می‌شناختند . او 61 ساله و دارای 5 فرزند است. اما اكنون او به صفت‌های دیگری چون اولین رییس‌جمهور منتخب، اولین رییس‌جمهور غیرنظامی، اولین رییس‌جمهور اسلامگرا و اولین رییس‌جمهور جمهوری دوم مصر می‌شناسند. برای كسانی كه از دور و با نگاهی سطحی و بدون در نظر داشتن تنوع و پیچیدگی جریان‌های سیاسی مصر و صرفا با توجه به عنوان اسلامگرای محمد مرسی، با هراس یا شادمانی، آینده مصر را دنبال می‌كنند، شاید بسیاری از ویژگی‌های محمد مرسی همچون دكترای مهندسی متالورژی، ریاست سابق حزب عدالت و آزادی (تا پیش از پیروزی در انتخابات اخیر) و عضو سابق مكتب ارشاد اخوان‌المسلمین پوشیده باشد. سیاستمداری كه با آموزه‌های اسلامی از یك سو و چارچوب‌های دموكراسی بیگانه نیست و زندگی او نشان می‌دهد اسلامگرایی او با اسلامگرایی گروه‌هایی چون جماعت اسلامی مصر و دموكراسی‌خواهی‌اش با لیبرال‌مآبی‌های مرسوم گروه‌های نزدیك به حاكمیت سابق، تفاوت آشكار دارد.

ناظران سیاسی و بسیاری از رسانه ها از خود سوال می کنند که آیا محمد مرسی رئیس جمهوری مصر بعد از انقلاب مردم این کشور، فردی انقلابی است یا شخصی محافظه کار است که به دنبال تغییرات زیاد در مصر نیست؟
واقعیت این است که ویژگی های تغییرات سیاسی از جمله سرنگونی مبارک و پیروزی اسلامگرایان به معنای انقلابی بودن  محمد مرسی به نمایندگی از انقلاب مردم مصر و اسلامگرایان است اما ایجاد فرصت برای تغییراتی که اسلامگرایان و انقلابیون مصر نیازدارند به صرف زمان و ایجاد شرایط مناسب نیازمند است.
اوانقلابی است و وفادار به آرمان های انقلابی مردم مصر و خون شهدای قیام مصر، اما برای تحقق آن باید منافع ملی مصر را نیز در نظر بگیرد وبه تدریج شرایط را برای تغییرو اصلاحات آماده کند. لذا نمی تواند تندروی کند باید به بهبود اقتصاد و کسب و کار مردم و کشاورزان فکر کند تا شرایط برای بهبود شرایط آماده شود و آرمان های انقلابی به تدریج امکان ظهور پیداکند.

دلیل سیاست های کنونی محمد مرسی، علاوه بر تفاوت آشکارش باتندروی های مذهبی ودیدگاه های طرفداران غرب و الگوهای لیبرال، وضعیت کنونی مصر، اقتصاد مصر و دوران گذار کشوری است که سکان امور اجرایی و مدیریت آن را محمد مرسی به عهده گرفته است. او باید وحدت را حفظ کند وابتدا شرایط زندگی و تداوم مسیر را فراهم کند و در این کارخوب می داند که به همه مردم و دیدگاه ها و کشورهای منطقه نیازدارد.

محمد مرسی در عین حال که منتقد نظام سرمایه داری واسرائیل است، اما به خاطر وابستگی زیاد اقتصاد مصر به گردشگری و درآمد حاصل ازجهانگردان، وابستگی اقتصاد مصر به عربستان و قطرو سایرکشورهای نزدیک به آمریکا و... نمی تواند اکنون با تندروی به خواسته های انقلابی عمل کند.

او باید در عین حال که فردی انقلابی است اما متناسب با ضرورت ها و نیازها و شرایط اقتصاد مصر عمل کند و در نتیجه نمی تواند بااصلاحات و تغییرات تند به پیش برود بلکه باید به تدریج شرایط را آماده کند.
واقعیت این است که بعد از انقلاب مصر، درآمد گردشگری این کشور کاهش یافته است و به منابع مالی برای گردش اقتصاد و تقویت مدیریت دولت نیازمند است.
براین اساس، مصر به کمک مالی 3 میلیارد دلاری که هرسال از آمریکابه خاطر قراردادکمپ دیوید دریافت می کند، نیاز دارد.


مرسی در عین انقلابی بودن  باید تاحدی محافظه کار باشد و شرایط دوران گذار مصر را ملاحظه کند.
او در عین حال که به تغییرات واصلاحات مورد نظر اسلامگرایان و مردم مصر می اندیشد اما باید به کسب وکار مردم، ارتباط با کشورهای منطقه و غرب توجه کند تا بتواند گردشگران بیشتری را جذب کند و تجارت خود با کشورهای منطقه را گسترش دهد.
او در عین حال سیاست های تندی علیه حکومت سوریه و بشار اسد اتخاذ کرده است و موافق دخالت کشورهای اسلامی در امور سوریه است اما در عین حال برای حفظ وحدت مسلمین با مشارکت و مشاوره و مذاکره کشورها توجه دارد.
او در داخل مصر نیز باید توجه داشته باشد که اگر وضع موجود ساماندهی نشود احتمال درگیری و بروز اختلافات بیشتر خواهد شد و در آن صورت نه تنهاقیام مصر در خطر قرارمیگیرد بلکه منافع ملی و مردم مصر نیز تضعیف می شوند و ناآرامی سمی است که کسب و کار و درآمد گردشگری مصر را شدیدا به خطر می اندازد.

اما در عین حال به میثاق انقلابیون مصر توجه دارد. «عبدالله» پنجمین فرزند مرسی، دوران دبیرستان را سپری می‌كند و پرشور‌تر از سایر فرزندان محمد مرسی است. عبدالله رابطه نزدیكی هم با مردم و مطبوعات دارد، چنان‌كه بعد از اعلام نتایج انتخابات در صفحه فیس‌بوك خود نامه‌ای به پدرش نوشت كه انعكاس گسترده‌ای در مطبوعات مصر داشت. او در این نامه خطاب به پدرش نوشت: برای گام نهادن در راه خدا تو را همراهی كردیم و بر همین اساس، اگر برخلاف انقلاب گام‌برداری علیه تو بر می‌خیزیم و اگر حق شهدای انقلاب را نگیری و راه آنها را ادامه ندهی از فرمانت سرپیچی می‌كنیم.

 محمد مرسی 61 ساله، متولد ۵ آگوست ۱۹۵۱ در روستای «العدوه» در استان الشرقیه مصر است. وی در خانواده‎ای فقیر و کشاورز به دنیا آمده و دارای کارشناسی ارشد مهندسی فلزات و همچنین مدرک دکترای محافظت از موتور‎های فضاپیما از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آمریکا می‎باشد. او سابقه نمایندگی پارلمان مصر در زمان رژیم مبارک را نیز در کارنامه دارد.

مرسی نامزد حزب آزادی و عدالت شاخه سیاسی جماعت اخوان المسلمین مصر و رییس این حزب بود که با کسب 51.7 درصد آراء به‎عنوان اولین رییس‎جمهوری اسلام‎گرا پس از دوره مبارک قدرت را به دست گرفت. او مواضع خود را در بسیاری از موارد روشن کرده است:


تامل غرب در حمله به ایران

مرسی در مورد سناریوی غرب در حمله نظامی به ایران گفته است: احتمال اجراي سناریوی حمله نظامی به ایران و سوریه با توجه به شرایط حساسی که منطقه با آن مواجه است، بعید بوده و ایران کشور قدرتمندی است که در برابر این اقدامات دست بسته نخواهد بود و همین موجب می‎شود تا غرب در عملی کردن این سناریو تأمل بسیار داشته باشد.

گسترش روابط مصر و ایران

روابط دیپلماتیک و استراتژیک با ایران و تمام کشور‎های اسلامی در سراسر جهان باید دوباره از سرگرفته شود و ما باید روابط طبیعی با ایران را بر اساس منافع مشترک دو کشور و توسعه زمینه‎‎های هماهنگی سیاسی و همکاری اقتصادی از سر بگیریم؛ زیرا این امر «توازن راهبردی» در منطقه ایجاد خواهد کرد.

فلسطین

قضیه فلسطین، قضیه‎‎ای محوری برای رییس‎جمهوری مصر است که باید بر آن تمرکز کند.مرسی می گوید: ما به حق ملت فلسطین برای مقاومت در برابر اسراییل اشغالگر احترام می‎گذاریم و آن را بد نمی‎دانیم. گذرگاه رفح هميشه براي فلسطینیان باز خواهد بود.

رژیم اسراییل

در هر شرایطی در آینده، مخالف سفر به اسراییل بوده و در همین راستا با دعوت از هر مقام مسئول اسراییلی به مصر به‎شدت مخالفم. ما اصلا نمی‎توانیم بپذیریم كه ملتی ۵ میلیون نفری، ملتی ۹۵ میلیون نفري را تهدید کند. سیاست ما در قبال اسراییل سیاست برابری خواهد بود زیرا ما در همه زمینه‎‎ها از آن‎ها کمتر نیستیم و با همه در مورد بازگرداندن حقوق فلسطینیان گفت‎وگو خواهیم کرد زیرا این امر بسیار اهمیت دارد.

بازماندگان رژیم مبارک

مزدوران مبارک جایی در آینده مصر ندارند و کسانی که عامل فساد در مصر بودند، نباید به قدرت بازگردند.

قانون اساسی جدید مصر

شورای نظامی حق صدور متمم قانون اساسی را ندارد و ما این متمم قانون اساسی را که اختیارات رییس‎جمهوری منتخب را کاهش می‎دهد، رد می‎کنیم. ما همچنان با متمم قانون اساسي تحت هر شرایطی مخالف هستیم. قانون اساسی جدید توسط مجمع منتخب مؤسسان که یک روز قبل از انحلال پارلمان تشکیل شد، تدوین خواهد شد و هیچ کسی هرگز نخواهد توانست انتخابات ریاست‎جمهوری را لغو کند.

دولت آینده مصر

هیأتی از همه گروه‎‎ها و احزاب سیاسی در مصر تشکیل خواهم داد که این گروه وظیفه اداره کشور و تصمیم‎گیری در مسائل مهم کشور را به عهده خواهد گرفت. ممكن است نخست‎وزیري که از سوی رییس‎جمهوری انتخاب می‎شود، لزوما از حزب آزادی و عدالت نباشد، بلکه دیگر احزاب و جریان‎‎های فکری و افراد مستقل نيز می‎توانند این پست را به دست بگیرند.

نظامیان

با ارتش مصر اختلافی ندارم زیرا ارتش از خاک این ملت دفاع می‎کند و من معتقدم که شورای نظامی با وجود اشتباهاتی که دارد، وطن را به مزایده نگذاشته است. بین ما و برادرانمان در شورای نظامی هیچ مشکلی وجود ندارد و تنها فرماندهان و کسانی که به‎طور مستقیم مرتکب خطا علیه ملت مصر شده‎اند، مورد پیگرد قرار خواهند گرفت.

کشور‎‎های عربی

امنیت و ثبات منطقه عربی نیازمند وجود روابط مثبت بین مصر و منطقه (کشور‎های عربی) است، زیرا هیچ‎کدام از دو طرف بی‎نیاز از یکدیگر نیستند. روابط ما با کشور‎های منطقه (عربی) ابدی، قوی و راهبردی و برای بقأ است. برقراری روابط با همه کشور‎های منطقه به منظور احیای نقش مصر در منطقه از طریق همکاری اقتصادی بین کشور‎های عربی و انجام برخی اصلاحات در اتحادیه عرب به منظور فعال‎سازی نقش آن در صحنه بین‎المللی و در کنار آن حمایت از ملت فلسطین در مبارزه مشروع خود برای دستیابی به حقوق‎شان شكل خواهد گرفت.

آمریکا

با توجه به منافع مصر هیچ‎گاه از سیاست‎‎هایی تبعیت نمی‎کنم که وابستگی و دنباله‎روی مصر از کشور‎های بیگانه را به‎دنبال داشته باشد و این موضوع را به شکلی ویژه در روابط آینده مصر با آمریکا مدنظر قرار خواهم داد. روابط ما با آمریکا بر اساس اصل برابری استوار است و منافع مصر در اولویت قرار دارد.

معاهده کمپ دیوید

ما به توافق‎نامه‎‎های رسمی مصر تا زمانی که آن‎ها به‎نفع ملت مصر باشند احترام می‎گذاریم. توافق‎نامه‎ها به این منظور ایجاد شده است که دو طرف به آن پایبند باشند و نه یک طرف. هیچ‎گاه دست اسراییل را در زیر پاگذاشتن بند‎ها و مواد این توافق‎نامه باز نخواهیم گذاشت و در توافق‎نامه کمپ دیوید نیز تجدید نظر خواهیم کرد.

ترکیه

وی در مقایسه انقلاب مصر با الگوی ترکیه، با اشاره به جمعیت انبوه میدان التحریر و فریاد‎های الله اکبر مردم می‎گوید: «بعید است که آنها[مردم مصر] در پی الگوی ترکیه باشند.»