گزارشي از ابهامات افزايش حقوق بازنشستگان؛

 اواخر خرداد ماه بود که مدیرعامل صندوق اجتماعی از افزایش ۱۰۰ هزار تومانی حقوق مستمری بگیران تامین اجتماعی خبر داد، خبری که موج زیادی از واکنش‌ها را در ميان جامعه عظيم بازنشستگان تامين اجتماعي به راه انداخت.

به گزارش ایلنا، سعید مرتضوی در این زمینه اعلام کرده بود: براساس کمک و مساعدت بی‌سابقه دولت خدمتگزار و رئیس‌جمهور تعهدات دولت به صندوق تأمین‌اجتماعی در قالب واگذاری سهام ۲۱ شرکت به ارزش ۳۵ هزار میلیارد تومان انجام شده است، شرکت جدیدی جهت اداره این سهام در شرف تشکیل است که از محل درآمد سهام این شرکت‌ها از ابتدای سال‌جاری به مجموع حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران مبلغ یکصد هزار تومان افزوده خواهد شد که از هفته تأمین‌اجتماعی در نیمه دوم تیرماه پرداخت آن آغاز می‌شود.

پرداخت مساوی و مسئله عدالت

به دليل اجرايي نشدن قانون همسان‌سازي حقوق بازنشستگان، نمی‌توان در تاثیر مثبت افزایش ۱۰۰ هزار تومانی حقوق بر زندگی بازنشستگان تشكيك كرد. اما حد مسلم آن است که افزایش حقوق یکسان، نمی‌تواند به منزله رعایت عدالت و پرداخت حقوق متناسب با سوابق و ميزان حق بیمه پرداخت شده برای بیمه شدگان باشد.

کار‌شناسان تامين اجتماعي معتقدند میزان افزایش حقوق بازنشستگان باید با احتساب سنوات پرداخت بیمه، میزان تورم و براساس میزان حق بیمه پرداخت شده از سوی بازنشسته طی دوران خدمت باشد و اگر این مساله در میزان افزایش حقوق بازنشستگان تاثیرگذار نباشد، حق بسیاری از بازنشستگان تضییع خواهد شد.

اصغر برشان، عضو اسبق شوراي‌عالي‌كار در این زمینه می‌گوید: در طی سالیان گذشته متاسفانه روش افزایش دستمزد به نحوی بوده است که بازنشستگان در زمان بازنشستگی ضریبی از سقف را دریافت می‌کردند که طی سالیان افزایش حقوق، دریافتی آنان همچنان با کاهش روبرو بوده است.

برای بیان مثالی درباره صحبتهای این فعال کارگری می‌توان فردی را مثال زد که در سال ۸۰ با یک دوم سقف حقوق بازنشسته شده باشد ولی در دهه ۹۰ میزان بازنشستگی او به یک چهارم میزان سقف کاهش پیدا کرده است و از سوی دیگر مزایای مرتبط با شغل بسیاری از افراد ممکن است در افزایش حقوق درنظر گرفته نشده باشد و این بازنشستگان خواهان دریافت حقوقی متناسب با سوابق کار که جبران کننده کسری تورم بوده باشند، هستند.

درحال حاضر افزایش حقوق بازنشستگان بر مبنای پرداخت بیمه و سوابق در نظر گرفته نشده است و میزان افزایش حقوق بازنشستگان با ۳۰ سال سابقه کار و بیمه، از کسانی که با ۱۰ سال سابقه بازنشسته شده‌اند کمتر بوده است که این مساله اگرچه از ارزش کار نمی‌کاهد، اما بدیهی است که ممکن است حق بسیاری از بازنشستگان را به صورت کامل ادا نکند.

افزایش حقوق غیرعادی

با تاکید دوباره براهمیت افزایش حقوق بازنشستگان، باید گفت که این مساله امری غیرعادی محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد از زمانی که مدیرعامل جدید سازمان تامین اجتماعی معرفی شده است، حمایت‌های دولت از این سازمان رنگ و بوی ديگري به خود گرفته است، تا جایی که دیگر از مصاحبه‌های جریان ساز روسای سازمان تامین اجتماعی در مورد عدم پرداخت طلب سازمان از دولت خبری نیست و بلعکس، سعید مرتضوی با لحنی مثبت از همکاری دولت کمال تشکر و سپاس را دارد.

انتقاد مهمی که در برخی رسانه‌ها درباره پرداخت مطالبات ۳۵ هزار میلیارد تومانی دولت به صندوق تأمین اجتماعی مطرح شده، آن است که چرا دولت به محض انتصاب سعید مرتضوی به سمت مدیرعاملی تأمین اجتماعی بدهی از 40 سال پيش تلنبارشده‌ي ۳۵ هزار میلیارد تومانی‌اش را به صندوق پرداخت کرده است، که این سوال با واگذاری سهام ۲۱ شرکت به ارزش ۳۵ هزار میلیارد تومان و به دنبال آن افزایش ۱۰۰ هزارتومانی حقوق بازنشستگان معناي ديگري يافت.

منبع افزایش ۱۰۰ هزارتومانی

طبق اعلام مرتضوی، افزایش ۱۰۰ هزارتومانی حقوق بازنشستگان از محل درامد سهام ۲۱ شرکتی است که دولت در ازای ۳۵ هزارمیلیارد بدهی خود به سازمان واگذار کرده تامين شده است. سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که از زمان واگذاری، ثبت و فروش سهام این شرکت‌ها توسط سازمان تامین اجتماعی، زمان زیادی نمی‌گذرد، پس چگونه مبلغ ۱۰۰ هزار تومان از دوم تیرماه سال جاری به میزان حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود؟

این درحالی است که کار‌شناسان اعتقاد دارند، پرداخت این مبلغ بدون درنظر داشتن موارد کار‌شناسی، می‌تواند آینده این سازمان مهم و استراتژیک را با خطر مواجه کند.

عضو هیئت مدیره کانون بازنشستگان خرم‌دره در اين زمينه اعلام کرد: افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی باید به صورت درصدی و بر اساس سوابق کار و میزان پرداخت حق بیمه محاسبه شود.

ابراهیم خلجی درباره افزایش حقوق ۱۰۰ هزار تومانی برای تمامی بازنشتگان که اخیرا از سوی سازمان تامین اجتماعی مطرح شده است به ایلنا گفت: افزایش حقوق بازنشستگان باید به صورت درصدی و بر اساس سوابق کار و بیمه‌ای بازنشستگان لحاظ شود و اینطور نیست که بصورت یکسان برای همه بازنشستگان رقم خاصی را درنظر بگیرند.

این فعال کارگری در خاتمه با بیان اینکه مدیران تامین اجتماعی باید به فکر آینده سازمان باشند افزوده است: با توجه به شعار سازمان تامین اجتماعی با عنوان نیاز امروز پشتوانه فرداست، باعث نشوید که نیاز امروز باعث از دست رفتن پشتوانه فردای سازمان شود.

100 هزار تومان كافي نيست

ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی در مورد افزایش میزان پرداختی به بازنشستگان تصريح دارد: سازمان‌ مکلف‌ است‌ میزان‌ کلیه‌ مستمری‌های‌ بازنشستگی‌، از کارافتادگی‌ کلی‌ و مجموع‌ مستمری‌ بازماندگان‌ را در فواصل‌ زمانی‌ که‌ حداکثر از سالی‌ یکبار کمتر نباشد باتوجه‌ به‌ افزایش‌هزینه‌ زندگی‌ با تصویب‌ هیأت‌ وزیران‌ به‌ همان‌ نسبت‌ افزایش دهد.

به نظر می‌رسد علاوه بر ابهاماتی که در روند تعیین ۱۰۰ هزارتومان وجود دارد، این حجم از افزایش حقوق، حتی با درنظر گرفتن افزایش ۱۸ درصدی ابتدای سال، نمی‌تواند پاسخگوی نیاز عموم بازنشستگان باشد. کار‌شناسان معتقدند، اگرچه این افزایش می‌تواند تاثیرگذار باشد اما نمی‌تواند کاملا دغدغه‌های بازنشستگان را رفع کند.

رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی، ضمن استقبال از افزایش ۱۰۰ هزارتومانی حقوق بازنشستگان، این مبلغ را برای بازنشستگان نا‌کافی ارزیابی کرد. علی اکبر خباز‌ها در این زمینه به ایلنا می‌گوید: در چند سال اخیر افزایش حقوق بازنشستگان به صورت ناقص اجرا می‌شد.

او افزود: این مبلغ از تیرماه سال جاری علاوه بر افزایش سالانه مبلغ مستمری، به بازنشستگان پرداخت می‌شود که این افزایش پرداختی در راستای اجرای ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی است.