انفجار نانویی در اقتصاد ایران؛ بازار نانو به ۹۷.۳ همت رسید!

به گزارش بولتن نیوز به نقل از برنا، دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری از آغاز همکاری‌های آموزشی با کشور ونزوئلا خبر داد و اعلام کرد: تاکنون بیش از ۱۸۶۰ محصول نانویی وارد بازار داخلی شده و ارزش بازار محصولات نانوی ساخت ایران در سال ۱۴۰۳ با رشد ۵۷ درصدی به حدود ۹۷۳ هزار میلیارد ریال رسیده است.

به گزارش برنا، عماد احمدوند در نشست خبری شانزدهمین نمایشگاه نانو و میکرو که در محل معاونت علمی برگزار شد با اشاره به آغاز همکاری‌های مشترک ایران و ونزوئلا در حوزه نانو اظهار کرد: محور اصلی این همکاری‌ها آموزش است و در قالب آن، دوره‌های آموزشی برای اساتید و فعالان علمی دو کشور برگزار می‌شود.

وی افزود: در برگزاری این دوره‌ها جمعی از استادان و متخصصان برجسته ایرانی حضور دارند تا ضمن انتقال تجربیات فنی و علمی، مسیر توسعه تعاملات فناورانه و تجاری‌سازی محصولات نانویی میان دو کشور را تقویت کنند.

احمدوند همچنین از حضور هیئت‌های علمی، سرمایه‌گذاران و نمایندگان کشور‌های مختلف در نمایشگاه نانو خبر داد و گفت: در جریان برگزاری نمایشگاه نمایندگان خارجی از چند کشور برای بازدید و مذاکره حضور خواهند داشت که فرصتی مناسب برای گفت‌و‌گو و تبادل دانش میان شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و شرکای خارجی است.

او افزود: جزئیات مربوط به کشور‌های شرکت‌کننده و جلسات تخصصی به‌صورت هماهنگ اطلاع‌رسانی خواهد شد. در حاشیه نمایشگاه، نشست‌های انتقال دانش فنی نیز برگزار می‌شود تا تجربه‌های بین‌المللی در حوزه نانو در سطح وسیع‌تری به اشتراک گذاشته شود.

بیش از ۱۸۰۰ محصول نانویی وارد بازار شد

دبیر ستاد نانو با اشاره به رشد قابل توجه محصولات دانش‌بنیان در این حوزه گفت: تاکنون ۱۸۶۴ محصول نانویی در کشور وارد بازار شده است. بخشی از این محصولات در حوزه‌های سلامت، کشاورزی و محیط زیست قرار دارند که نیازمند دریافت مجوز از وزارتخانه‌های مرتبط هستند. احمدوند تأکید کرد فرآیند ارزیابی و صدور مجوز برای این محصولات با دقت و نظارت کامل انجام می‌شود.

وی در ادامه اعلام کرد: شانزدهمین نمایشگاه نانو و میکرو از روز شنبه ۱۱ آبان ۱۴۰۴ در نمایشگاه بین‌المللی تهران آغاز به کار می‌کند و تا ۱۴ آبان ادامه خواهد داشت.

پیمایش بازار نانو در ایران؛ از ۱۳۹۵ تا امروز

احمدوند با ارائه گزارشی از روند تجاری‌سازی و توسعه فناوری نانو در کشور گفت: فناوری نانو طی سال‌های اخیر به یکی از پیشران‌های اصلی نوآوری و توسعه صنعتی ایران تبدیل شده و سهم آن در اقتصاد ملی به‌صورت پیوسته در حال افزایش است.

او یادآور شد که ستاد توسعه نانو از سال ۱۳۹۵ برنامه‌ای با عنوان پیمایش بازار محصولات نانو ساخت ایران را با هدف پایش دقیق بازار و رصد شاخص‌های اقتصادی آغاز کرده است. در قالب این طرح، داده‌های مالی شرکت‌های فعال در حوزه نانو گردآوری و تحلیل می‌شود تا مسیر رشد فناوری و میزان نفوذ اقتصادی آن سنجیده شود.

به گفته احمدوند، تاکنون ۹ دوره از این طرح اجرا شده است و هدف آن ارزیابی وضعیت اقتصادی شرکت‌های نانویی، بررسی روند صادرات و تحلیل شاخص‌های توسعه فناوری نانو در کشور است.

رشد ۵۷ درصدی بازار نانوی ایران در سال ۱۴۰۳

طبق تازه‌ترین گزارش این ستاد، تا پایان سال ۱۴۰۳، ۱۷۳۵ محصول نانویی توسط ۴۰۱ شرکت داخلی تجاری‌سازی و گواهی نانومقیاس دریافت کرده‌اند.

ارزش بازار فروش این محصولات در سال گذشته ۹۷۳ هزار میلیارد ریال (۹۷.۳ همت) بوده که نسبت به سال ۱۴۰۲، ۵۷ درصد رشد نشان می‌دهد.

همچنین بیش از ۱۰ درصد از بازار نانوی کشور، معادل ۱۸۳ میلیون دلار به صادرات اختصاص دارد. برآورد‌های ستاد نشان می‌دهد ارزش دلاری کل بازار محصولات نانوی ساخت ایران در سال ۱۴۰۳ حدود ۱.۸ میلیارد دلار بوده است.

در یک بازه چهارساله، از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳، ارزش بازار این محصولات از ۲۰۰ هزار میلیارد ریال به حدود هزار هزار میلیارد ریال رسیده و میانگین رشد سالانه ۷۲ درصدی را ثبت کرده است؛ رشدی که ۳۱ درصد بالاتر از نرخ تورم رسمی کشور بوده است.

حوزه‌های پیشتاز در بازار نانوی ایران

بر اساس ارزیابی ستاد نانو سه بخش صنعتی حمل‌ونقل، عمران و ساختمان و نانومواد بیشترین سهم را در بازار محصولات نانو در سال ۱۴۰۳ داشته‌اند.

در میان فناوری‌ها نیز نانوکامپوزیت، نانوپوشش و نانوکاتالیست بیشترین سهم تولید را به خود اختصاص داده‌اند.

احمدوند توضیح داد: در حوزه نفت و پتروشیمی بیش از ۹۰ درصد بازار مربوط به نانوکاتالیست‌هاست. فروش این محصولات نسبت به سال گذشته بیش از ۸۰ درصد رشد داشته و اکنون بیش از ۱۳ درصد از کل بازار نانوی کشور را تشکیل می‌دهد.

صادرات ۱۸۳ میلیون دلاری به ۶۳ کشور

دبیر ستاد نانو از صادرات ۱۸۳ میلیون دلاری محصولات نانوی ایرانی به ۶۳ کشور جهان در سال ۱۴۰۳ خبر داد و گفت: کشور‌های عراق، ترکیه، هند، ونزوئلا، پاکستان و روسیه بیشترین سهم را در واردات محصولات ایرانی داشته‌اند و مجموعاً بیش از ۷۰ درصد از صادرات این حوزه را به خود اختصاص داده‌اند.

او افزود: در حال حاضر ۱۵۰ شرکت ایرانی با فروش بالای ۱۰۰ میلیارد تومان در حوزه نانو فعال‌اند و حدود ۹۳ درصد از کل بازار داخلی را در اختیار دارند. همچنین ۸۰ درصد از فروش کل بازار نانو مربوط به تنها ۱۵ محصول پرتیراژ است که هر یک بیش از یک همت فروش داشته‌اند.

دستاورد‌های اقتصادی در نانودارو و نانوکاتالیست

احمدوند در بخش دیگری از سخنان خود به عملکرد حوزه دارو و کاتالیست‌های نانویی اشاره کرد و گفت: طی ۹ سال گذشته، فروش نانودارو‌های ایرانی به ۲۱ هزار میلیارد ریال رسیده که بیش از ۲۱ میلیون دلار از آن صادرات بوده است.

به گفته وی تولید این دارو‌ها علاوه بر جلوگیری از خروج بیش از ۶۳۶ میلیون دلار ارز از کشور، باعث کاهش ۵۹۰ میلیون دلاری هزینه‌های درمانی و بیمه‌ای شده است.

در بخش انرژی نیز تولید انواع کاتالیست‌های نانویی مانند آلومینای فعال، کاتالیست بازیابی سولفور و کاتالیست ریفرمینگ نفتا موجب کاهش چشمگیر واردات شده است. در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۴ میلیون دلار نانوکاتالیست ایرانی به کشور‌های روسیه، ترکیه، عراق و ازبکستان صادر شده که سه برابر صادرات سال ۱۴۰۲ است.

اثرگذاری اقتصادی نانوحباب‌ها در کشاورزی و صنعت

احمدوند همچنین به توسعه فناوری نانوحباب اشاره کرد و گفت: این فناوری تاکنون در حدود ۱۵۰ هکتار گلخانه هیدروپونیک، ۱۰ استخر پرورش ماهی و چندین تصفیه‌خانه شهری و صنعتی به‌کار گرفته شده است.

به گفته او استفاده از این فناوری علاوه بر ایجاد ۲۵۰۰ میلیارد ریال درآمد برای شرکت‌های ایرانی، باعث افزایش ۱۲ درصدی تولید محصولات کشاورزی، دو برابر شدن تولید ماهی پرورشی و کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی مصرف برق شده است. مجموع ارزش اقتصادی این دستاورد‌ها در سه سال گذشته بیش از ۳ میلیون دلار برآورد می‌شود.

احمدوند در پایان تاکید کرد: نمایشگاه نانو امسال فرصتی است تا ضمن نمایش توانمندی‌های فناورانه شرکت‌های ایرانی مسیر همکاری‌های بین‌المللی و توسعه صادرات محصولات دانش‌بنیان بیش از پیش تقویت شود.