سالانه بیش از 1200 میلیارد تومان برای توسعه خطوط مترو بودجه لازم است که نیمی از آن باید از سوی دولت پرداخت شود. افزایش ظرفیت متروی تهران، صرفهجویی قابل توجهی در یارانه بنزین وارداتی به همراه دارد که میتوان بخشی از آن یا شاید همه آن را به توسعه این سیستم حمل و نقل اختصاص داد، اما گویا دولت نمی خواهد این موضوع را در نظر بگیرد و طبیعی است در چنین شرایطی توسعه خطوط مترو و کیفیت خدمات ارائه شده به شکل مطلوب نباشد.
«فردا»:داستان
بدهی های دولت به مترو دارد مثل نوشته های «خورخه لوئیس بورخس» نویسنده
آرژانتینی و برنده جایزه نوبل پیچیده و تو در تو می شود؛البته این داستان
در دل خودش خرده داستان های فرعی زیادی دارد که به نظر می رسد حالا بعد از
چند سال آن داستان های فرعی به خودی خود دارند تبدیل به رمانی بلند می
شوند.
نویسنده این سطور را به علت این پیچیده گویی ها مقصر
ندانید،ماجرا واقعا پیچیده است.اما برای روشن تر شدن آن سعی می کنیم کمی
موضوع بدهی های ریز و درشت دولت به مدیریت شهری و در اصل شهروندان تهرانی
را بیشتر باز کنم.
برآوردها نشان می دهد
دولت 3862میلیارد تومان به شهروندان تهرانی بدهکار است.درست متوجه شدید شما
کمی بیشتر از رقم اختلاسی که چند وقت پیش اتفاق افتاد و این همه سر و صدا
به راه انداخت از دولت طلبکارید، اما چون این موضوع چندان رسانه ای
نشده بنابراین طبیعی است که واکنش ها هم در قبال آن کم باشد.اما این بدهی
ها چیست و چطور به این رقم نجومی رسیده است؟از اين ميزان بدهكاري دولت به
شهرداري تهران، 2562 ميليارد تومان آن مربوط به تمامي حوزههاي مديريت شهري
است كه با احتساب يك ميليارد دلار برداشت مترو پايتخت از حساب توسعه ملي
1300 ميليارد تومان ديگر نيز به اين بدهكاري دولت اضافه ميشود.اما اینکه
چرا دولت دست در جیب خزانه نمی کند و بدهی شهروندان را پرداخت نمی کند
سوالی است که این گزارش می کوشد به آن پاسخ دهد و تبعات این تاخیر در
پرداخت بدهی ها را بیان کند.
دریغ از یک دلار اعتبار دولتی برای توسعه مترو!اما
شاید سوالی که برای شما پیش بیاید این باشد که این بدهی ها از چه سالی رو
هم تلنبار شده تا به این رقم رسیده و در یک کلام سر رشته این کلاف دراز
بدهی ها به کجا می رسد؟
مشکلات مترو از آنجایی آغاز شد که دولت از
پرداخت بودجه مترو سر باز زد.نمايندگان مجلس با درک صحیح از نقش موثرمترو
در کاهش مشکلات ترافیک و آلودگی هوای تهران، ساخت مترو را به عنوان یک
اولویت مورد توجه قرار دادند اما متأسفانه دولت در این زمینه عملکردی
بازدارنده از خود نشان داد.مجلس در لایحه بودجه سال 87 یک میلیارد دلار
برای توسعه مترو در نظر گرفت، ولی دولت در عمل این ارز را تخصیص نداد.
چنانچه به گفته« انوشیروان محسنی» نماینده مردم نوشهر حتی یک دلار از
اعتبارات دولتی برای خرید تجهیزات خارجی و واردات واگن مترو در اختیار شرکت
متروی تهران قرار نگرفت.
سالانه بیش از 1200 میلیارد تومان برای
توسعه خطوط مترو بودجه لازم است که نیمی از آن باید از سوی دولت پرداخت
شود. افزایش ظرفیت متروی تهران، صرفهجویی قابل توجهی در یارانه بنزین
وارداتی به همراه دارد که میتوان بخشی از آن یا شاید همه آن را به توسعه
این سیستم حمل و نقل اختصاص داد، اما گویا دولت نمی خواهد این موضوع را در
نظر بگیرد وطبیعی است در چنین شرایطی توسعه خطوط مترو،افزایش واگن ها و
کیفیت خدمات ارائه شده به شکل مطلوب مدیران شهری از یکسو و شهروندان از سوی
دیگر نباشد.
بلاتکلیفی واگن ها در گمرک بدهیهای
دولت به مترو همین طور دارد بیشتر و بیشتر می شود، این در حالی است که
شهرداری و شورای شهر تهران امیدوار بودند بتوانند بخشی از بدهی را امسال
وصول کنند.فارغ از مشکلات پیشین دولت و مترو و بودجه هایی که دولت تاکنون
به مترو پرداخت نکرده ، جدال تازه این دو نهاد در سال90 مربوط به مبلغ 2
میلیارد دلار توسعه مترو است که از محل اعتبارات ملی و از سوی مجلس اختصاص
یافته اما از ابتدای سال 86 تا امروز، دولت 145.2 میلیارد تومان سهم خود از
یارانه بلیت حمل و نقل عمومی با قطار شهری را پرداخت نکرده است. همچنین
بودجه عمرانی پرداخت نشده به مترو نیز از سال 86 تاکنون به بیش از
219میلیارد تومان رسیده است.
مدیرعامل شرکت بهرهبرداری مترو تهران
می گوید :«امسال دولت باید 80 میلیارد تومان به مترو تهران یارانه پرداخت
کند که متاسفانه تاکنون چیزی از سوی دولت پرداخت نشده است.»به گفته
«محمدقلی ها» شهرداری تا کنون 66میلیارد تومان به مترو تهران یارانه پرداخت
کرده است.اما پرداخت نشدن اعتباراتی که به آن اشاره شد چه تبعاتی به دنبال
دارد؟مسئولان مترو می گویند اکنون مترو با کمبود واگن مواجه است و بسیاری
از قطارها فرسوده شده و نیاز به تعمیر اساسی دارند.به گفته«هابیل
درویش»مدیرعامل مترو تهران، 200 واگن متروی تهران، در گمرک بندرعباس و پشت
مرز مانده اند و منتظرند تا دولت، یارانه حمل و نقل عمومی کلانشهر را
پرداخت کند.
اقدامات مجلس در مقابل کارشکنی دولتاما
مجلس هم در این میان بیکار ننشسته و در گزارشی که همین چند وقت پیش از سوی
کمیسیون اصل ۹۰ در صحن علنی قرائت شد،بار دیگر بر کارشکنی دولت بر مترو
صحه گذاشت .
گزارش کمیسیون اصل ۹۰ از ۴نامهای که نمایندگان مجلس
در شکایت از تخلفات رئیسجمهور به این کمیسیون ارجاع داده بودند، بعد از
نزدیک به ۲ ماه که در دستور کار قرار میگرفت و قرائت نمیشد، سرانجام
قرائت شد.عضو كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در این
باره می گوید : «تخلف عدم پرداخت بودجه مترو از سوی دولت در مجلس محرز شده
،بنابراین این پرونده به قوه قضاییه برای بررسی ارسال شده است.»
«عوض
حیدرپور»با یادآوری این که این پرونده به قوه قضاییه ارسال و روند رسیدگی
به این پرونده آغاز شده می افزاید: «کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در چند مورد به
تخلف محرز دولت پی برده که یکی از آن موارد عدم پرداخت بودجه ۲ میلیارد
دلاری متروی کلان شهرهای کشور در سال های ۸۸ و ۸۹ است.»
وی با بیان
این که بررسی های کمیسیون اصل ۹۰ نشان می دهد دولت در این مورد تخلف محرز
داشته و رییس جمهور و مسئولان مربوطه باید در این مورد پاسخ گو باشند و به
همین دلیل این پرونده به قوه قضاییه ارسال شده، اظهار می کند:« پرونده های
ارسالی در مورد تخلفات دولت از جمله پرونده مطالبات متروی کلان شهرها به
سرعت و بدون نوبت در یک شعبه مورد بررسی قرار می گیرد. »
باید کمی
صبر کرد و دید بالاخره پیگیری های مدیریت شهری از یکسو و اقدامات نمایندگان
مردم از سوی دیگر،بالاخره باعث کوتاه آمدن دولت از نردبان لجبازی و پرداخت
بدهی هایش به مترو و شهروندان می شود یا خیر؟این سوالی است که خیلی ها به
دنبال یافتن پاسخش هستند.
محبت مترو در دل دولت!بررسیهای
نمایندگان مجلس نشان میدهد که از یارانه 100میلیارد تومانی مترو و
یارانه300میلیارد تومانی اتوبوسرانی هنوز ریالی از سوی دولت به شهرداریها
پرداخت نشده است. دولت هنوز حتی میزان سهم حملونقل عمومی از هدفمندکردن
یارانهها را تعیین نکرده اما اکنون اعتراض شدید شهرداریهای کلانشهرها
ازجمله شهرداری تهران، عدمپرداخت یارانههای بلیت و مترو و اتوبوسرانی است
که دولت باید سالانه پرداخت کند.این در حالی است که «هابیل درویش»
مدیرعامل مترو در آئین گشایش ایستگاه استاد معین از خط 4 مترو دعا کرد که
خداوند، محبت مترو را به دل دولت بیندازد، زیرا با وجود گذشت 8 ماه از سال،
هنوز بودجه مصوب مجلس، به قطار شهری داده نشده است. وی همچنین قول داد در
صورت تامین بودجه مناسب و به موقع، کل خطوط متروی تهران تا 3 سال آینده به
بهره برداری برسد.