عدم ثبات در قوانین فرابورس به اعتماد سهامداران آسیب می‌رساند

به گزارش بولتن نیوز، هر چند که این روزها از عمر تاسیس و راه‌اندازی بازار سرمایه در کشور بیش از 50 سال می‌گذرد، اما به باور کارشناسان این بازار طفلی نو پاست و در مقایسه با سایر بورس‌های منطقه و دنیا که از بورس ایران کم سن و سال‌تر هستند، بسیار عقب‌تر و البته کم‌عمق ‌تر است.

از این رو می‌توان برای عقب‌افتادگی و توسعه‌نیافتگی بازار سرمایه در ایرن دلایل مختلفی را برشمرد که در این راستا یکی از مهمترین آنها عدم ثبات در قوانین و مقررات و از همه مهمتر نحوه اطلاع‌رسانی و اعمال این قوانین است.

مثال واضح و ملموس این عدم ثبات در قوانین و مقررات را نیز می‌توان به اجرای دستورالعمل جدید بازار پایه فرابورس اشاره داشت که حدود دو ماهی است که متولین بازار سرمایه تصمیم به اصلاح آن گرفته است.

نکته جالب در این زمینه این است که در اوایل خردادماه امسال بود که فرابورس ایران در اطلاعیه‌‌ای از طبقه‌بندی شرکت‌های درج شده در بازار پایه فرابورس ایران در تابلوهای "پایه زرد" "پایه نارنجی" و "پایه قرمز"  خبر داد و اعلام کرد،

به منظور راه‌اندازی تابلوهای پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز بازار پایه، تمامی نمادهای مندرج در بازار مذکور در پایان معاملات روز دوشنبه مورخ 20 خرداد 98 متوقف و پس از انجام عملیات فنی و انتقال به تابلوهای مربوطه بازگشایی شوند.

البته اعلام و اجرای این دستورالعمل که با انتقادات زیادی نیز همراه بود، در حالی قرار شد در تاریخ اعلامی اجرایی شود که دو روز قبل از تاریخ اعلامی معاونت نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس طی نامه‌ای به دبیر کانون نهادهای سرمایه‌گذاری و دبیر کانون کارگزاران بورس اعلام کرد: تا زمان طرح موضوع در جلسه شورای عالی بورس، زمان‌بندی اصلاحات مقرراتی اجرا نخواهد شد.

این در حالی است که پس از کش و قوس‌های فراوان سرانجام چهارشنبه هفته گذشته فرابورس ایران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد از 13 تا 25 شهریور نمادهای بازار پایه فرابورس متوقف، و پس از آن دامنه نوسان این نمادها کاهش می‌یابد.

بر این اساس همین تصمیم ناگهانی و اطلاع‌رسانی نشده فرابورس کافی بود تا بازار پایه فرابورس شاهد صف‌های فروش سنگین در نمادهای حاضر در این بازار باشد.

با وجود این در حالی قوانین جدید بازار پایه فرابورس از 25 شهریورماه اجرا خواهد شد که این تصمیم فرابورس مخالفان بسیاری دارد. در این زمینه برخی معتقدند سازمان بورس در انجام وظایفش دچار سوتفاهم شده است و قوانین جدید نه تنها کمکی به تسهیل در معاملات نمی‌کند، بلکه از شفافیت در معاملات و نقدشوندگی سهم‌ها هم می‌کاهد. در حالی که وظیفه بورس، ایجاد قوانین برای شفافیت بازار و نقدشوندگی سهم‌ها است.

ضمن این که قوانین جدید، معاملات بازار سرمایه را پیچیده‌تر می‌کند و دارای ایراداتی است که مدیران و مسئولان سازمان بورس نیز از آن آگاهند. همچنین قوانین جدید نیاز به تغییراتی دارد و اگر هم اجرا شود کمکی به روان‌تر شدن بازار و معاملات نمی‌کند و مانع از شفافیت و نقدشوندگی سهم‌ها می‌شود.

بر این اساس برخی کارشناسان می‌گویند سازمان بورس باید صراحتا بگوید که بازار پایه را به عنوان بازار سرمایه قبول دارد، یا ندارد! چرا که در عمل آنچه که می‌بینیم این است که با بازار پایه مانند بچه سرراهی رفتار می‌شود و هر زمان که به پرتفو و دارایی آن نیاز باشد، روی بازار پایه حساب می‌کنند و در غیر این صورت، آن را قبول ندارند و از حمایت هم خبری نیست.

در هر حال باید بر این نکته اذعان داشت که در شرایطی هر گونه تصمیم و تغییر قوانین در بازار سرمایه که به شفافیت بیشتری معاملات و روان‌سازی دادوستدها منجر شود مورد قبول سرمایه‌گذاران در بازار سهام است که نگاهی به عملکرد چندین ساله متولیات بازار سرمایه نشان می‌دهد که هر بار تصمیم بر ایجاد تغییر در مقررات بوده، هیچ‌وقت این تغییرات اساسی نبوده است و همواره قانون قبلی را با اندکی دخل و تصرف مجدد آزموده‌ایم.

ضمن اینکه کارشناسان در این رابطه تاکید می‌کنند که مشکل فعلی بازار سهام و عدم شفافیت‌ها و نیز رانت و رانتخواری صرفا و لزوما به شرکت‌های حاضر در بازار پایه برنمی‌گردد و دغدغه دوستان در مورد افزایش‌های بی‌دلیل قیمتی در برخی سهم‌ها در بازارهای بالاتر و شرکت‌های بورسی تابلو اصلی هم دیده می‌شود، اما در بازار پایه باتوجه به اینکه این افزایش‌ها هیچ کدام بنیادی نیست باید مورد توجه نهاد ناظر قرار بگیرد.