علت واقعی شورشهای خیابانی انگلیس

سخنان دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس، در چند روز گذشته نشان داد او پیام ناآرامی های انگلیس را دریافت نکرده است. نخست وزیر انگلیس در اظهارات خود یکسره به زبان تهدید و سرکوب سخن می گوید، بی آنکه هیچ پاسخی برای این سوال ساده ارائه کند كه "چرا يك‌باره سراسر انگلیس صحنه شورش های خیابانی شد؟"

در واقع آنچه در پس پرده ناآرامی های انگلیس مشهود است و انگلیسی ها  از تایید آن هراس دارند، اوضاع شکننده داخلی انگلیس است. فشارها و مطالبات در جامعه انگلیس چنان متراکم شده که با کوچک‌ترین تحریکی، خیابان های لندن را پادگان نظامی نیروهای پلیس می کند تا آنجا که کم کم زمزمه استمداد پلیس از ارتش به گوش می رسد.

از یک سال پیش تا کنون حاکمان انگلیس با "ترین"های اعتراضات مردمی مواجه شده اند؛ یکی؛ اعتصاب سراسری دانشجویان انگلیسی در پاییز گذشته. هنوز اخبار اعتراض‌هاي دامنه دار دانشجویان انگلیسی و والدین‌شان به سه برابر شدن شهریه دانشگاه ها و تصاویر زد و خورد خشن پلیس لندن، روبروی ساختمان پارلمان از یاد انگلیسی ها نرفته است. رسانه‌ها خشونت این اعتراض‌ها را پس از 1990 بی سابقه دانسته بودند.

دیگری؛ موج اعتصاب های پی در پی بود که آخرینش حدود یک ماه پیش در اعتراض به قوانین بازنشستگی از سوی کارمندان دولتی ترتيب داده شد. رسانه های انگلیسی همان زمان اعتصاب 30 ژوئن را بزرگ‌ترین موج اعتراضی از 1980 میلادی به این سو توصیف کردند.

آخری هم همین شورش های يك هفته اخیر است که رسانه های انگلیسی، اکنون آن را بدترین و گسترده ترین ناآرامی ها در سه دهه گذشته می خوانند.

همه این تحولات نشان می دهد اوضاع داخلی انگلیس به کلی "ناامید کننده" است، رسانه های انگلیسی هر چقدر معترضان را مشتی اوباش و غارت‌گر معرفی کنند، باز نمی توانند از کنار اوضاع شکننده داخل انگلیس به آسانی عبور کنند.

دولت ائتلافی دیوید کامرون، اردیبهشت ماه سال گذشته بر سر کار آمده است اما وقوع این حجم از اعتراض های خشن و طغیان‌گری در جامعه انگلیس، آن هم در سال اول روی کار آمدن یک دولت، ناکامی دموکراسی در انگلستان را اثبات می کند.

کامرون پس از انتخاباتی نخست وزیر دولت شد که حتی برخی از رسانه های غربی نیز به روند برگزاری انتخابات انگلیس و تخلفات رخ داده در آن انتقاداتی مطرح کرده بودند.

آسوشیتدپرس سال گذشته در جریان انتخابات مجلس، از نارضایتی انگلیسی ها از انتخابات خبر داده و نوشت در منطقه هاکنی که اکنون نیز اعتراضات در آن رخ داده، پلیس با ده ها انگلیسی که به اخراج خود از حوزه رأی گیری اعتراض داشتند، مواجه شده است.

اما آنچه در انتخابات انگلیس مهم تر است، حرکت آرایش سیاسی انگلیس به سمت یک نظام تک حزبی است. در انگلیس به رغم رقابت های اسمی حزب کارگر و محافظه کاران، هیچ تفاوت عمده ای در نظرات اقتصادی و سیاست خارجی میان دو قطب اصلی انتخابات انگلیس وجود ندارد.

به همین دليل، با وجود عملکرد ضعیف حزب کارگر در 13 سال حضور در رأس قدرت و در حالی که تحلیل گران گمان می گردند محافظه کاران به‌راحتی پیروز انتخابات خواهند بود، نتایج نشان داد هیچ یک از دو حزب اصلی اکثریت پارلمان را در اختیار ندارند.

در این شرایط، وقوع اعتراض‌ها و طغیان های گسترده اجتماعی در انگلستان نشانه ای از انسداد سیاسی در بریتانیاست. حداقل طبقه ای از جامعه انگلستان در شرایطی که صدایشان به جایی نمی رسد، ناامید از دموکراسی انگلیسی راه حل تحقق مطالبات خود را در نافرمانی های اجتماعی می یابند.

نکته ای که در لابه‌لای مصاحبه های شبکه یورونیوز با ساکنان لندن هم آمده بود، به‌طوري كه مصاحبه شونده که یورونیوز از او به عنوان یکی از مسئولان سابق شهرلندن یاد کرده بود، گفت كه "وقتی مردم می بینند که عدالت اجرا نمی شود باید منتظر واکنش های ناشی از عصبانیت آنها بود، اگر به مردم در شرایط عادی گوش نکنید آنها سعی خواهند کرد صدایشان را به گوش شما برسانند. شاید شما دوست نداشته باشید صدای آنها را بشنوید اما به هر شکل ممکن صدای آنها شنیده خواهد شد."

با این حساب، حتی اگر دولت انگلیس بتواند دوباره شبه جزیره را آرام کند اما آتش زير خاكستر نارضایتی را که هر از چندی به یک بهانه سربرمی آورد، نمی تواند، خاموش کند.

آخرین اخبار از انگلستان حاکی است که طرح مسدود کردن شبکه های اجتماعی فیس بوک، توئیتر و سرویس دهنده موبایل های بلک بری در شرایط ناآرامی، با جدیت در حال پیگیری است. با اجرایی شدن این طرح از این به بعد، دستان دولت انگلیس را برای فیلترینگ شبکه های اجتماعی به بهانه هر ناآرامی باز خواهد شد.