چرا اردکانیان؟

به گزارش بولتن نیوز، از روز شنبه هفته گذشته که با ارسال نامه رییس جمهوری به مجلس، دو وزیر پیشنهادی نیرو و علوم به طور رسمی معرفی شدند، دکتر «رضا اردکانیان» گزینه پیشنهادی برای وزارت نیرو با انتشار برنامه‌ای 27 صفحه‌ای و شرکت در نشست‌های ماراتن گونه با اعضای کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مختلف مجلس، به طور کامل دیدگاه‌ها و برنامه‌های خود را در معرض داوری نمایندگان مجلس قرار داد.
اگرچه در ماه‌های اخیر، نام‌های متعددی به عنوان گزینه‌های احتمالی برای وزارت نیرو در سطح رسانه‌ها مطرح می‌شد اما در نهایت همان‌گونه که انتظار می‌رفت، دیپلمات بخش آب به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو به مجلس معرفی شد. اما چرا معرفی دکتر «رضا اردکانیان» به عنوان گزینه نهایی وزارت نیرو برای اخذ رای اعتماد نمایندگان مجلس قابل پیش‌بینی بود؟
1- اگرچه نظام مقدس جمهوری اسلامی در طول نزدیک به چهار دهه حیات پرافتخار خود، نخبگان و شایستگان متعددی را در بخش‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و حتی نظامی پرورش و در سطوح بین‌المللی و جهانی معرفی کرده است، اما شاید در بخش اقتصادی تعداد افرادی که به‌ واسطه فعالیت در نظام مدیریتی دولت جمهوری اسلامی ایران صاحب کرسی برجسته در سازمان‌ها و موسسه‌های مهم جهانی و بین‌المللی شده‌اند، از شمار انگشتان یک دست و در حالت خوشبینانه‌تر از شمار انگشتان دو دست تجاوز نکند. اگر وزارت نیرو را یک وزارت‌خانه اقتصادی به شمار آوریم که بی‌گمان این‌گونه نیز است، و بخش آب را به‌عنوان بخش مهمی از فعالیت‌های این وزارت‌خانه درنظر بگیریم که نقشی حیاتی و تعیین‌کننده در بسیاری از زیرساخت‌های اقتصادی (ازجمله صنعت و کشاورزی) و اجتماعی (نظیر سلامت و محیط زیست) کشور دارد، ظهور مدیری از این بخش در سایه فرصت‌هایی که نظام جمهوری اسلامی پدید آورده است و حضور وی در قامت یکی از نقش‌آفرینان موثر در برنامه‌های جهانی آب و محیط زیست سازمان ملل افتخاری بسیار بزرگ برای کشورمان محسوب می‌شود؛ به‌ویژه آنکه بدانیم موضوع آب و مسایل پیرامون آن از دغدغه‌های اصلی و مورد توجه تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان در بسیاری از کشورهای جهان است.
دکتر اردکانیان در طول سه دهه گذشته مدیر موسس و راه‌انداز واحدهای مختلفی در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی بوده و به عنوان مقام ارشد سازمان ملل متحد، نقشی کلیدی در پیاده‌سازی اهداف توسعه پایدار در بخش آب و محیط زیست ایفا کرده است. وی همچنین مدیر موسس انستیتو دانشگاه سازمان ملل متحد در زمینه مدیریت منابع زیست محیطی آب، خاک و پسماند و هماهنگ‌کننده کارگروه برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی دهه جدید بین‌المللی آب (1407 - 1397) مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.
وی پیشتر نیز به عنوان مدیر موسس برنامه دهه بین‌المللی آب و سرپرست معاونت اروپایی دانشگاه سازمان ملل فعالیت داشته است. آیا با این پیشینه مدیریتی مطلوب در مجامع جهانی، می‌توان در زمان حاضر نظیری مشابه و یا نزدیک به دکتر اردکانیان را در بین نخبگان داخلی سراغ گرفت؟ البته با نبوغ جوانان شایسته ایران زمین، دستیابی دوباره به چنین جایگاه‌هایی در آینده نزدیک دور از تصور نیست.
2- از دکتر اردکانیان به عنوان دانشمند شناخته شده ایرانی در زمینه مدیریت منابع آب یاد می‌شود. نگاهی به تالیفات فراوان وی شامل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی که مرجع دانشجویان بوده و در بسیاری از همایش‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی مرتبط با موضوع آب و محیط زیست ارایه شده است، نشان از شایستگی علمی گزینه پیشنهادی وزارت نیرو دارد. افزون بر این، وی دارای دانشنامه دکترا در زمینه مدیریت منابع آب بوده و هم‌اکنون به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و استاد تمام منتخب دانشگاه صنعتی درسدن آلمان (دانشکده علوم زیست محیطی) فعالیت می‌کند. اردکانیان به لحاظ علم و دانش مرتبط چه چیزی را برای تصدی پست وزارت نیرو کم دارد؟
3- زمانی که نام اردکانیان به عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی وزارت نیرو مطرح شد، با وجود شایستگی‌های بالا، کمتر کسی (که با توان علمی و اجرایی و مدیریتی وی آشنایی داشت)، گمان می‌کرد که ایشان فعالیت در یک مجموعه بین‌المللی وابسته به سازمان ملل را رها کرده و حاضر به پذیرش مسئولیت یک وزارت‌خانه پرچالش در کشور شود. با این حال، وی به حکم تکلیف رییس جمهوری، همان‌گونه که از یک مدیر متعهد و دارای عرق و تعصب به میهن اسلامی انتظار می‌رود و با احساس وظیفه و انگیزه فراوان و شوق خدمت به مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران و با آگاهی از سنگینی مسئولیتی که در پیش رو دارد، به کشور بازگشت تا با جلب رای اعتماد نمایندگان مردم در خانه ملت، بار دیگر دِین خود را به نظام جمهوری اسلامی ادا کند.
4- یکی از دلایل بروز نارسایی‌ها و مشکلات در کشور، عدم مفاهمه و گفت‌وگو در بین گروه‌ها و سلیقه‌های فکری مختلف به‌طور عام و در بخش آب به طور خاص است. در سال‌های اخیر شاهد منازعه‌های گفتاری فراوانی بین گروه‌های درگیر با موضوع‌های محیط زیست، کشاورزی، صنعت و ... بر سر موضوع آب در کشور بوده‌ایم. در هیاهوی ایجاد شده ناشی از این منازعه‌ها، صداهای مختلف درهم آمیخته و گاه نداهای بحق و شایسته در همهمه ایجاد شده به گوش نرسیده است.
گزینه پیشنهادی وزارت نیرو با درک این موضوع، در طول یک هفته گذشته ساعت‌ها (گاه بیش از 10 ساعت در روز) پای گفت‌وگوی مشترک با نمایندگان عضو کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مختلف مجلس به عنوان برگزیدگان مردم در خانه ملت با افکار و سلایق فکری گوناگون نشسته و برای نزدیکی دیدگاه دو طرف به یکدیگر تلاش کرده است. یکی از محورهای گفتمانی که برنامه دکتر اردکانیان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو براساس آن پایه‌ریزی شده، الزام و تاکید بر ضرورت مفاهمه و گفت‌وگوهای دوجانبه و چندجانبه است. درواقع دکتر اردکانیان با پذیرش وجود مشکلات در کشور، معتقد است ظرفیت‌ها نیز به همان اندازه پرشمار و دستاوردهای گذشته نیز پشتیبان ایجاد تغییرات سازنده در مدیریت منابع آب، خاک، انرژی و پسماند کشور هستند. بر اساس این اعتقاد، گزینه پیشنهادی وزارت نیرو امیدوار است که در فضای علمی و متکی بر بررسی و نقد منصفانه، با بهره‌گیری از همه شایستگان و تجربه‌های گذشته، با اتکا بر شفافیت و گفت‌وگوی اجتماعی با محوریت داده‌های شفاف و ملاحظه‌های فنی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، توسعه پایدار در ایران تضمین و تحکیم یابد.
این گفتمان، زاویه نگاه منصفانه و منتقدانه به گذشته را باز می‌کند و مسیر را برای حرکت امیدوارانه و سخت‌کوشانه به سوی آینده هموار می‌سازد. براساس چنین نگرشی است که اردکانیان با استقبال از شرایط و فرصت ایجاد شده، از روز معرفی به مجلس به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو، پیشینه علمی و اجرایی و مدیریتی و برنامه‌ها و دیدگاه‌های خود را در معرض داوری نمایندگان مجلس و به‌ویژه رسانه‌ها به عنوان امین و پیگیر مطالبه‌ها و خواسته‌های مردم قرار داده است. حال با این تفاسیر و در صورت جلب رای اعتماد نمایندگان مجلس، انگیزه بالا برای خدمت در کنار برخورداری از روحیه انتقادپذیری و پاسخ‌گویی و تاکید بر گردش آزاد اطلاعات و بسیاری از ویژگی‌های شخصی و کاری دیگر می‌تواند دکتر اردکانیان را به یکی از اعضای موفق‌ کابینه در دولت دوازدهم تبدیل کند.