ارتش آزاد، بازیچه ی دست اوباما

گروه بین الملل: با شروع اعتراضات داخلی در سوریه در سال 2011، گروهی از افسران ارتش این کشور هسته یک گروه ضد حاکمیت اسد را شکل دادند تا با استفاده از موج مخالفت ها حکومت دمشق را تغییر دهند. اعضای این گروه که آرام آرام افزایش یافت هیچ عضو غیر سوری نداشت. رهبران این گروه با شروع مبارزات و اعلام حمایت آمریکا و برخی از کشورهای منطقه از قیام علیه بشار اسد، امیدوار بودند که با پشتیبانی خارجی به هدف خود برسند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از الوقت، اکنون نزدیک به 6 سال از وقوع اعتراضات و نبردهای میدانی در سوریه می گذرد؛ اما تنها چیزی که عاید این گروه شده، نادیده گرفتن شدن از سوی غرب بوده است. در این بازه زمانی ارتش آزاد حمایتی را که در ابتدای کار انتظار داشت از طرف آمریکا و متحدانش به دست نیاورد. بلکه در مقابل، ترکیه، عربستان و قطر به اشکال گوناگون به تجهیز گروهای تروریستی چند ملیتی پرداختند که در مسیر پیشروی های خود از هر کاری از جمله تخریب زیرساخت ها و قتل عام غیرنظامیان روی گردان نبودند.

اوباما در این چند سال با بهره برداری از رویکرد ارتش آزاد در مجامع بین المللی، حضور در سوریه را کمک به چنین گروه هایی عنوان کرد که در زمره مخالفان معتدل قرار می گرفتند. او همچنین بر نابودی جبهه النصره و داعش تاکید داشت اما عملا جز حملات هوایی بی اثر کاری انجام نداد تا آنکه روسیه وارد میدان شد.

ورود روسیه به صحنه جنگ اگرچه به دلیل هدف قرار دادن مستقیم تروریست های داعش و جبهه النصره تا حدی راه را برای ارتش آزاد هموار کرد اما از دید مسکو به عنوان متحد بشار اسد، این گروه نیز در ردیف معارضانی قرار داشتند که باید از بین می رفت.

از این رو رهبران ارتش آزاد پس از آنکه از سوی آمریکا طرفی نبستند، در ماه های اخیر همکاری های خود را با ترکیه بیشتر کردند. به نظر می رسد با توجه به شرایط موجود رهبران این گروه مجبور شدند با آنکارا معامله کنند که در ازای عقب راندن یگان های مدافع خلق کرد که بهترین مقاومت را در برابر داعش داشتند از پشتیبانی این کشور برخوردار شوند.

ارتش آزاد به رغم روزهای آخر حکومت اوباما بر دستگاه سیاسی آمریکا، نمی تواند امید زیادی به ترامپ نیز داشته باشند. رئیس جمهور جدید بارها از همکاری با روسیه برای مبارزه با تروریسم در سوریه سخن گفته است و با توجه به هم پیمانی دمشق با تهران و مسکو، اضافه شدن واشنگتن به این جبهه می تواند به ضرر ارتش آزاد باشد.

ترامپ در شعارهای انتخاباتی و سخنرانی های پس از پیروزی خود اعلام کرده است که سوریه تبدیل به جنگ غیر مستقیم روسیه و ایالات متحده تبدیل شده و این می تواند جرقه ای برای شروع جنگ جهانی سوم باشد. او اوباما را به عدم اتخاذ یک سیاست کارآمد در مبارزه با تروریسم متهم کرد و تقویت نیروهای کرد را یکی از راه های مقابله با داعش دانست.

در این شرایط به رغم برنامه احتمالی ترامپ برای همکاری با روسیه، ارتش آزاد عزم جدی او در راستای شکست داعش را امید بخش دانسته است. در همین خصوص اسامه ابوزید، سخنگوی ارتش آزاد سوریه، گفته جدیت ترامپ برای پایان دادن به وضعیت جنگ با تروریسم در سوریه ما را به آینده خوش بین کرده است.

به نظر می رسد ارتش آزاد امیدوار است که رئیس جمهور جدید آمریکا از این گروه برای امتیاز گیری در صحنه سیاسی سوریه و جلوگیری از تقدیم کامل این کشور به مسکو استفاده کند. در این صورت ارتش آزاد می تواند با حمایت واشنگتن در گفتگوهای صلح چانه زنی کند و در شکل دادن به ساختار سیاسی دمشق نقش داشته باشد.

اگرچه منطقه خاورمیانه و کشور سوریه به دلیل مرزهای مشترک با اسرائیل برای استراتژیست های آمریکایی حائز اهمیت هستند، اما تحولات 6 سال گذشته نشان داد کاخ سفید قابل اعتماد نیست. اوباما با کارت مخالفان میانه رو و ارتش آزاد حضورش در سوریه برای مبارزه با تروریسم را توجیه می کرد. ولی عملا آنگونه که باید به این گروه کمک نکرد. چنانکه در روزهای واپیسین حکومت اوباما، رهبران ارتش آزاد دستاورد او را «امیدهای واهی» برای خود توصیف می کنند.

براین اساس بازهم احتمال دارد ترامپ در معامله با روس ها در این منطقه استراتژیک ارتش آزاد را قربانی کند. هدف آمریکایی از ایجاد ناامنی و تقویت معارضان در سوریه و عراق تجزیه این کشورها و تحقق طرح خاورمیانه بزرگ بود و در این مدت نیز بدون توجه به اهداف معارضان تنها این موضوع را مدنظر داشتند. لذا با روی کار آمدن ترامپ تغییری در راهبردی اصلی ایالات متحده در خاورمیانه به وجود نیامده است و اگر امروز رئیس جمهور جدید بر نابودی داعش و همکاری با روسیه در این راستا تاکید دارد به معنای عقب نشینی از اهداف پیشنین این کشور نخواهد بود.