دیگر نقش مصدق را بازی نمی‌کنم/نمی‌خواهم در یک نقش کلیشه شوم

گروه فرهنگی:شهربانو جمعه‌پور: اصغر معینی صالح، بازیگری است که برای سومین مرتبه نقش دکتر محمد مصدق را در سریال «معمای شاه» بازی کرده. البته تمامی آثاری که معینی در آن‌ها نقش مصدق را داشته توسط محمدرضا ورزی ساخته‌شده و او در مجموعه‌های سقوط، پدرخوانده و معمای شاه به ایفای نقش در قالب مصدق پرداخته است.

به گزارش بولتن نيوز، با توجه به نقش دکتر مصدق در تاریخ معاصر ایران و نظراتی ضدونقیضی که درباره شخصیت او مطرح می‌شود، بازی کردن در قالب این نقش قطعاً برای بازیگر هم خود با چالش‌هایی همراه است. با توجه پخش شبانه سریال «معمای شاه» با اصغر معینی صالح گفتگویی انجام‌شده است که در ادامه می‌خوانید.

نظرتان در مورد نقش دکتر مصدق که برای سومین بار آن را ایفا کرده‌اید، چیست؟

مصدق شخصیتی است که در تاریخ معاصر ایران نقش برجسته‌ای داشته و ایفای این نقش جذابیت‌های خاصی دارد. در مجموعه‌ها و سریال‌های نمایشی مختلف گوشه‌هایی از ویژگی‌های شخصیتی وی به نمایش گذاشته‌شده است. اما اینکه چرا این نقش به من سپرده‌شده است را باید از تهیه‌کننده و کارگردان بپرسید؛ واقعیت این است که کار ما بازیگری است و در نقش‌های مختلف در خدمت مردم و دوستان هستیم.

از ایفای نقش مصدق برای سومین بار و به‌نوعی تکرار آن واهمه نداشتید؟

اولین بار که نقش مصدق را بازی کردم، سکانس‌هایم بسیار کوتاه بود و اتفاقاً با آقای ورزی نیز کار انجام شد. بار دوم که این نقش را ایفا کردم، نقش طولانی‌تر بود، امّا در «معمای شاه» به‌تفصیل به شخصیت مصدق پرداخته شد.

وقتی‌که فیلم‌نامه «معمای شاه» را خواندم، به نظرم رسید که این سریال جای کار دارد. به این دلیل در مجموعه موردبحث برای سومین بار نقش مصدق را ایفا کردم که ناگفته‌های این شخصیت در آن بازگو شد.

به مصدقی که در «معمای شاه» ایفا شد، به نسبت دو اثر قبلی چه چیزی اضافه کردید؟

به نظرم نقش مصدق در این سه اثر که ایفا کرده‌ام تفاوت خاصی نداشت، تنها موضوع مهم این است که گوشه‌هایی از زندگی دکتر مصدق که در کارهای قبلی نشان داده نشده بود، در «معمای شاه» به نمایش گذاشته شد. نمی‌توان گفت که در «معمای شاه» شخصیت مصدق عوض‌شده، بلکه به ابعاد دیگری از شخصیت وی پرداخته‌شده است. این سریال بر اساس مستندات ساخته‌شده و چیزی به شخصیت‌های تاریخی آن ازجمله مصدق اضافه نشده است.

تنها واقعیتی که باید درباره «معمای شاه» گفت این است که در این مجموعه برخی از زوایای شخصیت مصدق مطرح نشده که به نظر می‌رسد لزومی هم نداشته که به آن‌ها پرداخته شود. به عبارت بهتر، غیر ازآنچه در «معمای شاه» درباره دکتر مصدق نمایش داده‌شده، بقیه زوایای شخصیت چیز خاصی نبوده که لازم باشد مطرح شود.

می‌دانیم که نظرات درباره شخصیت مصدق ضدونقیض است و این موضوع هیجان خاصی را برای ایفاکننده این نقش به وجود می‌آورد. اصولاً تا چه اندازه درباره دکتر مصدق اطلاعات شخصی داشتید؟

اولین بار که این نقش را ایفا کردم اطلاعات نسبی درباره دکتر مصدق داشتم. اندک‌اندک درباره وی مطالعه کردم و البته هر بار که این نقش را ایفا می‌کردم اطلاعات تازه‌ای نیز کسب می‌نمودم و در نقش به کار می‌گرفتم.

وقتی‌که خواستم در «معمای شاه» بازی کنم با نویسنده و کارگردان ساعت‌ها گفتگو کردم؛ با افرادی که از نزدیک مصدق را می‌شناختند صحبت کردم و به انحای مختلف اطلاعات به دست آوردم. البته فکر می‌کنم که دیگر به ایفای نقش در قالب مصدق نپردازم، به این دلیل که نمی‌خواهم تبدیل به کلیشه شوم.

درنهایت در کنار کسب اطلاعات از منابع گوناگون به مطالعه فیلم‌نامه پرداختم و تمامی این مسائل در کنار یکدیگر به ایفای نقش کمک کرد.

نظرت شخصی‌تان درباره دکتر محمد مصدق چیست؟

مصدق شخصیتی تاریخی است که در تاریخ معاصر ایران نقش مهمی داشته. او هم یک انسان است که شخصیتش جنبه‌های مثبت و منفی فراوانی دارد. یکی از زوایای منفی شخصیت وی به‌عنوان یک سیاستمدار این است که بیش‌ازحد به ابرقدرت‌ها اعتماد کرد. دکتر مصدق مبارزه قابل قبولی داشت و شخصیتی برجسته بود، امّا اگر به مردم اعتمادش کم نمی‌شد بیشتر می‌توانست برای کشور مفید فایده باشد.

از سریال «معمای شاه» و ایفای نقش‌تان راضی هستید؟

خودم از کار راضی بودم و خوشحالم که این سریال در میان مردم بازتاب خوبی داشته است. واکنش‌ها و بازخوردهای مردم به این مجموعه چه در فضای واقعی و چه مجازی بسیار خوب است و در کل از سریال راضی هستند.

نظرتان درباره انتقاداتی که از سریال «معمای شاه» مطرح می‌شود، چیست؟

من شدیداً با انتقاداتی که درباره سریال «معمای شاه» مطرح می‌شود، مخالف هستم و معتقدم که این انتقادها تبلیغات اپوزیسیون خارج از کشور است. تمام این سریال بر اساس مستندات تاریخی ساخته‌شده و انتقادهای مطرح‌شده صحیح نیست.

البته این موضوع درست است که برخی از زوایای شخصیت‌ها در این سریال به نمایش درنیامده، امّا این موضوع به‌منزله زیر سؤال رفتن کل کار نیست.

تمامی سکانس‌های این مجموعه بر اساس همفکری با کارشناسان مجرب ساخته‌شده و تحریف تاریخی در آن رخ نداده است. قاطعانه مطرح می‌کنم که این سریال یک دائره‌المعارف تصویری است و برای جوانانی که می‌خواهند تاریخ ایران را بشناسند، مناسب است.

خواهشی که از مردم شریف ایران دارم این است که سریال را تا انتها ببینند و سپس اظهارنظر کنند. با دیدن یک یا دو قسمت از یک سریال چند ده‌قسمتی نمی‌توان درباره کل آن قضاوت کرد.

امیدوارم فراموش نکنیم که کشوری پیشرفت می‌کند که مردمش تاریخ خودشان را به‌خوبی بشناسند.