بازسازی و ساماندهی تهران از طریق هدفمندی یارانه ها

کسانی که زندگی و کسب و کار در تهران را انتخاب کرده اند،  به شکل  ارادی و غیر ارادی، هزینه های بالای زندگی در این شهر نسبت به شهرهای دیگر را نیزپذیرفته اند و  قبول دارند که تهران شهری گران است و پایتخت نشینان و دولت، برای مقابله با مشکلات متعدد این شهر، تراکم جمعیت، ترافیک و ... باید با صرف وقت بیشتر، هزینه های بالاتری را  بپردازند و تلاش بیشتری را به کار بگیرند.
در حالی که بسیاری از خانوارها در سایر شهرها و روستاهای کشور، صبحانه را به روش سنتی با دست پخت کدبانوی خانواده  ودور هم صرف می کنند و به هنگام ناهار و شام نیز اعضای خانوار سر سفره حاضر می شوندو...  اعضای خانوارهای تهرانی ،هفته ای یکی دو بار طعم شیرین حضور در کنار خانواده را دارند. به همین میزان مشکلات پایتخت نشینان پیچیده تر از سایر شهرهای کشور است و برای ساماندهی آن، هیچ راهکاری بدون مشارکت همه مردم قابل اجرا نیست.
براین اساس، مشارکت مردم در هزینه های عمومی، ساماندهی معابر، توسعه مترو، قطار بین شهری، شهرک سازی و... ضرورتی انکار ناپذیر است و دولت به تنهایی قادر به رفع مشکلات تهران نیست. لذا برای این که  شهری قابل سکونت، همراه با آلودگی هوا و ترافیک کمتر، رفت وآمد بهتر و افزایش رفاه برای شهروندان داشته باشیم باید مشارکت بیشتر مردم را شاهد باشیم در غیر این صورت با افزایش مهاجرت  و جمعیت و تمرکز هزینه های دولت و نبود راهکار مناسب، مشکلات پایتخت نیز بیشتر می شود.
به دنبال هدفمند کردن یارانه ها، این پرسش اساسی که سال هاست برای کارشناسان، مسوولان و ساکنان تهران وجود داشته، بار دیگر با تامل بیشتری مطرح شده است که برای تهران چه می توان کرد و چگونه می توان مشکلات تهران را با کمک طرح هایی مانند هدفمندی یارانه ها و  منابع حاصل از آن و سیاست های مکمل دیگر، کاهش داد.
در جهت کاهش مشکلات تهران، پیشنهادات مختلفی مانند گسترش مترو و اتوبوسرانی، ساماندهی خیابان ها و کوچه ها، ایجاد امکانات مختلف در هر محله و کاهش مراجعه مردم به مرکز شهر، ساخت شهرک هایی در استان ها و شهرهای همجوار تهران و استفاده از قطار سریع السیربین شهری، انجام کارها از راه دور و با بهره گیری از امکانات اینترنت و دولت الکترونیک، تشویق مردم به زندگی در استان های شمالی کشور، هشتگرد کرج، ورامین و شهرهای نزدیک گرمسار، سمنان، قزوین و...  وجود دارد اما همه این کارها به منابع مالی عظیم نیاز دارد که تامین آن بدون پرداخت مالیات و عوارض و مشارکت بیشتر مردم و شرکت ها در هزینه ها امکان پذیر نیست.
اما ایران صاحب منابع نفت و گاز است و در عین حال نباید آن را صرف هزینه های جاری و مصرفی کنیم و همان طور که از 60 سال پیش مطرح بوده، بهتر است که درآمد نفت و گاز  را صرف عمران  و توسعه کشور کنیم .براین اساس، هرشهروند تهرانی به خاطر هزینه های بالاتر زندگی در تهران، باید به  میزان سهم خود  در بازسازی و ساماندهی این شهر مشارکت کند.
از آن جا که هدفمندی یارانه ها در سال آینده و سال های بعد، می تواند سالانه بین 60 تا 100 هزار میلیارد تومان منابع جدید ایجاد کند، با توجه به جمعیت 20 میلیون نفری تهران و شهرها و استان های اطراف، سهم  این منطقه از یارانه ها می تواند بین 10 تا 30 هزار میلیارد تومان از یارانه نقدی و سایر حمایت های دولت از صنایع و کارمندان دولت باشد. چنانچه دولت و مردم در زمینه کاهش مشکلات تهران از این منابع جدید و فرصت تاریخی به شکل مناسب استفاده کنند وبرای ایجاد امکانات متناسب با پایتخت ایران  از آن بهره ببرند، مشکلات موجود به تدریج کاهش خواهد یافت.
براین اساس، هر شهروند تهرانی که صبح از خانه خارج می شود از خود می پرسد راه حل آلودگی و ترافیک و مشکلات زندگی در این شهر چیست؟ آیا بهتر نیست که یارانه نقدی و بخشی دیگر از هزینه های مصرفی دولت و خانوارها را صرف کاهش مشکلات و ساماندهی و بازسازی شهر کنیم؟
ایجاد پایتختی  با مشکلات کمتر ترافیکی و آلودگی هوا، تمرکز کمتر جمعیت،  ایجاد امکانات متناسب و انتقال آنها به محل های جدید، حمل ونقل مناسب و... در شان ملت ایران است و هر چه دیرتر به این موضوع مهم رسیدگی شود، در آینده با مشکلات بیشتری همراه خواهیم شدو کارایی و عملکرد دولت و اقتصاد ایران نیز تحت تاثیر مشکلات تهران ضعیف خواهد شد و هزینه های نیز بیشتر خواهد شد.
براین اساس، همان طور که دولت صادقانه موضوع هدفمندی یارانه ها را برای اصلاح ساختار اقتصاد کشور آغاز کرد و مردم با عواید و آثار مثبت و موفقیت های آن آشنا شدند و یارانه نقدی را دریافت کردند و مطمئن شدند که دولت قادر به اجرای آن است و.. باید شرایطی فراهم شود تا دولت از ضرورت کاهش مشکلات تهران با مردم سخن بگوید و صادقانه ضرورت استفاده از منابع هدفمندی یارانه ها برای کاهش مشکلات تهران را  با مردم در میان بگذارد .
 زیرا در سال های آینده، منابع هدفمندی یارانه ها مانند بسیاری از هزینه های جاری دولت و مردم مصرف خواهد شد اما ازآن جا که  مشکلات تهران نیز هر روز رو به افزایش است ضرورت دارد که منابع مالی بیشتری برای ساماندهی و بازسازی شهر به کار گرفته شود. نباید ثروت ملی نفت وگاز را صرف هزینه مصرفی کنیم باید بخشی از آن را برای ساماندهی زندگی به کار بگیریم.
ملت ایران در مراحل مختلف تاریخی، درعمران کشور، کاهش مشکلات خارجی و جنگ و... مشارکت فعال داشته است و امروز نیز از عمران شهری و زندگی اقتصادی خود حمایت خواهد کرد.
ملت ایران در جنگ با عراق، چه از طریق تحمل مشکلات اقتصادی ودریافت کالاهای اساسی از طریق کالابرگ و کوپن و در شرایط تورمی، چه از طریق حضور در جبهه های جنگ، چه از طریق مهاجرت جنگ زده ها و چه در بازسازی اقتصاد بعد از جنگ، مشارکت خود را در عمران و آبادانی و مسائل کشور نشان داده اند و بازاریان و فعالان بزرگ اقتصادی در تامین نیازهای مالی  کمک بسیاری به پیشبرد اقتصاد کردند.
 در دوره نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز که خرید نفت از ایران توسط کشورهای دیگر، تحریم شده بودملت ایران با افزایش مصرف نفت با سماور  نفتی به جای سماور ذغالی، خرید اوراق قرضه ملی و کاهش سفر خارجی به عتبات عالیات و ... به دولت دکتر مصدق کمک کردند . بازاریان، سفر حج خود را به سال های بعد موکول کردند و اشخاصی چون حسن شمشیری که چلوکبابی داشت و از افراد ثروتمند محسوب می شد با خرید 500 هزار تومان قرضه ملی در آن زمان کمک بسیاری به دولت در تامین مخارج کشور کردند.
در 80 سال گذشته نیز، مردم ایران با پرداخت مالیات از طریق قند وشکر و چای، در ساخت راه آهن مشارکت فعال داشتند و اگر چه رضا خان با دیکتاتوری و برخورد آمرانه با موضوع برخورد داشت اما ملت ایران در این کار تاریخی مشارکت کردند. 
براین اساس، باید از فرصت تاریخی پیش آمده برای کاهش مشکلات زندگی در شهری مانند تهران بهره ببریم.  .. واقعیت این است که در شرایط هدفمندی یارانه ها، هزینه گاز، برق و آب، نان، ایاب و ذهاب  یک خانوار 4 نفره متوسط و کم درآمد، بین 50 تا حداکثر 200 هزار تومان افزایش می یابد در حالی که یارانه نقدی آنها حدود 340 هزار تومان است . بنابراین مشارکت مردم در کاهش مشکلات تهران و دریافت یارانه نقدی کمتر، فشار زیادی به این خانوارهای کم درآمد و متوسط وارد نمی کند و اکثر خانوارهایی که فشار هزینه ها را احساس می کنند با پذیرش این نکته که زندگی در تهران و کاهش مشکلات آن و ساختن آینده بهتر برای فرزندان خود ، به صرف هزینه و پول بیشتری نیاز دارد، حاضر خواهند شد که در این کار بزرگ و تاریخی مشارکت کنند و به جای آن که بخشی از پول خود را صرف هزینه های جاری کنند، می پذیرند که آن را برای ساختن شهری بهتر با امکانات آبرومند صرف کنند.
در خانوارهای متوسط به بالای جامعه و در دهک های پردرآمد نیز، اگر چه هزینه اضافه شده بیش از 300 هزار تومان تا یک میلیون تومان است اما به خاطر سطح درآمدی بالاتر و انتظار آنها برای داشتن شهری بهتر، مشارکت فعال این دهک های پر درآمد را نیز شاهد خواهیم بود.
براین اساس، پیشنهاد می شود که دولت و به خصوص رئیس جمهور در گفت وگویی صادقانه، ضمن برشمردن مشکلات فعلی تهران و آینده آن و پیچیده تر شدن شرایط زندگی در این شهر و افزایش مشکلات اجتماعی، ترافیک و آلودگی هوا و...  از مردم بخواهد که با پرداخت بخشی از یارانه نقدی خود، و مثلا نیمی از آن که حدود 4 تا 10 هزار میلیارد تومان در سال می شود در ساخت شهر تهران و کاهش مشکلات آن مشارکت کنند.
دولت می تواند با ارائه این پیشنهاد و شنیدن نظر مردم از طریق نظر سنجی، رای گیری و ارسال اس ام اس دریک برنامه تلویزیونی، مهمترین اولویت های عمران تهران وشهرهای اطراف را شناسایی کند تا کار ساماندهی و بازسازی و قابل سکونت کردن مردم تهران با شرایط بهتری انجام شود.
بدون شک، یکی از مهمترین اولویت ها، ایجاد قطار بین شهری و سریع السیر بین تهران با کرج، قزوین، شهرهای شمالی و استان گیلان ، شهرهای گرمسار، سمنان و شهرهای استان مازندران، ورامین و قم و... است. این اقدام می تواند مردم را تشویق به زندگی در شهرها و شهرک های اطراف کند و رفت وآمد خودرو  و میزان حضور مردم و خانوارها را در تهران کاهش دهد.
به عنوان مثال اگر، رفت و آمد نان آور خانواده از تهران تا کرج، قزوین، گرمسار و شمال کشور به یک تا دو ساعت  کاهش یابد، محل سکونت  بسیاری از خانوارها و مدرسه، و تامین مایحتاج عمومی خانوار می تواند به شهرهای اطراف منتقل شود و تنها نان آور خانوار است که به تهران رفت وآمد می کند. در شرایطی که بسیاری از خانوارها علاقه مند به زندگی در شهرستان های اطراف و شمال کشور هستند و تنها به خاطر کسب و کار و درآمد مجبور به زندگی در تهران هستند، این اقدامات می تواند باعث کاهش جمعیت، مهاجرت و حتی کاهش اقامت کوتاه مدت مسافران در تهران شود و رفت وآمد ها را ساده تر و با سرعت و ترافیک کمتری همراه خواهد ساخت.
علاوه بر قطار سریع السیر بین شهری، ساماندهی اتوبان ها، جاده های چند طبقه، پارکینگ، مترو، ساخت مجتمع های فرهنگی، تجاری، دانشگاهی وآموزشی و... در محله های مختلف تهران می تواند به کاهش مشکلات و ساماندهی پایتخت در شان ملت ایران منجر شود و مشارکت مردم، علاوه بر روش های سنتی مانند مالیات ها و عوارض ، این بار از طریق منابع عظیم یارانه انرژی صورت می گیرد.
افزایش قیمت انرژی، علاوه بر کاهش مصرف و آلودگی هوا و ترافیک، باعث بازسازی اقتصاد شهر تهران و ایجاد محلی بهتر برای زندگی خواهد شد.
توجه به این پیشنهاد می تواند زمینه ساز گفت وگو و اظهار نظردولت، مردم و کارشناسان را فراهم آورد تا طرح هایی با قابلیت اجرایی بهتر ارائه شود وزندگی، انتقال پایتخت سیاسی  وسازمان ها و ادارات به شهرستان ها و... امکان پذیر شود