قیام علیه خشونت در فیلم جدید اسپایک لی
به گزارش بولتن نیوز، معترضان به «شی. راک» از زمان شروع اکرانش در امریکای شمالی و اروپایی کم
نبوده‌اند و حتی «رام امانوئل» شهردار شیکاگو نیز به آن تاخته زیرا اسپایک
لی در فیلمش می‌گوید که تعداد کشته شده‌ها در وقایع درون شهری شیکاگو طی
15 سال اخیر بیشتر از قربانیان ندانم‌کاری‌های دولت امریکا در خاورمیانه
بوده و می‌پرسد چرا باید این گونه باشد و نام فیلم او نیز مخفف و ادغامی
از واژه‌های «شیکاگو» و «عراق» است که دومی در زبان انگلیسی «ای راک»
نامیده و تلفظ می‌شود. لی و کوین ویلمات که در نوشتن سناریوی این فیلم با
وی همکاری کرده، با رجوع به یک کتاب حماسی- تاریخی اریستوفانیس یونانی به
نام «لیزیس تراتا» از بپاخیزی زنان علیه همسران خشونت‌طلب خود می‌گویند و
از زنانی که شرط می‌گذارند تنها راه استمرار زندگی زناشویی‌شان و عدم
متارکه این است که شوهرهایشان سلاح‌های خود را زمین بگذارند و وقت و بی‌وقت
شلیک نکنند و جانی را به طور عمدی یا تصادفی نستانند.
زنان آشفته کنونی
لی و ویلمات البته آن واقعه و ستیز را از اعصار کهن در یونان به زمانه
آشفته کنونی در امریکا انتقال داده و با شرایط روز همسو ساخته‌اند. «شی.
راک» بر کاراکترهای دیمیتریوس دوپری (با بازی نیک کانون) و لیزیس تراتا
(تیونا پاریس) هم متمرکز است و اولی (دیمیتریوس) سرکرده یک گروه آشوبگر و
ارغوانی‌پوش به نام اسپارتان‌ها در شیکاگو و اطراف آن است و آنها دشمنان
قسم خورده ترویان‌های نارنجی‌پوش به سرکردگی سایکلوپس (وسلی اسنایپس)
هستند. لی اسم‌ها را عوض نکرده و این نام‌ها یادآور یونان و روم باستان است
اما همان طور که پیش‌تر آمد، ما در شیکاگوی فعلی و منطقه انگل‌وود آن بسر
می‌بریم. در چنین فضا و در میان آدم‌هایی از این دست، شاهد بالا گرفتن
تشنج‌ها و تیراندازی‌ها در محل برپایی یک کنسرت موسیقی هستیم و امکان ندارد
این صحنه را بی‌ارتباط با واقعه تروریستی مشهور و بدفرجام مشابه در پاریس
در 13 نوامبر 2015 ندانیم و با آن قیاس نکنیم. وقتی دختری 11 ساله به نام
پتی در این تیراندازی بشدت مجروح و بستری می‌شود و مادرش ایرن (جنیفر
هادسون) در شوک فرو می‌رود، زنان شهر به این نتیجه می‌رسند که وقت پایان
دادن به این خشونت‌های بی‌رویه رسیده است و باید کاری کرد.
سلاح‌ها را زمین بگذارید
از اینجا قیام لیزیس تراتا وارد عمل می‌شود و او و سایر زنان منطقه در
اقدامی مشترک همسران خود را تهدید می‌کنند که یا خشونت را کنار می‌گذارند
یا برای همیشه ترک‌شان خواهند کرد. لیزیس تراتا در طراحی این بپاخیزی عمومی
از کمک‌های فکری یک زن فعال در امور اجتماعی به نام هلن (آنجلا باست) بهره
می‌گیرد و هر روز زنان بیشتری در شیکاگو به این نهضت می‌پیوندند. کار به
راهپیمایی زنان در سطح منطقه انگل‌وود کشیده می‌شود و آنها حتی بیانیه هم
صادر می‌کنند و تأکید می‌ورزند تا زمانی که همسران‌شان سلاح‌های گرم و سرد
خود را زمین نگذارند و صلح را در دستور کار خود قرار ندهند، ادامه زندگی
مشترک برای آنها امکانپذیر نخواهد بود.
لشکر تک‌نفره
فیلمساز، کاراکتری به نام دولمیدیس (با بازی ساموئل ال‌جکسون) را نیز
معرفی می‌کنند و او لشکری تک‌نفره است و بر حجم درگیری‌ها در سطح شهر و
منطقه افزوده است. دیگر کاراکتر بارز ماجرا پدر روحانی، مایک کوریدان (جان
کیوزاک) است که شخصیتش براساس یک کشیش واقعی به نام مایکل فلیگر تدوین و
ارائه شده است. در نمایی از فیلم، کوریدان با نطقی پرخروش از ظلمی که به
سیاهپوستان امریکا روا می‌شود، انتقاد می‌کند و همین طور از ترور مالکوم
ایکس و مارتین لوترکینگ و زنده بودن روح و راه آنان برای سیاهان آزادیخواه
این کشور می‌گوید و بر این تأکید می‌ورزد که اهمال تاریخی دولت مزور
امریکا در کمک به مستمندان این کشور نوعی تسویه حساب با قشرهایی است که تن
به سیاست‌های دولت زیاده‌خواه نداده‌اند.
با وجود این ، تماشای «شی. راک» به منزله دیدن آمیزه‌ای از رویکردهای هنری
و گرایش‌های سیاسی و حرکات هجو در امریکای لجام گسیخته‌ای است که دولت آن
از وجود هرج و مرج فرهنگی در آن لذت می‌برد زیرا از وحدت قشرها علیه دولتی
که به این سوی و آن سوی جهان لشکرکشی می‌کند و صدها سرباز متجاوز خود را
توسط مردم این کشورها به هلاکت رسیده می‌بیند، جلوگیری می‌کند.
بدون راه حل
خشونت‌ورزی و گستردگی سلاح‌ها در جامعه امریکا که زنان حاضر در فیلم اخیر
اسپایک لی علیه آن به قیام برمی‌خیزند، بیش از آن که سیاست‌ها و وسایلی در
راه حفظ جان افراد باشد، امکان و ابزاری برای تعدی به حقوق دیگران است و
فیلم لی با عمده کردن همین مسأله، راه حلی را برای این موضوع الزامی
می‌شمرد. البته راه حلی موجود نیست و دولت امریکا برخلاف ادعاهایش، از بسط
سلاح‌های گرم در سطح این کشور استقبال می‌کند، زیرا عملاً ماشین جنگی سرشار
از اجحاف و ظلم این کشور را در خارج از مرزها روغن‌کاری می‌کند و این
تلخ‌ترین درس بر گرفته از فیلم جدید اسپایک لی است که 24 سال پیش با ساختن
فیلمی در معرفی مالکوم ایکس و در اثری هنری با همین نام، به گونه‌ای
صریح‌تر و آشکارتر سیستم برخورد رو در رو با تک مردان شاخص و سیاهپوست و
آزادیخواه امریکا را به باد انتقادات مردافکنانه‌تری گرفته بود و حالا با
«شی. راک» مجدداً تأکید می‌کند که فرهنگ سلاح‌پروری در امریکا ماندگار است
زیرا منافع این کشور دارای خلق و خوی ژاندارم‌ها چنین چیزی را ایجاب
می‌کند.
مشخصات فیلم
٭ عنوان: «شی. راک»
٭ محصول: استودیوهای آمازون و رودساید اترک شنز امریکا
٭ سناریست‌ها: اسپایک لی و کوین ویلمات
٭ کارگردان: اسپایک لی
٭ مدیر فیلمبرداری: متیو لیباتیک
٭ تدوینگران: رایان دنمارک و های می‌نا
٭ موسیقی متن: ترنس بلانشارد
٭ زمان: 127 دقیقه
٭ بازیگران: نیک کانون، وسلی اسنایپس، تیونا پاریس، جنیفر هادسون، استیو
هریس، هری لنیکس، دی بی سویینی، آنجلا باست، جان کیوزاک و ساموئل ال
جکسون.
منبع: Film Comment
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
