محصولات ارگانیک؛ راز سلامت

به گزارش بولتن نیوز، هرگوشه از زندگی را که نگاه کنیم، در کنار هر موجود و ماده طبیعی، مشابه صنعتی آن کاشته شده و گاه شباهت‌ها آن‌قدر زیاد است که به چشم‌ها هم نمی‌توان اطمینان کرد و شاید همین یکی از دلایل کم‌رنگ شدن رنگین کمان اعتمادی باشد که همچون گنبدی زیبا، سقف زندگی‌هایمان را پوشانده بود و از خیلی مصائب، مصون‌مان می‌کرد.

و حالا پس از رنج‌هایی که بشر متحمل شد تا مصنوعاتی بسازد، تلاش‌هایی که به‌کار بست تا مرغ و گوشت و میوه را هم به مواد صنعتی بیالاید و میوه‌هایی درشت‌تر و خوشرنگ‌تر، مرغ‌هایی بزرگ‌تر و پرگوشت‌تر و ... تولید کند، به نقطه‌ای رسیده‌ایم که چراغ به‌دست پی محصولاتی می‌گردیم که طبیعی باشند، ارگانیک!

چند سالی است بحث محصولات ارگانیک و ویژگی‌های آن سر زبان‌ها افتاده و مردم مشتاق‌اند تا بتوانند از این محصولات استفاده کنند.

به تدریج اکثر فروشگاه‌های بزرگ به سمت عرضه محصولات ارگانیک، تمایل پیدا کرده‌اند، اگرچه هنوز میزان تقاضا به حدی نیست که نگاه جدی عرضه کنندگان را در سطحی وسیع به خود جلب کند، اما بعضی از فروشگاه‌ها، بخش‌هایی از قفسه‌ها و یخچال‌های موادغذایی را به مواد ارگانیک اختصاص داده‌اند، موادی که تمام محصولات خوراکی را شامل می‌شود.

البته در اغلب موارد، محصولات ارگانیک قیمتی بالاتر در مقایسه با محصولات غیرارگانیک دارد و قیمت یکی از تاثیرگذارترین عوامل در کند بودن سرعت جذب مشتری است.

اگرچه بسیاری از مردم هنوز هم تفاوت‌های محصولات ارگانیک را نمی‌دانند و کمتر شاهد تلاشی برنامه‌ریزی شده برای اطلاع‌رسانی به افراد از سوی بخش‌های مختلف جامعه نیز هستیم.

بیش از چهار سال قبل اولین قدم‌ها در شیراز و فارس برای عرضه محصولات ارگانیک و جلب کردن نظر مردم توسط شهرداری این شهر و جهادکشاورزی فارس برداشته شد.

این گام محدود به ایجاد یک بازارچه به عرضه محصولات ارگانیک بود که آن روز با نام سبز، در گستره‌ای کوچک، اجرا شد.

بازارچه در انتهای خیابان معالی‌آباد و در شمالغرب شیراز احداث شد، جایی که آن زمان دسترسی‌های محدودی وجود داشت. هیچ تابلو و اعلانی جز آنچه رسانه‌ها در قالب چند سطر خبر نوشتند، در دستور کار قرار نگرفت تا کار در اولین قدم متوقف شود و بازارچه‌ای که قرار بود فقط عرضه کننده مواد و محصولات ارگانیک باشد، به یک دکان 6 متری در همان بازارچه، محدود شود. دکانی که در طول هفته، تنها چند روز و در روزهای کاری هم تنها چند ساعت، فقط مرغ ارگانیک عرضه کرد و در ادامه کار، مرغ ارگانیک در کنار مرغ معمولی (غیرارگانیک) قرار گرفت.

اما امروز شاهد افزایش تعداد مغازه‌های عرضه محصولات ارگانیک هستیم، اگرچه همچنان مرغ بیشترین بخش از بازار این محصولات را به خود اختصاص داده است اما می‌توان، سایر محصولات را هم کم و بیش مشاهده کرد.

یکی از دلایل مهم در این موضوع، کمبود تولید کننده محصولات ارگانیک است. این واقعیت که تولید محصول ارگانیک، حلقه اول در زنجیره به شمار می‌رود، شاید از نظر برنامه‌ریزانی که بیشتر به یک کارنامه دل خوش داشتند و اقدامات‌شان را با این افق برنامه‌ریزی و دنبال می‌کردند و می‌کنند که در گزارش عملکردهایشان، سطری از سطور به محصولات ارگانیک هم اختصاص داشته باشد.

به گزارش ایسنا، یکی از مهم‌ترین موضوعات در ایجاد جذابیت برای افزایش اقبال مردمی به سمت محصولات ارگانیک، آگاهی مناسب از ویژگی‌های این محصولات است و رسانه به‌عنوان مسیر اصلی کسب داده‌های اطلاعاتی، در این بستر وظیفه‌ای سنگین را عهده‌دار است.

مسئول دفتر محیط زیست و توسعه پایدار و مشاور رئیس سازمان جهادکشاورزی استان فارس در این خصوص گفت: محصول ارگانیک به محصولی سالم یا سبز گفته می‌شود که کد 16 رقمی روی بسته‌بندی آن درج شده و قابلیت پیگیری داشته باشد.

محمدمهدی قیاسی ادامه داد: در این محصولات به اندازه استانداردها از کود و سموم کشاورزی استفاده شده و این میزان توسط دستگاه‌هایی که برای این کار وجود دارد، چک شده است.

او اضافه کرد: در حال حاضر در استان فارس 150 هزار هکتار سطح مستعد دریافت گواهی ارگانیک وجود دارد که به دلیل هزینه‌بر بودن تا به حال نتوانسته‌ایم این گواهی را دریافت کنیم. با توجه به این‌که در سنوات گذشته 77 هزار هکتار گواهی محصول ارگانیک داشتیم و با همان آمار از رتبه خوبی در کشور و حوزه بین‌الملل برخوردار بودیم، ولی متاسفانه به دلیل پایان یافتن تاریخ گواهی استاندارد در حال از دست دادن آن کرسی هستیم. جایگاه استان فارس در تولید محصولات ارگانیک در کشور اول است.

قیاسی گفت: بر اساس برنامه پنجم توسعه باید 25 درصد اراضی استان جهت تهیه محصول سالم و ارگانیک به کار گرفته می‌شد. با توجه به اینکه هنوز هم برنامه پنجم به پایان نرسیده، ما مشاهده می‌کنیم که 350 هزار هکتار از اراضی استان جهت این مهم استفاده شده که بسیار بیشتر از 25 درصد مد نظر است.

وی ادامه داد: در استان فارس شهرهای نورآباد، سپیدان فراشبند به صورت پایلوت برای اجرای محصولات ارگانیک انتخاب و بالغ بر 9 هزار هکتار در برنامه جدید استانداردسازی در این مناطق در نظر گرفته شده است. به همه شهرستان‌ها نیز گفته شده در حوزه تولید محصولات ارگانیک کار کنند.

مشاور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: در اداره جهادکشاورزی نیز غرفه‌هایی در نظر گرفته شده که محصولات سالم عرضه می‌کنند. همچنین تعاملات خوبی با شهرداری برقرار و منتهی به همکاری‌هایی نیز شد، از جمله عرضه محصولات سالم در میادین میوه و تره‌بار است.

او اضافه کرد: برای اجرایی کردن تبصره 5 ماده 6 قانون افزایش بهره‌وری نیاز است سموم ساماندهی شود. لذا تحویل سموم به کشاورزان تنها با نسخه امکان پذیر شد، این نسخه نیز باید دارای مهر گیاه‌پزشک باشد تا ما را از لزوم استفاده از سم مطمئن کند. در غیر این صورت واحد صنفی که این تخلف را انجام داده است تعطیل خواهد شد.

این مقام مسئول از برگزاری دوره‌ آموزشی استانداردسازی محصولات کشاورزی برای 200 بهره‌بردار و کارشناس در استان فارس خبر داد و گفت: امسال نیز حرکت‌های جدیدی را برای ارتقا آگاهی‌ها در سطح تولیدکننده و بهره‌بردار در دستور کار داریم که از آن جمله ایجاد صندوق حمایت از زنان روستایی است که با هماهنگی و همکاری اداره استاندارد انجام شده است.

مشاور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: بخش اعظمی از محصولات دیم مانند انگور دیم، نخیلات، انجیر، گیاهان دارویی و گل‌های طبیعی مانند نرگس و گل محمدی به صورت ارگانیک در استان تولید می‌شود. اما در بخش محصولات آبی، هنوز تولید ارگانیک بسترسازی و انجام نشده است، البته اقداماتی را در دست اجرا داریم.

قیاسی گفت: در فرایند تولید محصولات ارگانیک یک دوره گذار وجود دارد که حداقل سه سال است. یعنی در دوره این سه سال نباید از هیچگونه کود یا سمی در تولید محصول استفاده شده باشد. برنامه داریم در مکان‌هایی که امکان توسعه کشت ارگانیک وجود دارد، برای اینگونه محصولات گواهی دوره گذار صادر کنیم.

این کارشناس ادامه داد: بالغ بر 70 هزار هکتار از زمین‌های استان از طریق محافظت بهبود تولیدات گیاهی استعدادیابی شده است. استان فارس به دلیل دارا بودن مراتع غنی و دشت‌ها و کوهستان‌های بسیار، امکان پرورش محصولات گوشتی ارگانیک و محصولاتی از جمله عسل را فراهم کرده و استقبال جهت خرید این محصولات هم زیاد است، بنابراین فراهم کردن شرایط برای انجام این مهم، اقتصادی و بسیار با اهمیت خواهد بود.

توسعه محصولات سالم و امنیت غذایی یک امر مداخله‌ای است

یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در این خصوص به ایسنا گفت: با توجه به رشد جمعیت و نیاز به افزایش غذا در چند دهه گذشته در جهان نیاز به کشاورزی نیز افزایش یافته است. بنابراین برای افزایش میزان تولید محصولات کشاوری از سموم و کودهای زیادی استفاده می‌شود که علاوه بر از بین بردن محیط زیست برای سلامت انسان نیز مضر است.

دکتر موسی صالحی، تاکید دارد که مواد غذایی تولید شده با روش‌های جدید را نمی‌توان با قاطعیت سالم و تاثیرگذار برای سلامت افراد دانست.

این متخصص تغذیه گفت: خوشبختانه چند سالی است که مسئولین در زمینه تولید محصولات سالم اقداماتی انجام داده‌اند که البته کامل نیست و هنوز نیاز به پیشرفت دارد. محصولات ارگانیک از نظر امنیت غذایی تضمین شده هستند و با تهیه و استفاده از این محصولات دیگر نباید نگران میزان سموم و آلودگی‌ها و همچنین بیماری‌ها و مشکلات ناشی از آنها باشیم. با این حال تولید این محصولات کم است و برای انواع مواد غذایی قابل استفاده نیست. بنابراین بهتر است تولید این محصولات و همچنین تنوع آنها افزایش یابد.

صالحی همچنین گفت: بیشترین نیاز ما در زمینه محصولات ارگانیک مربوط به سبزیجات و میوه‌ها است چرا که ما مردم را به استفاده زیاد از سبزیجات تشویق می‌کنیم و همین موضوع موجب می‌شود تا نگاهی به سلامت این محصولات نیز داشته باشیم. هنوز هم در تولید این محصولات از سموم زیادی استفاده می‌شود.

به گزارش ایسنا،‌ اقتصادی بودن تولید و عرضه و مصرف محصولات ارگانیک، اطلاع‌رسانی دقیق و مناسب و متناسب، فراهم کردن بسترهای تولید،‌ توزیع و مصرف و ... گام‌هایی است که می‌توان در مسیر گسترش تولید و مصرف محصولات ارگانیک به آنها اندیشید.

امروزه پیشگیری از بروز بیماری‌ها، خصوصاً بیماری‌های غیرواگیر، یکی از مهمترین راهکارهای مد نظر مسئولان در سطوح مختلف اجتماع به‌شمار می‌رود و شاید یکی از راه‌های مهم و قابل اطمینان حصول به این نتیجه، تولید و مصرف محصولات غذایی سالم و تضمین امنیت این محصولات است.

البته در این میان باید توجه داشت که اقتصادی بودن، برای مصرف کنندگان نیز یک اولویت مهم به شمار می‌رود که می‌توان با گسترش تولید محصولات ارگانیک، زمینه کاهش قیمت این محصولات سالم غذایی را فراهم کرد.

خوشبختانه در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در زمینه تولید گوشت مرغ ارگانیک در سطح استان فارس اجرایی شده است به‌ طوریکه تعداد مزارع تولید مرغ سبز، افزایش یافته و فروشگاه‌های عرضه کننده این محصول نیز در نقاط مختلف تاسیس شده است.

اما هنوز در تولید سبزی و میوه‌های ارگانیک، شاهد حرکت گسترده‌ای نیستیم و باید امید داشت که با توجه به تاکیدات برنامه‌های توسعه، این مهم نیز به‌عنوان اولویت، تعریف و اجرایی شود.