برنامه ثریا امشب پخش خواهد شد؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از مسیرآنلاین، چهارشنبه 28 آبان ماه، برنامه ثریا با موضوع اعلام نشده بررسی طرح تحول نظام سلامت آغاز شد. محسن مقصودی مجری برنامه ثریا در آغاز برنامه گفت: "امشب موضوع برنامه طرح تحول سلامت و چالش های پیش روی موفقیت این طرح است. مردم دوست دارند که قبلا موضوع برنامه را اطلاع رسانی کنیم. تقریبا در این صد و ده برنامه ای که تا الان رفتیم، برنامه ها را همیشه با تیزر یا در اخبار اطلاع رسانی می کردیم. اما این برنامه شاید معدود برنامه ای بود که اطلاع رسانی نکردیم. دلیل هم داشت. چون از 9 ماه قبل که ما آخرین برنامه حوزه سلامت را رفتیم، وعده کردیم هفته بعدش با موضوع سلامت در خدمت مردم باشیم. خب آن برنامه هم، برنامه چالشی بود. خیلی بحث برانگیز شد و خیلی واکنش های تندی هم متاسفانه داشت. در واقع 9 ماه است که ما قصدکردیم این برنامه سلامت را برویم. دو سه بار وعده کردیم با مردم، گفتیم که هفته بعد موضوع برنامه، سلامت است. اما به دلایل حساسیت موضوع، دوشنبه سه شنبه یکدفعه موضوع برنامه ی ما کنسل شد. این بار سعی کردیم که هیچ اطلاع رسانی نداشته باشیم و به نوعی چراغ خاموش این برنامه را برویم. انشاء الله به نقاط ضعف و قوت و چالش هایی که پیش روی طرح تحول است، یک نگاه منصفانه ای داشته باشیم."

شاید بتوان یکی از دلایل برآشفتگی مسوولان وزارت بهداشت را حضور یک متخصص اصلاح طلب در این برنامه دانست

 سخنان محسن مقصودی مجری برنامه ثریا به خوبی حساسیت موضوع طرح تحول سلامت را نشان می دهد. اما چرا موضوع طرح تحول سلامت انقدر با حساسیت همراه است؟

برنامه ثریا با حضور مسعود پزشکیان آغاز شد و دقایقی بعد حسین شمالی از اعضای بسیج دانشجویی در برنامه حاضر شد. بسیج دانشجویی 15 دانشگاه در اعتراض به طرح تحول نظام سلامت بیانیه ای اعتراضی منتشر کرده بودند و حسین شمالی به نمایندگی از این دانشجویان در برنامه ثریا حاضر شد و دیدگاه های منتقدین طرح را بیان کرد.  همچنین محمد شريفي مقدم دبيرکل خانه پرستار و عضو شوراي عالي نظام پرستاري به ميهمانان برنامه اضافه شد. میهمانان برنامه کاملا به طرح تحول نظام سلامت و به صورت خاص مرحله سوم این طرح معترض بودند. مقصودی در چند نوبت از برنامه گفت که از وزیر و دیگر مسئولان وزارت بهداشت برای حضور در برنامه دعوت شده است، حتی برخی بخش های برنامه هم به خواست مسئولان حذف گردید، اما از مسئولان وزارت بهداشت کسی در برنامه حاضر نشد. در نهایت مقصودی اظهار امیدواری کرد که مسئولان وزارت بهداشت در رسانه های یک طرفه سعی در پاسخگویی به افکارعمومی برنیایند، بلکه در برنامه و در مقابل منتقدین حاضر شوند. اما امیدواری مجری برنامه ثریا، با رسانه های یکطرفه و نامه های سرگشاده مواجه شد.

وزیربهداشت یک روز بعد در واکنش به برنامه ثریا به خبرنگاران گفت: " رسانه‌ها در دام افراد متخلفی که در ظاهر تابلوهای خیرخواهانه به جامعه پزشکی بی‌مهری می‌کنند، نیفتند.همچنین نباید صنف‌های مختلف در تریبون‌های عمومی با یکدیگر مقایسه شوند چون برخی دوست دارند بیشتر مطرح شوند"

همچنین دکتر علیرضا زالی، رییس کل سازمان نظام پزشکی ایران در نامه ای سرگشاده خطاب به رییس سازمان صدا و سیما نوشت:" ایجاد هیاهو و جنجال و تحریک مردم آن هم توسط رسانه ملی در برنامه‌ثریا دیده می‌شود که خارج از حوزه انصاف و تدبیر است. قیاس درآمدی اقشار مختلف جامعه و آمارهای سراسر کذب از میزان دریافتی جامعه پزشکی و استفاده از تریبون رسانه‌ ملی برای خودنمایی و از بین بردن اعتماد عمومی جامعه چه منافعی می‌تواند داشته باشد؟"

در حالی که مسئولان وزارت بهداشت در تریبون های یکطرفه به برنامه ثریا حمله کردند، مسائل مطرح شده در برنامه ثریا با استقبال افکارعمومی و کارکنان بخش های درمانی مواجه شد. نظرات کاربران سایت های خبری درباره آخرین برنامه ثریا به خوبی نشان دهنده این استقبال و البته ناراحتی برخی از پزشکان است. در میان این واکنش ها، واکنش صداوسیما در نوع خود جالب است. بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه های علوم پزشکی 15 دانشگاه در اعتراض به طرح تحول از سایت برنامه ثریا حذف می شود. همچنین باشگاه خبرنگاران رپرتاژی عجیب برای وزیر بهداشت و طرح تحول نظام سلامت از مصاحبه با برخی از فعالان دانشجویی تهیه می کند.

چرا موضوع بررسی تحول سلامت انقدر جنجال آمیز شد؟ درباره تمام آنچه در برنامه ی اخیر ثریا مطرح شده است، به زبان ساده می توان گفت:

طرح تحول نظام سلامت دارای سه مرحله است: مرحله اول؛ کاهش پرداخت مردم.مرحله دوم؛ خودمراقبتی. مرحله سوم: افزایش تعرفه های خدمات درمانی. در مرحله سوم وزارت بهداشت تعرفه های خدمات درمانی را به صورت میانگین 2/5 برابر افزایش داده است. یعنی 150 درصد افزایش. این افزایش هم بدون استثناء شامل همه ی بخش های درمانی است.  درحالی که یکی از مشکلات اساسی در حوزه سلامت فاصله زیاد حقوق پزشکان با سایر کادر درمانی از یک سو و از سوی دیگر فاصله زیاد تعرفه ها میان بخش های دولتی و خصوصی است. فرض کنید یک نفر پرستار یک میلیون تومان حقوق می گیرد و یک نفر پزشک، 10 میلیون تومان. با افزایش 25درصدی حقوق، پرستار یک میلیون و دویست و پنجاه هزارتومان خواهد گرفت و پزشک دوازده میلیون و پانصد هزار تومان. پیش از افزایش حقوق فاصله حقوق پزشک و پرستار 9 میلیون تومان بوده و بعد از افزایش، فاصله حقوق پزشک و پرستار یازده میلیون و دویست و پنجاه هزار تومان می شود. نسبت درآمد سالانه پزشکان متخصص به سرانه کشور در ایران بیش از 37 برابر است (در حالی در کشور مانند امریکا این نسبت 6 برابر است). با توجه به این نسبت، بهتر می توان رقم های دریافتی را محاسبه و مقایسه کرد.

همچنین این طرح به بهانه مقابله با زیرمیزی گرفتن پزشکان و واقعی کردن  تعرفه ها انجام شده است. چگونه این افزایش تعرفه ها می تواند عطش برخی از پزشکان را برای زیرمیزی نگرفتن کاهش دهد، در حالی که درآمد یک پزشک حدود صد برابر یک کارمند در جامعه است؟

در مرحله سوم طرح تحول، وضعیت درآمد پزشکان بیمارستان های خصوصی بسیار بیشتر از پزشکان بیمارستان های دولتی خواهد شد. در واقع ادعای وزیر بهداشت برای فراهم آمدن امکان رقابت بین بخش خصوصی و دولتی به هیچ  وجه عملی نخواهد شد. چون به نسبتی که تعرفه ها در بخش دولتی بالا رفته است، در بخش خصوصی هم افزایش یافته است و این افزایش در بخش خصوصی بسیار جذاب تر خواهد بود.

مسئله ی دیگر این است که دولت از کدام منبع افزایش تعرفه ها را در بخشی که خود متولی است جبران می کند؟ برای جبران این هزینه ها قانونی نوشته نشده است. همچنین کاهش پرداختی مردم در مرحله اول طرح تحول نظام سلامت در مرحله سوم با افزایش تعرفه ها، عملا بی فایده خواهد شد و سهم پرداختی مردم هم افزایش می یابد.

منتقدین افزایش تعرفه ها، معتقدند باید افزایش تعرفه ها به گونه ای انجام می شد که بر تمام کادرهای درمانی تاثیر مثبت داشته باشد و فاصله زیاد میان پزشکان و سایر کادرهای درمانی و همچنین فاصله زیاد بخش دولتی و خصوصی را کاهش دهد، نه اینکه این فاصله ها را به شدت افزایش دهد.

اشکالات و انتقادات معترضین به گام سوم طرح تحول نظام سلامت جدی است. اما متاسفانه مسئولان وزارت بهداشت،  این انتقادات را تخریب جامعه نجیب پزشکی تلقی کرده و منتقدین را عناصر کج فهم نام می نهند. چرا مسئولان وزارت بهداشت حاضر نیستند جواب منتقدین را بدهند؟ آیا واکنش های هیستریک به انتقادات یک برنامه سازنده، غیرمشارکتی و غیرسفارشی می تواند افکارعمومی را قانع کند؟