نمرۀ بیست برای نمایشگاه مطبوعات بیستم!

گروه رسانه، با سپری کردن بیش از 6 روز از بیستمین دورۀ نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها و درحالی که تنها یک روز به پایان این گردهمایی بزرگ فرهنگی در سطح ملی و بین المللی باقی مانده، می توان اندک اندک به قضاوت دربارۀ عملکرد ستاد اجرایی و برگزارکنندگان نمایشگاه مطبوعات بیستم نشست.

به گزارش بولتن نیوز، درحالی که در روزهای گذشته و حتی پیش از آغاز این گردهمایی بزرگ فرهنگی شاهد هجمه های مثبت و منفی فراوانی در راستای حمایت یا تخریب نمایشگاه بیستم ازسوی جناحین مختلف رسانه ای کشور بودیم، به نظر می رسد دوستان مان بی توجه به اهمیت زمان مناسب برای قضاوت درخصوص هر رویداد فرهنگی (و...) کمی زودتر از موعد، بلیت خود را خرج نمودند و این درحالی است که حتی اکنون باتوجه به اینکه مراسم اختتامیۀ این نمایشگاه به عنوان برآیند و نمایشگرِ خروجیِ نمایشگاه برگزار نشده، شاید هنوز اندکی برای قضاوت دربارۀ کیفیات برگزاری نمایشگاه زود باشد.

به هر تفسیر، چنان که در ادامه خواهیم دید در این نوشتۀ کوتاه سعی شده با نگاهی واقع بینانه به ارزیابی کیفی نمایشگاه بیستم پرداخته و از این منظر سهمی هرچند ناچیز در ارائۀ تصویری احسن از نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری های بیستم به مهمترین ناظرین و داوران این نمایشگاه که همانا مخاطبان مطبوعات و رسانه ها باشند، ارائه دهیم.

شاید پُر بیراه نباشد اگر بگوییم رضایت مخاطبان در هر رویداد فرهنگی، مهمترین ویژگی برای ارزیابی درخصوص آن رویداد فرهنگی است. با این حساب نمایشگاه بیستم از این منظر نمرۀ قابل قبولی دریافت خواهد کرد؛ چراکه این نمایشگاه فارغ از این که چگونه موفق به تحصیل این مهم گردید، به خوبی توانست اولاً انبوه مخاطبان از طیف های مختلف سیاسی و طبقات گوناگون اجتماعی را با خود همراه نموده و به مصلی تهران بکشاند و مهمتر از آن به خوبی توانست رضایت نسبی این مخاطبان را هنگام خروج از نمایشگاه فراهم آورد.

با نگاهی به راهروهای پُر ازدحام نمایشگاه بیستم که از اولین دقایق برگزاری نمایشگاه در ساعت 9 صبح هر روز (و معمولاً پیش از ساعد مقرر) و تا دقایقی پس از ساعت 20 هر شب که زمان نهایی برگزاری نمایشگاه بیستم بود، می توانیم به روشنی به صحت این ادعا پی ببریم و باید اعتراف کنیم که نمایشگاه بیستم از هر نقص و ایرادی رنج می برد، از توجه ویژۀ مخاطبان و استقبال گسترده عموم مردم، بهره مند بود.

نکتۀ حائز اهمیت دیگری که در بیان محاسن نمایشگاه بیستم باید بدان اشاره کرد، تنوع قابل قبول رسانه های شرکت کننده در این نمایشگاه بود. در این میان اشاره به جانمایی غرفه ها نیز که معمولاً در همۀ نمایشگاه ها، حاشیه ساز می شود و جنجال هایی برای نمایشگاه به همراه می آورد، نیز ضرورت دارد. این درحالی است که از همان ابتدای این نمایشگاه نیز شاهد اعتراضات مختلف برخی رسانه ها درخصوص مکانی که به غرفۀ شان اختصاص یافته بودیم و بعضاً در نمونه هایی باتوجه به این که در این نمایشگاه غرفه داران و شاکیان احتمالی خود صاحب رسانه هایی بعضاً بسیار قدرتمندند، شاهد بودیم که موضوع عدم رعایت عدالت برگزارکنندگان و ستاد اجرایی در جانمایی غرفه ها، به بحث اصلی رسانه یی کشور تبدیل شد و بیشترین هجمه های انتقادی علیه مسئولین برگزاری صورت گرفت.

با این همه، نکته ای که گویا برخی از این معترضین به آن توجهی ندارند، محدودیت های طبیعی سالن های نمایشگاه است. مسئله اینجاست که مگر هر سالن نمایشگاهی چند راهروی اصلی و چند نقطۀ طلایی و استثنایی دارد! جالب اینجاست که این اعتراضات معمولاً ازسوی دوستانی بیان می گردید که ازقضا بهترین غرفه ها را نیز در اختیار داشتند.

به عنوان نمونه درحالی که در روزهای اخیر شاهد هجمه های انتقادی منفی شدیدی ازسوی خبرگزاری هایی همچون «تسنیم»، «نسیم» و به ویژه «فارس» علیه نمایشگاه مطبوعات بیستم بودیم که ازقضا بهترین مکان ها و بزرگترین غرفه های نمایشگاه را در اختیار دارند و این حمایت از نمایشگاه بیستم ازسوی «بولتن نیوز»ی صورت می گیرد، که به اعتراف همۀ بازدیدکنندگان یکی از بدترین غرفه ها را در اختیار داشت.

البته ما نیز با دوستان عزیزمان در غرفۀ کیهان همرای و همدردیم که غرفه ای که به آن ها اختصاص یافته به هیچ عنوان در شان موسسۀ رسانه ای با عظمت و قدمت «کیهان» نیست (که غرفه یی حتی به مراتب بدتر از ما در اختیار داشتند) اما با نگاهی عاقلانه و بی طرف به جانمایی نمایشگاه به طور کلی، نمی توان قصد و غرض و عمدی را در این خصوص مشاهد کرد. با این همه نکاتی مثبت و ارزنده در این جانمایی به چشم میخورد که یکی از مهمترین آن ها، ایجاد تمرکز برای غرفه های مطبوعات و رسانه هایی با رویکرد فرهنگی و مذهبی است که ازسوی برگزارکنندگان در بهترین بخش سالن اصلی و در ابتدای مسیر ورودی نمایشگاه قرار گرفته اند.

اشاره به این نکات مثبت البته به هیچ عنوان به معنای عدم وجود ضعف و کمبود در نمایشگاه بیستم نیست. با این همه آنچه در قضاوت نهایی ما را بر آن میدارد که با اندکی اغماض نمرۀ کامل و قبولی را به نمایشگاه بیستم بدهیم، بخشی به دلیل این است که دوستان مان در معاونت مطبوعاتی نخستین تجربۀ خود در برگزاری نمایشگاه مطبوعات در دولت «تدبیر و امید» را پشت سر می گذارند و بخشی نیز به دلیل هجمه های شدید و منفی فراوانی است که علیه این نمایشگاه صورت گرفته است.

فارغ از این نکات، اشاره به برگزاری نشست های آموزشی منظم، جلسات و نشست های خبری تحلیلی و جذاب، گردهمایی ها و مراسمات تجلیل از پیشکسوتان عرصۀ رسانه و خبر، توجه به سلایق مختلف ازسوی برگزارکنندگان، برگزاری مراسم جنبی و حاشیه ای جالب و دیدنی همچون مراسم دمام زنی و عزاداری بوشهری ها که روزگذشته در ورودی نمایشگاه انجام گرفت، برگزاری نمایشگاه عکس کودکان غزّه که از روز نخست نمایشگاه با استقبال گرمی ازسوی مخاطبان همراه شدبه عنوان دیگر نکات مثبت این نمایشگاه، در کنار عدم دسترسی خوب و قابل قبول به اینترنت علی رغم وعده های بسیار مسئولین و عدم ارائۀ امکانات رفاهی به غرفه داران و مسئولین و نمایندگان شرکت کنندگان و رسانه ها به عنوان برخی از نکات منفی نمایشگاه بیستم نیز ضروری است.

به هر تفسیر، شاید نکتۀ حائز اهمیت دیگری که اشاره به آن بسیار ضروری است، شعار با مسمّای این دوره است که علاوه بر این که از شمول گسترده ای برخودار است، بسیار موجز و کوتاه بودن آن، موجب شده که به راحتی در ذهن مخاطبان جاباز نموده و نادیده نماند.

با این همه، با دقت در فحوای این شعار که ازسوی مسئولان و برگزارکنندگان با درایت و ذکاوتی کم نظیر که نشان از تجربۀ دوستان مان در امر رسانه دارد، «آزادی مسئولانه» انتخاب شده است، در می یابیم که این شعار از گسترۀ معنایی وسیعی برخودار است و علاوه بر آن که بر حق غیرقابل انکار آزادی برای رسانه ها صحه می گذارد، اولاً توجه آن ها را به مسئولیت درقبال آزادی که در اختیارشان قرار گرفته جلب می کند و در ثانی از اهالی رسانه می خواهد مسئولیت مهمی که در راستای برآورده ساختن آزادی بیان و عمومی در جامعه برعهده دارند، را فراموش نکنند و به یاد داشته باشند و تحقق آزادی جامعه، جز با وجود رسانه هایی آزاد و متعهد فراهم نمی شود و نخواهد شد و فارغ از این دو، شعار نمایشگاه ناظر بر اهمیت و مسئولیت دولت در قبال فراهم کردن آزادی رسانه ها نیز هست که در گفتارهای متعددی که درخصوص این شعار در هفته و روزهای اخیر در رسانه های مختلف به رشتۀ تحریر درآمده، معمولاً مورد غفلت قرار گرفته است.

در پایان، ضمن عرض خسته نباشید به همکاران عزیزمان در معاونت مطبوعاتی و ستاد اجرایی نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری های بیستم، امیدواریم نمایشگاه بیست و یکم برخلاف نمایشگاه امسال که با وقفه یی بیش از یک سال برگزار شد، در موعد مقرر و مهمتر از آن در سطحی به مراتب بهتر از نمایشگاه امسال برگزار گردد.