خاستگاه «سیاوش» کجاست؟

صالحی درباره ارتباط کتاب «خاستگاه سیاوش» و «شاهنامه» فردوسی چنین می‎گوید: «شاهنامه» حکیم فردوسی یک اثر ادبی حماسی است که در سطح جهان توجّه هر قوم و ملّتی را به خود جلب کرده است و به جرأت می‌توان گفت تا به حال هیچ اثر حماسی‌ چون «شاهنامه» فردوسی بر جنبه‌های مختلف فرهنگ یک قوم اثر‎گذار نبوده است.

او مؤثرترین بخش را وجه تاریخی این اثر می‎خواند که اساس سرودن منظومه قرار گرفته است و ادامه می‎دهد: یکی از مهم‌ترین داستان‌های «شاهنامه»، داستان سیاوش است که پس از مرگ او به فرمان افراسیاب، ایرانیان به خونخواهی این شاهزاده به پا می‏‌خیزند.

این پژوهشگر اظهار می‎کند: فردوسی در داستان خونخواهی سیاوش توسط فرزندش کیخسرو به ذکر مکان‎هایی چون کاسه‎رود، کلات، جرم، میم، سیاهکوه، سپیدکوه، دخمه شاهوار، دربند دژ و درازایسنگ می‌پردازد.

به گفته او، فردوسی در سرودن «شاهنامه» بخصوص در قسمتی که با عنوان بخش اسطوره‌یی پهلوانی شناخته می‌شود، تنها به ذکر تخیّلات یک قوم نپرداخته، بلکه این مطالب را از منابعی دقیق برگرفته و با کلام زیبای خود به ما ارزانی داشته است.

صالحی اظهار می‎کند: بعضی از نقاط نام‌برده‌شده در داستان سیاوش و فرود مانند میم، کاسه‌رود و سفیدکوه، حداقل برای کسی چون من که اهل آن شهر و با نام‏‌ها آشنا هستم، آسان است اما برخی نقاط نیز گنگ و مجهول است چرا که در هزارتوی گذر زمان غبار فراموشی بر آن‌ها نشسته است.

او عنوان می‎کند: تنها راهنمای من در این راه گفته‏‌های حکیم توس بوده است تا بتوانم قطعات این جورچین درهم ریخته را بیابم و بار دیگر کنار هم بگذارم.

او در ادامه می‌گوید: سخن گفتن از جغرافیای شاهنامه امر خطیری است و بی‎شک نقدها و مخالفت‎های بسیاری را به دنبال خواهد داشت ولی با این وجود پیشاپیش تمام این نقدها و مخالفت‏‌ها را به جان و دل خریدار می‎شوم، چرا که به کلام استاد توس و تلاش‎های خود در راه شناخت آن ایمان کامل دارم.

نویسنده کتاب «خاستگاه سیاوش» در پایان نیز با قدردانی از مدیریت میراث فرهنگی استان یزد برای چاپ این مجموعه، ابراز امیدواری می‎کند که این پژوهش گامی در جهت اعتلای هر چه بیش‌تر جغرافیای «شاهنامه» استاد توس باشد.