«بحران خاموش»؛ مستندی در ذمِّ موسیقی سخیف!

گروه فرهنگ و هنر-سیّدعلیرضا کیانپور، بلاخره پس از اتمام اکران های یک هفته ای چهارمین «جشنواره مردمی فیلم عمار» آیین اختتامیۀ این جشنواره در سالن اصلی سینمافلسطین و با حضور جمعی از علاقمندان، شرکت کنندگان، شخصیت های مطرح هنری و فرهنگی و خانواده های محترم شهدا برگزار گردید.

به گزارش بولتن نیوز، با به پایان رسیدن اکران فیلم های جشنوارۀ عمّار، ما نیز قصدداریم هم پا و همراه عزیزان مان در جشنوارۀ عمّار که کار اصلی خود را تولید آثاری با کیفیت حداکثری در راستای اهداف جشنواره اعلام کرده اند و برگزاری اختتامیه جشنواره را به عنوان شروع و آغاز کارشان می دانند، قصدداریم درحوزۀ کاری خودمان با پرداختن به پاری نکات و مسائل تحلیلی تر در حد وسع و بضاعت مان و نیز بنابه میزان حوصلۀ مخاطبان این پایگاه خبری، به تولید مطالب و مقالات تحلیلی با رویکرد بازخوانی کیفی آثار جشنوارۀ چهارم، جهت نیل به سطح کیفی متعالی در جشنوارۀ پنجم همت گماشته و در روزهای آتی مسائلی را طرح نماییم.

بنابه برنامه ریزی های صورت گرفته و برای رسیدن به این مقصود، سعی خواهیم کرد، از یک سو به نقد و بازخوانی برخی آثار به نمایش درآمده در جشنواره پرداخته و از دیگرسو با نگاهی انتقادی برخی زوایای ساختاری جشنوارۀ مردمی عمّار را بررسی کنیم و همچنین با دعوت از اهالی فن و نیز دبیران و برگزارکنندگان این حرکت جهادی فرهنگی به بحث و هم صحبتی با ما و شما مخاطبان محترم، مسیر را برای رسیدن به هدف مان هموار سازیم.

برای شروع این پرونده، در این نوشته سعی خواهیم کرد با نگاهی به فیلم مستند«بحران خاموش» به عنوان مستندی با لحن انتقادی که در بخش "نقد درون گفتمانی" جشنوارۀ چهارم به نمایش درآمد، این پروندۀ چالشی را با طلبِ یاری از خداوند متعال بگشاییم.

«بحران خاموش» مستندی 30دقیقه ایست که به همّت "خبرگزاری دانشجو" و توسط سیّدمحمّدعلی دری نیا با رویکردی انتقادی به مسئائل تربیتی کودکان، شیوه های مرسوم و بعضاً نادرست برخورد والدین، مربیان مهدکودک و درنهایت مجریان تلوزیونی و برنامه های کودک رسانۀ ملّی را زیر سوال برده و به درستی این مسئله را به عنوان معضلی بسیارجدی در جامعه مطرح می نماید.

شاید مهم ترین و درست ترین ویژگی «بحران خاموش» را باید در این نکته جستجو کرد که فیلم برخلاف بسیاری از آثار مشابه، موضوع اش را به صورت جزئی و درخصوص مسئلۀ "موسیقی" و نقش تربیتی آن در روانشناسی کودک مطرح کرده و از شاخ و برگ دادن های اضافی به مسئله خودداری می کند.

درحقیقت سازنندگان «بحران خاموش» به خوبی به اهمیت موضوع فیلم شان پی برده و می دانند که اگر بتوانند حق مطلب را درخصوص بحث تاثیر موسیقی در تربیت کودکان و رفتارهای نادرست تربیتی که از این مسئله نشئت می گیرد، ادا کنند، کار بزرگی انجام داده و برای تعالی ارزشی و کیفی کارشان، به هیج وجه نیاز به ورود به مسائل و جزئیات دیگر ندارند.

«بحران خاموش» پس از طرح سوال اساسی فیلم با دقت و ظرافت به سراغ کارشناسان، مجریان برنامه های کودک تلوزیون، مدیران مهدکودک ها و برخی از والدین رفته، در هرگام ضمن اشاره به نقش مهم این اشخاص در برخورد و رفتار تربیتی نادرست آنان، بعضاً همدلانه با توجیه هایی که از سوی آنان صورت می گیرد، همراه شده و سعی می کند شخص یا گروه خاصی را مقصر و مسبب این انحراف نشان ندهد اما فیلم به هیج وجه حاضر نمی شود از نگاه انتقادی اش دست برداشته و با لاپوشانی مسئله را ختم به خیر کند.

با این همه «بحران خاموش» را نمی توان به عنوان مستندی عمیق و تکان دهنده دسته بندی کرد و اتفاقاً فیلم برخلاف نگاه دلسوزانه و صمیمی اش، از نوعی سطحی نگری در تشریح مسائل رنج برده و برای نمونه در جای جای فیلم، موسیقی بد و ناسالم برای کودکان را به نوعی موسیقی شاد و پرهیجان و آن چنان که در فیلم بازگو می شود، "موسیقی تند" تقلیل داده و دقایقی قابل توجهی از فیلم صرف این می شود که «بحران خاموش» از زبان اشخاص مختلف به مخاطبش بگوید، ما مخالف شادی و نشاط کودکان و جامعه نیستیم؛ اما نمی توانیم خطرات احتمالی "موسیقی تند" برای کودکان را نادیده بگیریم.

درخصوص کیفیات بصری و از آن مهم تر فرم و ساختار نیز فیلم کاملاً از خلاقیت تهی است و کیفیت ضعیف فیلم که احتمالاً از فقر امکانات تصویربرداری و تجربۀ اندک نورپردازی سینما ناشی می شود، «بحران خاموش» را تا حد یک گزارش آماتور از مهدکودک های تهران پایین می رود. همین جا بد نیست به این نکته نیز اشاره کنیم که فیلم با نمایش فضای 3 مهد کودک در تهران(بنابر آن چه در تیتراژ فیلم اشاره می شود) سعی درتعمیم دادن این فضا به فضای کلّی مهدکودک های امروزی دارد.

با این همه، از نکات مثبت«بحران خاموش» فارغ از نگاه شجاعانه و بی رحم فیلم به این معضل اجتماعی، مصاحبه های بی تعارفی ایست که به خصوص با برخی از مجریان مرد برنامه های کودک مثل"عموهای فیتیله ای"(حمید گلی و علی فروتن) انجام گرفته است. همچنین «بحران خاموش» توانسته با استفادۀ به جا و حساب شده از برخی از صحنه ها و شکار برخی لحظات و صحبت های برخی دیگر از مجریان همچون"عموپورنگ"(داریوش فرضیایی) و"خاله شادونه"(ملیکا زارعی) دیدگاهش درخصوص موضوع فیلم را به تماشاگر معرفی و القا کند.

البته فیلم در بعضی دقایق با نگاهی مغرضانه و رویکردی موردی، رو به لحنی تاحدودی کینه توزانه و انتقام جویانه در قبال اشخاص آورده و به آسانی جایگاه بلند و مشرفش را با اولیت دادن به لذّت انتقاد مستقیم از شخصی حقیقی، ازدست می دهد و هدف و رسالت اصلی اش، که همانا ریشه یابی و یاری به ریشه کنی بحرانی اجتماعیست را فراموش می کند.

«بحران خاموش» همچنین در ادامۀ نمایش برنامه های تلوزیونی، نگاهی نیز به برنامه های ماهواری و به خصوص برنامۀ تقلیدی "آکادمی موسیقی گوگوش" شبکۀ "من و تو" انداخته به درستی به برخی از تاثیرات منفی و مخرب این برنامه ها در تربیت کودکان اشاره نموده و نشان می دهد، لوح سفید و پاک کودکان چگونه و تا چه میزان آمادۀ نقش پذیری از هر محرک بیرونی است و معتقد است در این زمینه، بی توجهی والدین نقش اساسی در بروز رفتارهای ناهنجار کودکان دارد.

به هر تفسیر«بحران خاموش» دست بر روی موضوعی گذاشته که علی رغم اهمیت شایان توجه اش، کمتر به آن پرداخته شده و درحقیقت این فیلم توانسته "بحران" و معضلی عمیق و تاثیرگذار در جامعه را که به خاطر ویژگی فرهنگی بودنش، طبیعتاً پنهان و "خاموش" نیز هست، علنی نموده و بحث و گفتگویی چالش برانگیز را به راه انداخته، درنتیجه مسئولین و مدیران کلان فرهنگی را به واکنشی سریع و اساسی در قبال این مسئله وادارد.