تکیه های تهران را بشناسيد

به گزارش خبرنگار ويژه نامه محرم باشگاه خبرنگاران در خيابان مصطفي خميني كوچه شهيد افشار، در ايام محرم خيمه اي عظيم همچون سايبان اين حسينيه قديمي را در بر مي گيرد و خاندان سادات اخوي به همان شيوه و آداب و رسوم دوره قاجار به پذيرايي از عزاداران حسيني مي پردازند.

 

بنا به گفته سعید روشن پژوهشگر میراث فرهنگی، باني تکيه سادات اخوي، يکي از رجال و اشخاص عالي‌رتبه زمان قاجار بوده و در حال حاضر نيز اين تکيه پس از حدود 140 سال توسط نوادگان ايشان اداره مي‏شود.

وی با اشاره به اینکه با توجه به ناامن بودن گذرها و معابر در زمان گذشته برای اینکه مردم براي تردد دچار مشکل نشوند مراسم صبح ها برگزار می شد، که این شیوه امروزه منسوخ شده است گفت : در حالی که امروزه اغلب مراسم تکيه‌ها در طول شب برگزار مي‏شود، مراسم تکيه سادات اخوي به همان سبک قدیمی از بعد نماز صبح شروع و تا قبل از اذان ظهر به پايان مي‌رسد .

مراسم سوگواری از اول تا سوم محرم ادامه می یابد و به غیر از این ایام در طول سال در مراسم خاص مذهبی چون ایام فاطمیه میزبان اقشار مختلف مردم است .

خیابان مصطفی خمینی بقعه هفت دختران

در محله قديمی سرچشمه و در كوچه و پس‌كوچه‌های آن بقعه كوچكی وجود دارد كه به بقعه هفت دختران معروف است.

این بقعه با گنبدی چند وجهی متفاوت با گنبدهای شلجمی و پیازی شکل متداول است.

در این بقعه همچون امامزاده سید اسحاق واقع در خدابنده لو ، مقبره در سرداب قرار گرفته است .

از نسب مدفونين در اين بقعه اطلاع دقيقی در دست نيست ولی بنا بر روایات مزار هفت تن از دختران و نوادگان امام موسی‌كاظم (ع) است.

 

شایان ذکر است که بر طبق بررسی میدان سازمان اوقاف و امور خیریه حدود 8 هزار امامزاده در ایران وجود دارد که از این تعداد 4 هزار امامزاده منتسب به امام موسی کاظم (ع) است.

این در حالی است که از میان 8 هزار امامزاده موجود در کشور تنها 2هزار امامزاده دارای سندیت تاریخی می باشند.

بنابر این گزارش شاید عدد هفت در این بقعه به جای کمیت و یا کثرت تنها نمادی از اعداد مقدس باشد.   

تکیه رضا قلی خان

رضا قلی خان ادیب دوران حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار بوده است تکیه رضاقلی خان از تکایای نامدار تهران قدیم است در نقشه قدیم شهر تهران معروف به «نقشه کرشیش» موقعیت تکیه رضا قلی خان مشخص شده است .

بافت کهن محله عودلاجان تهران با بافت یکپارچه پیش از شکل گیری محور خیابان ها در شهر ، تنها شامل گذر ها و چهارسوق ها بوده است 

زمانی که در دوره ی رضا شاه ، کریم آقا خان بوذرجمهری شهردار تهران بود اولین بار خیابان های مستقیم در این محله کشیده شد .

با این خیابان کشی بخش هایی از مجموعه گسترده تکیه رضا قلی خان شامل آب انبار ، مسجد و سقاخانه و ... تخریب می شود .

تکیه رضا قلی خان امروز ، تنها بخشی از مسجد مجموعه اصلی می باشد که چندین بار تا کنون مرمت شده است.

محوطه بقعه سرقبر آقا مدفن سیدابوالقاسم امام جمعه تهران در عهد محمدشاه و اوایل دوره ناصرالدین شاه و آرامگاه خانوادگی خاندان اوست.

 

در شرایطی که در دوره پهلوی با توجه به روند شهرسازی و توسعه شهر تهران بسیاری از خانه ها ، تکایا و ... تخریب شد ولی مسیر خیابان کشی جدید تهران در محل بقعه سرقبر آقا تغییر مسیر داد .

در این محل علاوه بر مدفن سیدابوالقاسم امام جمعه تهران از قبرستان 14 معصوم قدیمی ترین قبرستان تهران ، مقبره بزرگان تهران ، سعید نفیسی دانش‌پژوه، ادیب، تاریخ‌نگار، نویسنده ایرانی و میرزا علی‌اکبر ناظم‌الاطبا نگارنده فرهنگ ادیبی باقی مانده است .