آقای رئیس حتی معنی خوشه را نمی داند

رويش نيوز: هنگامی که رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی، برای سال جدید همانند دو سال قبل نام اقتصادی برگزیدند و امسال را سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی نام نهادند، در كنار جنب و جوش و تکاپویی که در این عرصه اتفاق افتاد؛ همواره این خطر احساس می شد که ارگان‌ها، دستگاه‌ها، رسانه‌ها، مسئولین و حتی مردم به ورطه شعار زدگی بیفتند و بعد از چندی و با گذشت زمان این موضوع را فراموش کرده و دچار روزمرگی بشوند، مسئله ای که به نظر می رسد متاسفانه به آن مبتلا شده ایم. در همین راستا قصد داريم پرونده‌ای ویژه برای تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی تشکیل دهيم و به صورت متمركز و در قالب های مختلفی چون مصاحبه، مقاله و.... ابعاد مختلف این موضوع در سطح کشوری و به ویژه استانی را مورد بررسی قرار دهيم.

نبی الله قائدی مدیر عامل پیشین شركت شهرك هاي صنعتي استان اصفهان است که چند ماه پیش بخاطر بروز اختلافاتی بین وی و معاونان وزارت تجارت، صنعت و معدن از سمت خویش استعفاء داد. قائدی که از موسسان مرکز مهندسی تحقیقات جهاد در اصفهان است به خوبی به زیر و بم بحث تولید و موانع آن آشناست. وی گرچه در دوره انتخابات های پیشین از احمد نژاد حمایت کرده است، اما نارسائی های امروز لبان وی را نیز به انتقاد گشوده و دل پری از دست مدیران صنعت و بانکی کشور دارد، چه در سطح ملی و چه در سطح استانی. وی تولید ملی را نیازمند یک خیزش و پویایی همگانی می داند که متاسفانه الان در کشور چنین مسئله ای مشاهده نمی شود. آنچه در ادامه می آید مصاحبه رویش نیوز با نبی الله قائدی است:

- به عنوان اولین سوال، تعریف شما از تولید ملی چیست. یا به زبان دیگر مصادیق تولید ملی از نظر شما چیست؟

*** در اول بحث یک نکته را اشاره کنم، اینکه متاسفانه عموماً در مورد فرمایشات حضرت آقا مفصل گفتگو می شود، اما کمتر به آن عمل می شود، حتی از طرف بعضی از خودی ها و خواص. اما در مورد تولید ملی، بحث تولید ملی یک بحث کاملاً حساس و استراتژیکی است، رسانه ملی چندی پیش یک خبری را پخش کرد، در جمع ضد انقلاب ها و اپوزیسیون خارج از کشور، یک آقایی که داشت سخنرانی می کرد، دست گذاشت روی خودکار و گفت که اگر جمهوری اسلامی اکنون دارد این خودکار را تولید میکند ما باید آن را مختل کنیم. پس تولید ملی نقطه ای است که دشمن اکنون روی آن دست گذاشته و به مقابله با ما پرداخته است. یعنی هر حرکتی که توأم با خودباوری، خلاقیت و نوآوری باشد مورد هجمه دشمن است.در زمان ریاست جمهوری رهبری، بنده در مرکز مهندسی تحقیقات جهاد اصفهان کار می کردم. ما جزوه ای 400 صفحه ای به سمینار خودرو ملی ارائه کردیم که در آن اشاره کردیم خودرو ملی یعنی چه. برای آن کار و همینظور در جاهای دیگری مطالعاتی را ما انجام دادیم که نتیجه آن این بود که ما هیچ راهی نداریم جز توسعه و رشد اندیشه. برای اینکه مرز بین مصرف و تولید مشخص شود،دو وجه داریم. یکی تولید ثروت و یکی توزیع ثروت. همه آن هایی که مولد هستند و تولید ثروت می کنند مخاطب نام گذاری حضرت آقا قرار می گیرند. این حوزه فقط ماشین، موکت و لوازم خانگی و... را شامل نمی شود. کشاورزی هم در این حوزه است، سلامت هم در این حوزه است، اندیشه هم است. چه تولیدی بالاتر از تولید فکر است؟ پس نمی توان دامنه را محدود کرد. حال این تولید ثروت در کدام حوزه ها اتفاق می افتد؟ جایی که در یک فرآیندی مواد اولیه به محصول تبدیل بشوند- حال این محصول می تواند نرم افزار باشد یا سخت افزار-. نکته دیگر که به آن باید توجه داشت اینکه ما در حوزه خدمات و توزیع ثروت هم می توانیم تولید داشته باشیم،مثل اتفاقی که در دانشگاه ها می افتد و یا اینکه ما در جامعه با طرح واکیناسیون یک بیماری را ریشه کن می کنیم، این می شود تولید سلامت؛ پس نمی توان به آن بی توجه بود. پس بار دیگر اشاره می کنم که مرزهای تولید را محدود نکنید. یک زمانی من در مزرعه برای مایحتاج خودم محصولی را تولید میکنم، این هم تولید است اما تولید شخصی. یک وقتی هم برای منطقه یا شرکتم تولید میکنم و زمانی هم تولید من برای یک منفعت عمومی و در اختیار مردم است، منافعش به کل جامعه برمی گردد؛ مستقیم یا غیرمستقیم، این می شود تولید ملی.پس هرکجا که بتوانیم تولید ثروت کنیم؛ چه کوتاه مدت و چه بلند مدت، چه مادی و چه معنوی، این می شود تولید و هرکجا که حاصل آن مستقیم یا غیر مستقیم به جامعه بر می گردد می شود تولید ملی.

- ابزار این تولید چه می تواند باشد؟

*** مهمترین ابزار آن یک خیزش ملی، یک حرکت استثنائی و یک پویایی همگانی است. این مطلب با لقلقه زبان و شعار صرف محقق نمی شود.این نمی شود که هرکس این موضوع را بر دوش دیگری بیاندازد و بگوید به حوزه من مربوط نمی شود. ما چگونه جنگ را اداره کردیم و پیش بردیم؟ آقای طلبه آرپی‌جی به دوشش گذاشت یا نه؟ آقای دانشجو پشت تانک نشست یا نه؟ آقایی که در کسوت ماست بند بود، کار تدارکات را انجام داد یا نه؟ روی مین رفت یا خیر؟الان هم در همان شرایط هستیم، در جنگ هستیم اما به نوعی دیگر. الان هم احتیاج داریم که همه به میدان بیایند و یک سر این بار را بردارند.

- نقش دولت ها در این میان چیست؟

*** من همین جا باید با تاسف اعلام کنم که دولت ها نقد می کنند، ولی وقتی خودشان کار را به دست می گیرند انحصاری عمل می کنند. در طی این سال ها، کم و زیاد، همینطور بوده است. اسم هایشان هم عوض می شود اصولگرا، اصلاح طلب، کند، تند؛ ولی همه شان یکجور عمل می کنند. آقایان به شایسته سالاری ارزش نمی دهند، خودگرا و گروه گرا هستند، استبدادی عمل می کنند. من بر سر یک موضوعی با اداره ای برخورد داشتم، مدیر آن اداره به من می گوید: " تا من هستم نمی گذارم فلان کار انجام بشود!" این یعنی چه؟ خب رضا خان هم که همین حرف را می زد. چرا باید این اتفاق بیفتد و این گونه صحبت بشود؟ اشکال کار کجاست؟ اشکال این جاست که این فرد در یک مسیر درست و بر اساس سلسله مراتب به آن اداره نیامده است، یک روزی آمده و مدیرکل شده است. معاون وزیرش همینطور است، فلان مدیرش همانطور است. به این سبک نمی توان به استقبال تولید ملی رفت. ما در تولید چه در بخش صنعت و چه در بخش کشاورزی احتیاج به مدیرانی با سوابق اجرایی و عملیاتی مناسب و دانش به روز داریم. یک استاد دانشگاه را به محض اینکه بازنشست می شود کنار می گذاریم و دیگر هیچ سراغی از وی نمی گیریم، اصلاً حساب این همه هزینه ای که برای رشد وی شده است را نمی کنیم. در مورد همین اصفهان اگر بخواهم مثال بزنم؛ اصفهان رتبه دوم صنعت کشور را دارد، اول تهران است و دوم اصفهان. شما بروید مدیران صنعت اصفهان را ببینید چه کسانی هستند و چقدر دانش صنعتی دارند، چقدر آگاهی دارند و عملکرد امروزشان مبتنی بر چیست؟ کسی که یک دستگاه جزء را نمی توانسته درست ادراه کند، امروز و در شرایطی که 2 وزارتخانه ادغام شده اند، چطور می تواند پیرو فرمایش مقام معظم رهبری عمل کند. متاسفانه ارزشیابی هم نمی کنیم که بگوییم مثلا نمره آن مدیر 10 بود و این مدیر 5. ما هنوز در گیر و دار مسائل اولیه واجرایی هستیم، در حالی که این حرکت- تولید ملی- یک موتور جت می خواهد.حوزه تولید سه وجه دارد. 1- دولت به عنوان پشتیبان 2- تولید کننده به عنوان عامل 3- بازار هدف که مصرف کننده است. این سه عامل در یک تعامل منطقی با هم قرار دارند. اگر شما به تولیدکننده مواد لازم را نرسانید و حمایت لازم را انجام ندهید، او چطور می تواند کار کند.

- در بین این سه عامل، اولین اولویت چیست؟

*** اولین اولویت این است که ما بازار هدفمان را، قبل از تولید تشخیص دهیم. باید دید که بازار هدف ما کجاست؟ وقتی که بازار هدف مشخص شد نوع و نحوه تولید هم مشخص می شود. با مشخص کردن بازار هدف می فهمیم که ما در یکسری موارد مزیت نداریم، نباید روی چنین مواردی سرمایه گذاری کلان کرد، نه اینکه از آن بگذریم، اما باید در حد آماتور آن ها را داشت و حفظ کرد. در کشوری که آب محدود است و برای یک کیلو برنج حجم وسیعی از آب را مصرف کنیم، رفتن سمت برنج کاری شاید عقلانی نباشد. نه اینکه برنج کاری قطع شود، اما محدود شود به همان نقطه ای که مزیتش را دارد، مانند گیلان و مازندارن. اما در جایی مثل اصفهان نمی توانیم برنج کاری داشته باشیم. الان استان از مشکل بی آبی رنج می برد  اما شما می بینید که ما در استان شالیزارهای برنج داریم، خب چه کسی باید این را مدیریت کند. شهرک صنعتی جی با 40 لیتر آب در ثانیه دارد کار میکند، حال فرض کنید آبی که صرف برنج کاری در استان می شود، وارد حوزه صنعت شود، چقدر میتواند تولید اشتغال و... داشته باشد؛ اما این آب وقتی در کاشت برنج صرف می شود فقط می تواند مایحتاج یک خانواده را برآورده کند. این ها الفبای اولیه در بحث اقتصاد است. اگر این مزیت ها درست تعریف بشود و مسئولین از این روزمرگی که دچارش هستند، خارج بشوند؛ خود را الزام نمی کنیم که همه چیز، صفر تا صدش در کشور تولید شود. آیا مزیت تولید برنج در بی آبی بیشتر است یا اینکه ما نفت خام مان را بجای صادر کردن به محصول تبدیل کنیم؟

- تحریم ها را تا چه اندازه بر وضعیت تولید و اقتصاد کشور موثر می دانید؟

*** بنده تحریم ها را آنچنان موثر نمی دانم. تحریم ها کم و بیش، همیشه با شدت و ضعف بوده است. ما شرایط تحریمی سخت تر هم داشته ایم. به نظر من تاثیر عملکرد مسئولین، بی برنامگی و  همینطور عدم وجود یک برنامه جامع و مدون در سخت شدن شرایط تولید بسیار بیشتر از تحریم هاست. بانک مرکزی برای خودش یه نوایی می زند، دستگاه یا وزارتخانه الف برای خودش یک نوایی را می زند و.... . این بی برنامگی بیشتر آسیب زا و مخرب است. ما گرفتار یکسری روزمرگی هستیم و با این روزمرگی خیزش برای تولید ملی انجام نمی شود.

- وضعیت صنعت در استان را چطور ارزیابی می کنید؟

*** باید ببینیم آیا کارنامه صنعت مسئولان در این چند سالی که گذشته است در سطح اصفهان  قابل قبول بوده است یا خیر. آیا عملکرد مدیران صنایع، قابل قبول است و می توان به آن نمره قبولی داد؟ آیا در اصفهان با این سابقه صنعت و مدیریت فردی مناسب تر و شایسته تر وجود ندارد؟ بنده با افراد کاری ندارم، حرف من بر سر جایگاه هاست. معاون بنده- زمانی که در شرکت شهرک ها بودم- صلاحیت، توانایی و دانشش بیشتر از بسیاری از کسانی است که اکنون در جایگاه های مختلف صنعت مشغول به کار هستند، اما از وی استفاده نمی شود. چرا؟ به دلیل اینکه برخی آقایانی که الان در این حوزه مسئول هستند به فکر خودشان و کاسبی خودشان هستند و به هیچ عنوان دغدغه صنعت استان را ندارند. چرا یک عنصر پاک و زلال که از دانش بالایی هم برخوردار هست را باید به یکباره بگویند که: "نمی گذاریم از فردا سر کار بیایی." ؟ شما بروید ازبرخی آقایان مسئول فعلی بپرسید خوشه چیست؟ برای شما خوشه انگور و خرما را توضیح می دهد. بروید از برخی معاونت های شان بپرسید، آن ها هم نمی توانند توضیح بدهند. برخی مدیران ما الان به دنبال این هستند که ماشین پلاک شخصی از صنعتگر بگیرند که اگر خواستند به خانواده به تفریح بروند پلاک ماشینشان قرمز نباشد. شما بروید ببینید در صنعت فولاد چه خبر است؟ عزل و نصب هایی که دارد می شود. تا زمانی که این گونه عمل می کنیم حرف زدن از تولید ملی خیلی سخت است. در بخش های دیگر هم همینطور است. مثلاً بانک صنعت و معدن در اصفهان فقط سه شعبه دارد، بانکی که قرار است قطب اول صنعت کشور را ساپورت و حمایت کند، آیا با سه شعبه ممکن است؟

- الان تکلیف چیست و چه باید کرد؟

*** الان تکلیف این است که مسئولان و تصمیم گیران به جد وارد عمل شوند و اصلاً کاری نداشته باشند که این دولت 6 ماه دیگر، 10 ماه دیگر تمام می شود. دولت تمام می شود، اما مملکت که هست. وارد شوند و بگویند که مثلاً ما می خواهیم تا پایان مهر امسال وضعیت صنعت استان را در شأن قطب دوم صنعت کشور سرو سامان دهیم.اما مشکل اینجاست که چنین اراده ای بوجود نخواهد آمد. شما وزراتخانه را بررسی کنید، ببینید آن آقایی که در حوزه ی صنایع کوچک هست، فهمش از صنایع کوچک تا چه اندازه است. زمانی که آقای وزیر قبلی صنعت دستور داد که 5 هزار نفر برگردند به ذوب آهن، به او گفتم که آقای مهندس اگر شما 5 روز یک کارگاه سه نفره را اداره کرده بودید این حرف را نمی زدید. ما داریم همه قوانین مملکت را دور میریزیم ، برای یک بار هم که شده احتمال دهیم که یکی از این قوانین با فکر تنظیم شده است. 25 سال تلاش- از زمان آقای صادقی- صورت گرفته که بدنه این ذوب آهن را کوچک و مأموریتش را بزرگ کنیم؛ به همین دلیل توانستیم کوره بلند در آن احداث کنیم، حال معنایش چیست که دوباره 5 هزار نفر اضافه شوند. چرا ما خواب زده می شویم و یک شبه تصمیم می گیریم؟ آمار غلط می دهیم، و یک طرح را 10 بار افتتاح می کنیم. با این کارها نمی شود به جنگ دشمن رفت. البته اشتباه نشود نمی توان گفت که سراسر منفی بوده است، نکات مثبت هم وجود دارد اما قرار نیست برای هم درپپسی باز کنیم. از مدیری که چهل روز از مدیریتش می گذرد به عنوان مدیر برتر تقدیر می کنیم، این ها همان انحصارطلبی هاست. عملکرد یکی از معاونین آقای محرابیان را ببینید، یک تصمیم درست در کارنامه ایشان پیدا نمی کنید و الان هم که گرفتار دادگاه هستند. ایشان عرصه را تا آن اندازه بر من تنگ کرده بود- با انواع تهمت و توهین و...- که من مجبور شدم به بهانه استعفا کنار بکشم.

امروز باید بی طرفانه بنشینیم بررسی کنیم، ببینیم آیا کسانی که مسئول هستند، ظرفیت دارند یا خیر، اگر دارند که تقویتشان کنیم و اگر ندارند تعویض. نکته دیگر این است که باید مشکل صنعت گر را شنید و آن را حل کرد به نوعی که دیگر دغدغه وی نباشد. صنعتگر باید برسد به تولیدش، به کارش، به بازاریابی اش و.... . صنعتگر نباید در پیچ و خم دعواها و بروکراسی های بین بانک مرکزی و وزات صنایع گرفتار آید. آقای رئیس جمهور که من دو دوره برای شما تبلیغ کردم و چند سال هم مجدانه در رکاب شما کار کردم، چند بار شما یا وزیرانتان مصاحبه کردید و اعلام کردید که صندوق ذخیره ارزی در خدمت صنعت است؛ سوال من این است که اعلام کنید از آن روزی که تغییراتی در صندوق ذخیره ارزی دادید، چند دلار، یورو، فرانک، ین و... به صنعت داده اید؟ هیچ نداده اید. اگر در صندوق نیست، بگویید نیست. بالاخره دولت عهده دار پرداخت ارز- برای همان کار ضروری که خودش اعلام می کند- هست یا نه؟ اگر هست، مکانیزم این پرداخت چیست؟ این ها کار صنعت گر نیست، کار نظام اقتصادی دولت است. ما بجای اینکه بانک ها را ملزم کنیم که منابعشان در اختیار این و آن قرار دهند و بعد هم طلبکار ما بشوند، بیاییم این مشکلات را حل کنیم. گیتی پسند الان دارد منحل می شود؟ چرا؟ تسهیلات نیاز دارد. خب این تسهیلات را کجا باید در اختیار او قرار دهد. اینقدر تسهیلات نمی دهیم که ا سرمایه اش را از مردم جذب می کند . بعد این می شود که می بینید.

- وضعیت خصوصی سازی و روند اجرایی شدن اصل 44 را چطور ارزیابی می کنید؟

*** برای جواب این سوال من یک مثال میزنم. باید از دولت پرسید که آیا فولاد مبارکه را واگذار کردهاست یا نه؟ اگر واگذار کرده است چرا هنوز در سایت وزارتخانه جزء چند شرکت اول وزارتخانه نامش درج شده است؟ بالاخره خصوصی هست یا نیست؟ گزارش می دهیم که فروختیم و .... . به چه کسی فروختیم؟ چرا آقای وزیر دخالت می کند؟ چرا مدیریت فولاد مبارکه را منهدم کردیم. سهام را واگذار می کنند، اما مدیریتش را واگذار نمی کنند، به اجبار مدیر عوض می کنند. آقایان محرابیان به چه جرئتی مدیریت آنجا را عوض کردند، به چه جرئتی باشگاه را منهدم کردند، به چه عنوانی فردی غیر ورزشی را گذاشتند آنجا و همه چیز را خراب کردند و الان هم کسی نیست که پاسخ گو باشد. به چه جرئتی همین مدیریت فعلی دارد تمام آدم های صاحب فکر  و تمام تشکیلات فنی کارخانه را منهدم می کند، بخاطر اینکه با افراد و گروه های خاصی قرارداد ببندد.اگر خصوصی است چرا دولت دخالت می کند و اگر دولتی است چرا خصوصی اعلام کردیم که از زیر نظر سازمان بازرسی خارج شود؟ باید به شعور مردم احترام گذاشت.شرکت الف را اعلام می کنند، بعد از سه دقیقه می بینیم تمام سهامش فروخته شد، بعد که بررسی می کنیم، دولت فروخته است و بانک ملی خریده است، این چه خصوصی سازی کردنی است؟

- نکته آخر؟

*** فرمایش آقا خطاب به یک ملت است و نه به یک گروه. عوام ما که صنعتگران را تشکیل میدهند عمل می کنند و خیال من از آن ها راحت است. خواص ما که دولت، مجلس و قوه قضائیه اند باید به خود بیایند و یک برنامه جامعی را برای تولید ملی برنامه ریزی کنند.نکته دیگری که  باید اشاره کرد این است ما نمی گوییم تولید کننده اشکال ندارد، آن ها هم اشکالاتی دارند که باید مدیریت شود، اما این خود ما هستیم که با رفتارهایمان شرایط را به گونه ای رقم زده ایم که همیشه در مظان پاسخ گویی هستیم. ما باید ریل گذاری هامان را عوض کنیم. نمی توانیم روی همان ریلی که از زمان رضاخان مانده است قطار سریع السیر برانیم. ما در کشور استعداد داریم و امکانش را هم داریم، فقط باید این ها را در مسیر درست قرار داد. در آخر در مورد نام گذاری سال هم باید بگویم که ما راه گریزی جز فرمایش حضرت آقا نداریم و تیری که آقا در کمانه گذاشتند تنها راه ماست.