یکی از موضوعات پایه‌ای که درحوزه تاریخ و فرهنگ ایرانی همواره مورد چالش بوده، نسبت اسلام و آموزه‌های آن با فرهنگ ایران پیش از اسلام است. در این بین، نظریات مختلفی وجود داشته و همواره با پیشامد حوادث جدید، این نظریات بروزرسانی می‌شوند. اما نکته اینجاست که پایه و اساس این مباحث، همان مواردی است که در گذشته ذکر شده.