این پاستور٬ خیلی خدمت به انسانیت کرده است

به گزارش بولتن نیوز بيش از يك قرن از تاسيس انستيتو پاستور ايران مي گذرد و امروز در آستانه صد و پنجمين سالروز افتتاح رسمي اين انستيتو در روز 30 مرداد سال 1299 شمسي هستيم. 

درروزگار پس از جنگ جهانی اول و در بحبوحه روزهای فقر، قحطی و شیوع انواع بیماری های عفونی مهلک و واگیردار درایران ، به دستور احمد شاه قاجار و با درایت و تلاش عبدالحسین میرزا فرمانفرما (نخست وزیر) و دکتر محمد حسین لقمان ادهم (رییس مدرسه طب) و همچنین همکاری دولت وقت فرانسه و رییس وقت انستیتو پاستور پاريس٬ در 30 مرداد سال 1299 شمسي انستیتو پاستور ایران در شهر تهران تاسیس شد. هدف از ایجاد این انستیتو، کنترل بیماریها و تامین سلامت و بهداشت جامعه بود و این انستیتو دهمین شعبه از شبکه بین المللی انستیتو پاستور در جهان بود و زیر نظر پزشکان و پژوهشگران انستیتو پاستور پاریس فعالیت می کرد.

دکتر ژوزف منار، دکتر کراندل و دکتر رنه لگرو٬ اولین روسای این موسسه در ایران بودند و فعالیت موسسه درسالهای ابتدایی محدود بود.

 اما پس از جنگ جهانی دوم و از سال 1325 شمسی ، دکتر مارسل بالتازار به ریاست انستیتو پاستور برگزیده شد. این سرآغاز تحول و جهش در کار این موسسه بود. با تلاش وی و همکارانش٬ بخش های تحقیقات و توسعه و ساخت واکسن های مختلف و برنامه های کنترل و مبارزه با بیماری های واگیر در انستیتو سرعت گرفت و نه تنها در ایران بلکه در منطقه و کشور های همسایه هم بسیاری از بیماریهای عفونی خطرناک و واگیردار کنترل شدند.

دكتر مارسل بالتازار

مارسل بالتازار، پزشک و محقق فرانسوی ، در 13 فوریه سال 1908 ميلادي در فرانسه متولد شد. پس از تحصيل پزشکی در پاریس٬ و سالها كار و تحقيق بر روي بيماري هاي عفوني واگير و ديگر مسايل بهداشتي در نقاط مختلف جهان٬ درسال 1946 میلادی ( 1325 شمسی) به ایران آمد و به مدت 15 سال یعنی تا سال 1340 شمسی رییس انستیتو پاستور ایران بود. وی ساختارها و فعالیت های مختلف انستیتو پاستور ایران را متحول کرد. وی طراحی جدیدی برای انستیتو پایه ریزی کرد. علاوه بر تغییر در ساختارمعماری و ساختمان و بخش های مختلف ، تغییر ساختار علمی و پژوهشی انستیتو را در دستور کار خود قرار داد. وی وضعیت نظام سلامت کشور را که در آن دوران بسیار سخت و چالش برانگیز و در نقاطی از کشور مشکل ساز بود را سامان بخشید.

ازجمله اقدامات وی ، ایجاد پویش ملی برای واکسیناسیون برعلیه بیماری آبله و سل بود که به وسیله یونیسف و سازمان جهانی بهداشت مورد حمایت قرار گرفت، همچنین با مراکز تحقیقاتی دیگر کشورها همچون فرانسه، آمریکا و روسیه همکاری علمی ایجاد کرد. ایجاد مرکزی برای درمان و باز پروری بیماران مبتلا به جذام از دیگر اقدامات مهم بالتازار بود.

یکی از مهمترین اقدامات او، بررسی و تحقیق درباره بیماری طاعون اپیدمیک درغرب کشور بود. با تلاش او و همکارانش طی سالهای 1325 تا 1344 شمسی ، اپیدمی های متعدد و خطرناک بیماری طاعون در استان های غربی کشور کنترل شد و صدها نفراز مرگ نجات یافتند. وی همچنین خدمات ارزنده ایی در جهت درمان و پیشگیری از بیماری هاری در ایران انجام داد.

دکتر مارسل بالتازار اول سپتامبرسال 1971 ( 10 شهریور 1350 شمسی) در پاریس درگذشت.

از ديگر اساتيد مشهور انستيتو پاستور ايران كه تلاش زيادي در جهت ارتقاي سطح بهداشت و سلامت جامعه انجام دادند مي توان از دكتر مهدي قدسي ( 1370 - 1278 شمسي) ٬ دكتر محمود بهمنيار ( 1386 - 1298 شمسي) و دكتر يونس كريمي ( 1387 - 1308 شمسي) نام برد.

امروز٬ انستیتو پاستور ایران پس از گذشت بيش از صد سال همچنان به عنوان یکی از اجزای اصلی و برجسته مراقبت‌های بهداشتی٬ سلامتي و تحقیقاتی ایران محسوب می‌شود.

نكته جالب توجه ديدار ناصرالدين شاه قاجار با لويي پاستور در 136 سال قبل است.

ناصرالدین شاه به نوشتن خاطرات روزانۀ خود اهتمامی جدی داشت و این کار را در سفرهای دور و درازش هم ترک نمی‌کرد. در سومين سفر فرنگستان خود و در خاطرات روز 2 ذي الحجه سال 1306 قمري ( 8 مرداد سال 1268 شمسي) آورده است :

" امشب پاستور معروف را که برای آدم سگ هار گاز گرفته، معالجه و علاج پیدا کرده است، دیدم. شرح احوال او را در روزنامجات خوانده بودم. حالا هم او را دیدم و با او خیلی صحبت کردم. می گفت معالجه این کار را خیلی خوب پیدا کرده ام. اما باید آدم سگ هار گرفته را زود بیاورند، خیلی معالجه اش مشکل است. مثلاً اگر در تهران یکی را سگ هار بگیرد بیاورند اینجا، خیلی معالجه اش مشکل است، به خصوص اگر دندان سگ هار به عصب گرفته و به خون رسیده باشد. که او را باید حتما بعد از دو سه روز بیاورند که معالجه شود والا مشکل است. مقصود این است که باید زود شروع به معالجه شود و طول نکشد. حالا پاستور در این جا مدرسه دارد و درس می گوید و مردم مشغول تحصیل این کار هستند. حقیقت این پاستور٬ خیلی خدمت به انسانيت كرده است. "

با ياد همه انسانهايي كه براي خدمت به بشر تلاش كرده اند ...

تهيه و تنظيم : دكتر حسين شهزادي - فوق تخصص قلب كودكان - مركز قلب شهيد رجايي