يادي از اولين تيم منتخب فوتبال ايران

به گزارش بولتن نیوز ،سازمان ملل متحد روز 25 ماه مي (4 خرداد) را روز جهاني فوتبال اعلام كرده است. اين روز به پاسداشت اولين تورنمنت بين المللي فوتبال در جهان است كه در مسابقات المپيك سال 1924 ميلادي (1303 شمسي) در پاريس اتفاق افتاد.

در روز جهاني فوتبال٬ يادي مي كنيم از چند "اولين" در تاريخ فوتبال ايران ...اولين تيم منتخب فوتبال ايران٬ اولين مسابقه فوتبال بين المللي ايران در تهران٬ اولين ورزشگاه و زمين چمن در ايران و اولين فوتباليستي كه در ايران پاداش گرفت !!

اولين تيم منتخب فوتبال ايران در حدود يك قرن قبل يعني در سال 1305 شمسي شكل گرفت. در آن سال به دعوت مسوولان ورزشي جمهوري آذربايجان شوروي٬ تيم منتخب فوتبال ايران جهت انجام چند مسابقه دوستانه به باكو (بادكوبه) سفر مي كند. اين اولين سفر برون مرزي يك تيم ورزشي در ايران است. بودجه این سفر٬ چهارصد تومان بود که در جلسه هیأت دولت تصویب شد.

در آن روزگار٬ ثبت احوال در ايران نبود و هیچ ایرانی نام خانوادگی نداشت و افراد بر اساس اسامی، القاب و موقعیت فرهنگی و خانوادگی خود نامیده مي شدند. اولين تیم منتخب فوتبال ايران سرمربی مشخصی نداشت اما ميرزا مهدی خان ورزنده سرپرست تیم اعزامی بود. از اعضاي اصلي و نام آور اولين تيم منتخب فوتبال ايران٬ برادران سردار بودند. خان خانان سردار٬ كاپيتان و دروازه بان تيم بود و نقش اساسي در هدايت تيم داشت. حسينعلي خان سردار و احمد علي خان سردار هم از اعضاي اصلي و مهم تيم بودند.

نكته جالب٬ لباس اولين تيم منتخب فوتبال ايران است كه پيراهن راه راه همراه با شورت ورزشي سفيد يا مشكي بود. اين تيم پس از انجام سه بازي دوستانه و كسب يك تساوي و دو باخت در اين مسابقات به ايران بازگشت.

پس از 3 سال٬ در سال 1308 شمسي٬ مسوولان فوتبال ايران از تیم منتخب فوتبال جمهوري آذربایجان شوروی دعوت مي كنند تا برای انجام چند بازی دوستانه با تيم منتخب فوتبال ايران٬ به ایران سفر کند. این دعوت مورد قبول مقامات ورزشی شوروی قرار مي گيرد و تیم منتخب فوتبال آذربایجان در پاييز سال 1308 شمسي به ايران مي آيد. اين اولين مسابقات فوتبال بين المللي ايران در تهران است. نخستین بازی در زمین فوتبال دروازه دولت انجام گرفت. چمن کاری این زمین قبل از ورود تیم آذربایجان تکمیل شده بود و به این ترتیب برای نخستین بار بازیکنان ایرانی بر روی زمین چمن در ايران بازی كردند.

اولين مسابقه با 11 گل به سود مهمان خاتمه يافت و در بازي دوم هم آذربايجان با نتيجه سه بر يك پيروز شد. سومين بازي در حضور مقامات كشوري از جمله عبدالحسين تيمورتاش و سيد محمد تدين انجام شد و باز هم ايران با 4 گل شكست خورد.

گرچه تيم منتخب فوتبال ايران در هر سه مسابقه شكست سنگين داشت ولي ناظران اعتقاد داشتند اگر عملكرد خوب و مناسب دروازه بان و كاپيتان تيم ايران٬ يعني خان خانان سردار نبود شكست هاي ايران سنگين تر بود. به همين خاطر مقرر شد كه از بودجه 1500 توماني اختصاص داده شده به فوتبال٬ مبلغ 150 تومان به خان خانان سردار پاداش داده شود. خان خانان سردار اولين ورزشكار ايران است كه موفق به دريافت پاداش مي شود.

اين مسابقات و نتايج آن باعث شد تا مسوولان با تلاش و جديت بيشتر روي ورزش و فوتبال ايران سرمايه گذاري كنند و اين سرآغاز پيشرفت ورزش و فوتبال ايران در سالهاي آينده بود.

و امروز پس از سالها ....

سازمان ملل متحد اعتقاد دارد ورزش٬ ترويج دهنده ارزشهاي والاي انساني است و فوتبال به عنوان محبو‌ب ترین و جذاب ترين ورزش جهان، پتانسیل بالايي برای ترویج ارزشهاي والاي انساني٬ صلح و دستیابی به اهداف توسعه پایدار را در سطح جهاني دارد. فوتبال٬ يك زبان جهاني مشترك است كه همه انسانهاي جهان با هر سن٬ جنس٬ رنگ٬ نژاد و فرهنگ و با هر سطح اجتماعي و اقتصادي مي توانند با آن ارتباط برقرار مي كنند و مي تواند به ابزاری قدرتمند برای ارتقای سلامت٬ صلح و دوستي در جهان باشد.

تهيه و تنظيم : دكتر حسين شهزادي