افسانه خرید و فروش اعضای انسان!
گروه اجتماعی -روزی ۷ تا ۱۰ نفر در حالی در فهرست اهدای عضو می‌میرند که تنها یک سوم از بیماران مرگ مغزی راضی به اهدای عضو خود به بیماران نیازمند می‌شوند! خرید و فروش عضو و بازار سیاه اعضای انسان در فضای مجازی یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که انگیزه افراد را برای اهدای عضو می‌گیرد و آن‌ها را به این ماجرا بدبین می‌کند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از جوان آنلاین، این در حالی است که «امیرحسام علیرضایی» رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که آیا برای اهدای عضو هزینه‌ای پرداخت می‌شود و بازار سیاه در این زمینه وجود دارد، تأکید می‌کند: «برای اهدای عضو از اهداکنندگان مرگ مغزی به خانواده اهداکننده عضو، هیچ گونه مبلغی پرداخت نمی‌شود و عضو اهدایی نیز به صورت رایگان در اختیار گیرنده قرار می‌گیرد. این عضو‌ها شامل کلیه، کبد، قلب، ریه، پانکراس و روده می‌شود. در خصوص اهداکنندگان زنده (فقط کلیه) نیز مبلغی به عنوان پاداش ایثار در اختیار اهداکننده کلیه قرار می‌گیرد.»
۲۵ هزار نفر نیازمند پیوند اعضا در صف مرگ یا زندگی ایستاده‌اند؛ بیمارانی که هر ساعت یکی دو نفر از آن‌ها در این لیست انتظار فوت می‌کنند. سال گذشته در ایران یک میلیون و ۱۵۰ هزار تصادف ثبت‌شده و ۱۹ هزار و ۶۰۰ نفر از شهروندان ایرانی بر اثر تصادفات فوت کرده‌اند و ۵ تا ۸ هزار ایرانی در سال بر اساس پیش‌بینی‌ها دچار مرگ مغزی می‌شوند؛ افرادی که هر کدام‌شان هشت عضو قابل پیوند دارند و بر این اساس باید حدود ۴هزار پیوند اعضا داشته‌باشیم، اما در عمل به دلیل رضایت ندادن یا دیر رضایت دادن خانواده‌ها تعداد زیادی از این اعضای قابل اهدا زیر خاک می‌رود و کمتر از یک سوم این رقم پیوند اعضا انجام می‌شود.
فتوایی برای زندگی
۳۱ اردیبهشت سال ۱۳۶۸ بود که امام‌خمینی (ره) فتوای جواز عمل اهدای عضو را صادر کردند. به همین مناسبت هم روز ۳۱ اردیبهشت ماه در تقویم کشورمان به نام روز ملی اهدای عضو نامگذاری شده‌است. طبق آنچه تاکنون از دانش پزشکی به دست آمده، امکان بازگشت به زندگی بیماران مرگ مغزی چیزی نزدیک به صفر است، اما همین بیماران هشت عضو قابل اهدا دارند؛ کبد، کلیه ها، قلب، ریه‌ها و قرنیه چشم‌ها اعضایی هستند که در صورت رضایت خانواده‌ها یا داشتن کارت اهدای عضو در صورت مرگ مغزی می‌توانند به بیماران دیگر زندگی و سلامتی را هدیه بدهند. با وجود این و با اینکه فرهنگ اهدای عضو تا حدود زیادی در جامعه ما جا افتاده ولی باز هم بین مرگ‌های مغزی رخ داده در کشور و اعضای اهدا شده فاصله معنا‌داری وجود دارد، به گونه‌ای که هم اکنون ۱۸ تا ۲۵ هزار نفر در فهرست اهدای عضو قرار دارند و روزی ۷ تا ۱۰ نفر یعنی هر یکی، دو ساعت یک نفر از این فهرست به کام مرگ کشیده می‌شوند؛ بیمارانی که اگر اعضای افراد مرگ مغزی به آن‌ها اهدا شود، شانس این را دارند که زنده بمانند.
اما آیا در حوزه اهدای عضو بازار سیاه وجود دارد و اعضای بیماران مرگ مغزی خرید و فروش می‌شود؟
اعضای انسان خرید و فروش نمی‌شود
«امیرحسام علیرضایی» رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت با تأکید بر اینکه عضو اهدایی نیز به صورت رایگان در اختیار گیرنده قرار می‌گیرد، هر گونه خرید و فروش و بازار سیاه در این حوزه را رد می‌کند. به گفته وی درخصوص اهداکنندگان زنده (فقط کلیه) نیز مبلغی به عنوان پاداش ایثار در اختیار اهداکننده کلیه قرار می‌گیرد.
رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که چه تعداد در صف انتظار عضو پیوندی هستند، تصریح می‌کند: «براساس اعلام سامانه‌های وزارت بهداشت ۱۸هزار نفر در لیست انتظار پیوند عضو هستند.»
وی در خصوص فعالیت سامانه ملی پیوند و اینکه این سامانه توانسته است از بازار سیاه جلوگیری و عدالت بیشتری در پیوند اعضا برقرار کند، اینگونه توضیح می‌دهد: «با توجه به ثبت اطلاعات اهداکننده و گیرندگان عضو در سامانه وزارت بهداشت بر اساس اولویت عضو تخصیص می‌یابد که این امر باعث تخصیص عادلانه عضو شده‌است.»
علیرضایی همچنین درباره تبلیغات اهدای عضو در فضای مجازی و اینکه آیا از این طریق برای اهدای عضو اقدام می‌شود، هم تصریح می‌کند: «تبلیغات در خصوص اهدای اعضایی مانند قلب، کبد، پانکراس، ریه و قرنیه کذب محض است و امکان چنین اعمالی از اهداکننده زنده وجود ندارد. البته در خصوص کبد در موارد خاص از اهداکننده زنده (بیشتر در کودکان از والدین به فرزند و در بیمارستان‌های محدود) امکان‌پذیر است. در خصوص پیوند کلیه نیز با توجه به ثبت اطلاعات اهداکنندگان و گیرندگان عضو در سامانه وزارت بهداشت و صدور مجوز پیوند امکان تخلف وجود ندارد. همچنین فهرست سایت‌های متخلف جهت پیگیری قانونی به مراجع ذیربط ارسال شده‌است.»
۵ تا ۸ هزار مرگ مغزی در سال
علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی روایت متفاوتی از آمار افراد در فهرست پیوند دارد. به گفته زالی هم اکنون ۲۵ هزار نفر نیازمند پیوند اعضا هستند که از این رقم ۱۸ هزار نفر منتظر پیوند کلیه‌اند.
به گفته وی سال گذشته در ایران یک میلیون و ۱۵۰ هزار تصادف ثبت‌شده و ۱۹ هزار و ۶۰۰ نفر از شهروند ایرانی بر اثر تصادفات فوت کرده‌اند و ۵ تا ۸ هزار ایرانی در سال بر اساس پیش‌بینی‌ها دچار مرگ مغزی می‌شوند، اما متأسفانه در ایران در حالی که باید حدود ۴هزار پیوند اعضا داشته‌باشیم کمتر از یک سوم این رقم پیوند اعضا انجام می‌شود که علت اصلی آن نیز عدم فرهنگسازی اهدای عضو است.
رضایت خانواده‌ها مهم‌ترین چالش اهدای عضو
رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که عمده‌ترین مشکلاتی که در زمینه پیوند اعضا وجود دارد، چیست، می‌گوید: «ضعف شناسایی اهداکنندگان مرگ مغزی و عدم رضایت برخی از خانواده‌ها به دلیل‌عدم اطلاع از فرایند مرگ مغزی است که فرهنگسازی در زمینه اهدای عضو بسیار مؤثر است.» علیرضایی در پاسخ به این سؤال که آیا پیوند اعضا صرفاً از افرادی که دچار مرگ مغزی شده‌اند، انجام می‌شود، می‌افزاید: «پیوند تمامی اعضا اعم از کبد، قلب، ریه، روده و پانکراس از افراد دچار مرگ مغزی و قلبی انجام می‌شود، به غیر از کلیه که از اهداکننده زنده نیز پیوند انجام می‌شود.»
به گفته وی در حال حاضر ۳۰ مرکز پیوند کلیه، ۱۱ مرکز پیوند کبد، ۱۱ مرکز پیوند قلب، سه مرکز پیوند ریه و سه مرکز پیوند پانکراس داریم.
انتخابی سخت، اما شیرین
بی‌تردید انتخاب سختی است؛ اینکه رضایت بدهی اعضای بدن یکی از عزیزانت را در حالی که پیش چشمانت هنوز نفس می‌کشد و هنوز قلبش تپش دارد، اهدا کنی، اما وقتی فکر کنیم قرار است این قلب در سینه دیگری به تپش‌هایش ادامه دهد، این ریه در بدن دیگری ادامه حیات بدهد و خلاصه این اعضا همراه عزیزت زیر خاک نمی‌روند، شاید انتخاب را برایت ساده‌تر کند و حتی شیرین!
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
