کد خبر: ۸۱۰۱۷
تاریخ انتشار:

عواملی قصد ایجاد تنش در روابط دو کشور را دارند

محمد باقر بهرامی سفیر ایران در آذربایجان
محمد باقر بهرامی سفیر جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان در مصاحبه با روزنامه ینی مساوات چاپ باکو به سوالات مطرح شده در خصوص مناسبات ج. ا. ایران و ج. آذربایجان و مسایل موجود در این مناسبات، بشرح ذیل پاسخ داده است؛


س: وضعیت کنونی مناسبات ایران- آذربایجان شما را قانع می کند؟ در این اواخر نوعی سردی و تا حدودی بحران در مناسبات دیده می شود. آیا با این ارزیابی موافق هستید؟


ج: جمهوری اسلامی ایران کشور بزرگ با جمعیت 75 میلیونی و وسعت یک میلیون ششصد و چهل و هشتهزار کیلومتر مربعی، دارای ذخایر عظیم نفتی و گازی، فناوری مدرن و پیشرفته و ... دارای پتانسیل های بالائی برای توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای مختلف است. جمهوریآذربایجان نیز در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران جایگاه ویژه ای دارد و نگاه دولت ما به همسایگان بخصوص جمهوری آْذربایجان که دارای تاریخ، فرهنگ و مذهب مشتركی هستیم، نگاه استراتژیک است. اراده روسای جمهوری دو کشور نیز بر توسعه روابط و نزدیکی دو ملت است و به همان سمت پیش خواهیم رفت.


سفر نزدیک به 30 تن از مقامات بلند پایه جمهوری اسلامی ایران به آذربایجان طی دو سال گذشته در اجرای همین سیاست بوده است.


جمهوری اسلامی ایران با سیاست اجرای یکطرفه لغو روادید برای آذربایجانی ها رویکرد خود را برای نزدیکی دو ملت نشان داد. این اقدام حرکت بسیار مثبتی بود در جهت حسنه کردن روابط دو کشور که اتباع آذربایجانی به راحتی به کشورمان سفر نمایند.


محدودیتی در روند توسعه روابط دو کشور وجود ندارد. رفت و آمد، دیدارها، گفتمانها به صورت هدفمند می تواند اقداماتی باشد که گفتگو سیاسی بین دو کشور را تقویت می کند. اگر چه حجم مبادلات تجاری فیمابین کشورهایمان باید در حد انتظار و توافق روسای جمهور دو کشور  5 میلیارد دلار باشد، حجم کنونی یعنی 500 میلیون دلار قانع کننده نیست. در سایر بخشها نیز وضعیت مشابه وجود دارد. ثانیا، با نظر شما در خصوص سرد بودن مناسبات دو کشور تا حدودی موافقم البته نه در حد بحران بلکه مسائلی است که با همت مسئولین ذیربط دو کشور حل خواهد شد.


س: ایران آذربایجان را به جا دادن به جاسوسان اسرائیل متهم می کند. در این مورد چند بار مقامات ایران از جمله وزیر اطلاعات و نمایندگان پارلمان اظهار نظر کرده اند. آیا دولت ایران اسنادی مستند دال بر فعالیت جاسوسان اسرائیل در آذربایجان در اختیار دارد؟


ج: رژیم اشغالگر قدس یک غده سرطانی است و این یک واقعیت است که هر کجا این دولت حضور یابد موجب برهم زدن امنیت آن منطقه خواهد شد و ماهیت این رژیم با ترور و جاسوسی توأم می باشد. ترور اخیر دانشمندان هسته ای ما شاهد این ادعا است. در هر صورت اجازه بدهید این موضوع از مجاری ذیربط حل و فصل گردد. مطمئن باشید که اسناد موجود است و بدون وجود شواهد و مستندات مسئولین عالی آن هم در سطح وزیر اظهار نظر نمی نمایند.


س:  در آذربایجان معتقدند این ایران است که ارمنستان را از تحریم اقتصادی خارج می کند. ایران به ارمنستان گاز و سوخت ارزان می فروشد و بخش اعظم کالاها از طریق اراضی ایران به ارمنستان انتقال می یابد. اکنون ایران با ارمنستان در چه زمینه هائی همکاری دارد و چه کمکهائی به این کشور می شود؟ آیا با ادعاهائی که در این زمینه می شود موافق هستید؟


ج: جمهوري اسلامي ايران بدنبال برقراري روابط دوستانه با همه كشورهاي همسايه خود مي باشد و در همين راستا منازعات ميان كشورهاي همسايه را نيز برنمي تابد و کاملا برعكس اقدامات قدرتهاي خارج از منطقه، هميشه بدنبال حل و فصل بحرانهاي منطقه اي بوده است.الان نمایندگان پارلمان شما به ارمنستان میروند و مذاکره می کنند و جدیداً در چارچوب برنامه مشارکت شرقی مجمع پارلمانی یورونست نمایندگان پنج فراکسیون پارلمان ارمنستان به باکو آمدند و مذاکره داشتند.


س: همانطوریکه می دانید پاکستان و عربستان با ارمنستان روابط سیاسی برقرار نکرده اند. ترکیه نیز مرز خود با این کشور را بسته است. آیا این امکان وجود دارد که ایران نیز بعنوان یک کشور اسلامی برای اعمال فشار اقتصادی ـ سیاسی بر ارمنستان مرز خود با این کشور را ببندد و مناسبات را متوقف کند؟


ج: هر کشور در سیاست خارجی خود از روش خاصی تبعیت کرده و منافع ملی خود را دنبال می نماید. اولاً شرایط پاکستان و عربستان با ایران متفاوت بوده و آنها بر اساس منافع ملی خود حرکت می کنند و ما نیز شرایط خاص خود را داشته و از آن تبعیت می کنیم. ترکیه نیز دلایل خاص خود را در بستن مرزها با ارمنستان دارد. لذا هر کشور بر اساس منافع و مصالح خود سیاست خارجی خود را ترسیم می نماید. ثانیاً، ارمنستان یکی همسایگان ج.ا. ایران می باشد و ما میتوانیم از مناسبات خود با ارمنستان برای حل و از روابط با ارمنستان در کمک به حل مشکل قره باغ کوهستانی بهره گرفته و استفاده کنیم. ثالثاً سئوالی وجود دارد آیا نداشتن رابطه کشورهائی که نام بردید با ارمنستان تنها دلیلش بحران قره باغ است؟


س: ارگانهای امنیتی آذربایجان اعلام کرده اند که فردی به نام بالاقارداش به سفارش سرویس های امنیتی ایران طرح سوء قصد به جان یکی از معلمان مدرسه یهودیان در باکو را تهیه کرده است. در عین حال چنین اتهامی عنوان شده که سرویس امنیتی ایران 4 سال پیش تلاش کرده بود علیه سفارت اسرائیل در باکو اقدام تروریستی انجام بدهد. آیا طرف ایرانی این اتهامات را قبول دارد؟ سپس نیز وزارت امنیت ملی آذربایجان اعلام کرد که 24 نفر را به اتهام همکاری با سرویس جاسوسی ایران بازداشت کرده است.   


ج: ضمن تکذیب موارد مذکور در سوالتان مایلم بگویم که عواملی به ایجاد تنش در روابط دو کشور دامن می زنند. بنظر می رسد که وزارت امنیت جمهوری آذربایجان اگر حساسیتهای خود را در جهت فعالیت های جاسوسی رژیم اشغالگر قدس در جمهوری آذربایجان بکار بگیرد، به تداوم امنیت در منطقه بیشتر کمک خواهد کرد. مسائل امنیتی باید از سوی نهادهای امنیتی دو کشور بررسی و تنظیم شود و انعکاس اینگونه مسائل در رسانه های گروهی به مناسبات و همکاری موجود بین دو کشور کمک نمیکند.


س: زندانی شدن دینداران در آذربایجان و همچنین ادعای همکاری آنها با ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟  


ج: اینگونه مسائل به سیاست های جمهوری آذربایجان مربوط می شود و چنین مسائلی در حوزه مسائل داخلی جمهوری آذربایجان قابل بررسی بوده و مسئله داخلی آذربایجان است که دولتمردان شما، دینداران را که از وفادارترین افراد جامعه به استقلال و تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان هستند چگونه مدیریت کنند تا از آنها در جهت مصالح و منافع ملی کشورش استفاده نمایند. صحنه های شهامت و جوانمردی در جنگ هشت ساله جمهوری اسلامی ایران و نیز فداکاری و شهادت جوانان سلحشوری چون مبارز ابراهیم اف برای حفظ تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان را میتوان نمونه بارزی بر این امر مهم دانست.


س: اخیرا در شهرهای اردبیل و تبریز انتقادات تندی علیه دولت آذربایجان شده است. علمای دینی تبریز و اردبیل به شدت از حکومت آذربایجان انتقاد کرده اند. قبل از این نیز آیت ا... مکارم شیرازی از مراجع تقلید نطرات تندی در مورد دولت آذربایجان مطرح نمود. روح ا... بجانی رهبر حزب ا... تبریز نیز در مورد حمله به کنسولگری آذربایجان در تبریز نامه نوشته است. آیا این قبیل اظهارات برای فعالیت شما در باکو ایجاد مانع نمی کند؟


ج: از ویژگیهای روحانیت شیعه استقلال آنهاست. علماي ديني در جمهوري اسلامي ايران نگراني هاي خود را در رابطه با مسلمانان و دينداران جهان اسلام اعلام می دارند و به اقتضاي مسائل اظهار نظر مي كنند. دامنه اظهارات آیات عظام محدود به مرزهای سیاسی کشورها نبوده و تمامی جهان اسلام، از جمله جمهوری اسلامی ایران را شامل می شود. خلاصه کلام اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره طرفدار مناسبات حسنه با جمهوری آذربایجان بوده است.


س: بطور معمول هنگامی که در آذربایجان حقوق بشر نقض و علیه مطبوعات مستقل و مخالفان اعمال فشار می شود، سفارتخانه های کشورهای غربی و مدافعان حقوقی واکنش نشان می دهند و با مخالفان دیدار و تبادل نظر می کنند. اما بنا به دلایلی کشورهای اسلامی صرفا نظاره گر چنین روندی هستند. چرا ایران با مخالفان سیاسی دولت آذربایجان رابطه برقرار نمی کند؟


 ج: اولاً سیاست خارجی هر کشوری به خود آن کشور مربوط می شود. ثانیاً جمهوری آذربایجان یک کشور مسلمان است (99%). ثالثاً باید دید نیت کشورهای غربی چیست؟ البته با یک نگاه عمیق و واقعی به عملکرد کشورهای غربی بویژه آمریکا در اقصی نقاط دنیا، می شود گفت که کشورهای غربی پیشرفت و ترقی کشورهای اسلامی را بر نمی تابند و از همگرائی کشورهای اسلامی خوشحال نیستند و بدنبال واگرائی کشورهای اسلامی و تفرقه بین آنها هستند. اگر به این موارد که می توان آنها را از اصول کشورهای غربی دانست معتقد باشیم در ورود به مسائل کشورهای اسلامی توسط آنها حتی در قالب طرحهای بظاهر خوب مثل حقوق بشر باید شک کرد و پیروی ننمود. بعنوان مثال در رابطه با دو حادثه واقعی که جدیداً در رابطه با جمهوری آذربایجان پیش آمد توضیح می دهم. چندی پیش بحث عضویت غیر دائم جمهوری آذربایجان در شورای امنیت سازمان ملل متحد بود که دولت آمریکا دو بار باعث تأخیر در رأی گیری شد و با این عضویت مخالفت کرد چون رقیب جمهوری آذربایجان یک کشور غیر مسلمان بود و بحمدلله با کمک کشورهای مسلمان و دوست این مهم عملی شد که در بیانیه نخجوان نیز به آن اشاره شده است. البته ما هم فعالیت زیادی در تصویب این عضویت در سازمان ملل هم خود من و هم وزارت امور خارجه ما و هم نماینده ما آقای دکتر خزائی در سازمان ملل که از دوستان من است، داشتیم.


س: در دیدار وزرای خارجه در نخجوان اظهاراتی برای بهبود مناسبات بیان شد. اکنون کار در این زمینه چگونه پیش می رود. آیا امکان از میان برداشتن سردی در مناسبات دو کشور وجود خواهد داشت؟


ج: در چارچوب نشست سه جانبه ایران، آذربایجان و ترکیه مقرر شده است که کمیته های فنی در زمینه های مختلف تشکیل و توسعه همکاریها را در زمینه مورد نظر بررسی نمایند.


امکان از میان برداشته شدن مشکلات و موانع توسعه مناسبات با عزم و اراده مسئولین دو کشور فراهم است.


آقای خلف خلف اف در نخجوان از آقای عراقچی معاون وزیر امور خارجه ما دعوت کرد که به باکو بیایند و ایشان هم قبول کرد. اما دو بار به دلایلی از طرف آذری به تأخیر افتاده است و طبق آخرین خبرها، آقای خلف خلف اف اعلام آمادگی نموده اند که به تهران بروند. انشاء ا... این اتفاق بیفتد و هر چه زودتر این سردی موقت در روابط فیمابین دو کشور رفع و مناسبات دوستانه و برادرانه دو کشور بیش از پیش در فضای صمیمانه و گرم ادامه خواهد یافت. 

 ( کنعان روشن اوغلو؛ روزنامه ینی مساوات 31/1/91)



شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین