انواع و دسته بندی یاتاقان و بلبرینگ ها

به گزارش بولتن نیوز، یک کلمه با مفهومی گسترده شامل دسته بندی های متنوعی از اتصالات که برخی برای اتصالات دورانی ثابت و برخی برای انتقال خطی تولید شده اند بکار گرفته می شود. از معمول ترین و پر کاربرد ترین نوع یاتاقان ها می توان به بلبرینگ ها که انوع مختلفی از آنها در اغلب ماشین آلات دینامیک صنعتی بکار گرفته می شود اشاره نمود. بلبرینگ ها که خود دارای دسته بندی های متنوعی هستند و از ساچمه های کروی شکل برای تعلیق بار استفاده می کنند خود تنها نوعی رولبرینگ یکی از دیگر انواع یاتاقان های صنعتی می باشد. البته بلبرینگ و رولبرینگ تنها دو مورد از انواع یاتاقان هستند و برخی از انواع یاتاقان ها نه تنها برای اتصالات دورانی بلکه مانند انواع واگن ریل Linear guide که برای حرکت های خطی و انواع بال اسکرو که برای تبدیل حرکت خطی به حرکت انتقالی طراحی شده اند نیز از دیگر انواع یاتاقان های صنعتی هستند.

یاتاقان Bearing گاهی بطور یک پارچه از یک متریال و گاهی نیز در بخش های مختلف از متریال های مختلفی تولید می شود. بعنوان مثال یاتاقان های پیچ و مهره ای و یاتاقان های فلنج دار که در داخل محفظه هوزینگ خود از انواع بلبرینگ و رولبرینگ در تعلیق استفاده می کنند اغلب در قسمت بلبرینگ از آلیاژ های ویژه فولادی و در قسمت هوزینگ دارای بدنه از جنس چدن می باشد. دو مورد از پر کاربرد ترین متریال ها در تولید انواع یاتاقان می توان به آلیاژ های سخت فولادی با تنسایل و سختی بالا و استنلس استیل در گرید های 304 و 316 بالاخص برای کاربری یاتاقان در محیط های خورنده و مرطوب اشاره نمود. لازم به ذکر است که هر چند مقاومت محیطی انواع یاتاقان های استنلس استیل بالاتر از یاتاقان های فولادی است اما از نظر خواص فیزیکی و قابلیت بارگذاری در رده پایین تری قرار دارند.

بلبرینگ و یاتاقان بلبرینگ

بلبرینگ Ball bearing یکی از جزئی ترین و در عین حال پر مصرف ترین زیر مجموعه های یاتاقان های صنعتی می باشد. تمامی انواع بلبرینگ دو بخش ثابت و بر حسب کاربری می توانند بخش های متنوع دیگری نیز داشته باشند. دو بخش اصلی هر نوع بلبرینگ چه از نوع شعاعی و چه از نوع محوری شامل ساچمه های کروی شکل و یک قفسه Cage نگهدارنده ساچمه ها در موقعیت مشخص می باشد. در اغلب انواع بلبرینگ ها در دو طرف قفسه از یک رینگ، واشر و یا کونس نگهدارنده که به افزایش قابلیت تعلیق بار بلبرینگ نیز کمک می کند استفاده می شود. اجزای دیگری بر حسب نیاز مانند شیلد های فلزی و پلاستیکی که اغلب برای جلوگیری از ورود آلاینده ها به داخل ساختمان بلبرینگ طراحی شده اند از دیگر این اجزا می باشد.

روان کننده های بلبرینگ ها و یاتاقان بلبرینگ ها نیز هر چند نه از جنس صلب و سخت بلکه از مهمترین اجزا در عملکرد بهتر و طول عمر بالاتر اجزای بلبرینگ می باشند. روان کننده بلبرینگ در انواع مختلف اغلب در دو زیر مجموعه روغن و گریس قابل دسته بندی می باشد که هر یک دارای مشخصات و کاربری های مختص به خود هستند. با این وجود با توجه به ویسکوزیته بالاتر در اغلب موارد استفاده از گریس بعنوان روان کننده بلبرینگ به استفاده از روغن ها ارجحیت داده می شود. خود گریس ها از پایه های فلزی مختلفی مانند آلومینیوم، لیتیوم، سدیک، پتاسیم و ... تولید شده و خواص مختلفی در عملکرد روان کاری یاتاقان بلبرینگ ها از خود نشان می دهند.

انواع ساچمه رولبرینگ

رولبرینگ ها یکی از دسته های بزرگتر نسبت به بلبرینگ ها از زیر مجموعه های انواع یاتاقان های صنعتی محسوب می شوند. گستردگی بیشتر رولبرینگ ها با وجود کاربری های محدود تر آنها به سبب تنوع بالاتر در شکل و هندسه ساچمه ها در ساختار این یاتاقان های صنعتی می باشد. در ساختار رولبرینگ ها علاوه بر ساچمه های کروی بلبرینگ از ساچمه های استوانه ای ، سوزنی، مخروطی و در طراحی های جدید از ساچمه های بشکه ای در طراحی رولبرینگ بشکه ای استفاده می شود.

شکل هندسی ویژه ساچمه های رولبرینگ سطح تماس بالاتری را برای این قطعات در مقایسه با بلبرینگ که سطح تماس ساچمه آنها بصورت نقطه ای می باشد فراهم آورده و در نتیجه قابلیت تعلیق بار به میزان بیشتری برای رولبرینگ ها در مقایسه با بلبرینگ ها فراهم خواهد بود. طبیعی است که سطح تماس بالاتر میزان اصطکاک بالاتری را نیز به دنبال خواهد داشت