جعبه آتش‌نشانی؛ اولین خط دفاع در برابر آتش‌سوزی

در ساختمان‌ها، جعبه آتش‌نشانی یا فایرباکس یکی از تجهیزات ضروری ایمنی محسوب می‌شود که با هدف مقابله سریع با آتش‌سوزی و جلوگیری از گسترش آن طراحی و نصب می‌گردد. این جعبه‌ها مطابق با استانداردهای ایمنی و مقررات ساختمانی در نقاط کلیدی مانند راهروها، پارکینگ‌ها و طبقات مختلف قرار می‌گیرند. محتویات داخل فایرباکس شامل کپسول آتش‌نشانی، شیر غیرگازی، قرقره هوزریل است. جعبه‌های آتش‌نشانی از نظر نحوه نصب به سه نوع تقسیم می‌شوند: نوع پایه‌دار که در محوطه‌ها به صورت ایستاده نصب می‌شود، نوع روکار که به صورت برجسته روی دیوار نصب شده و نوع توکار که داخل دیوار نصب می‌شود. جنس بدنه جعبه‌ها نیز متنوع است. از نظر شکل ظاهری، جعبه‌ها به مدل‌های تک‌کابین، دوکابین، درب شیشه‌ای، درب فلزی، دکوراتیو و کرکره‌ای تقسیم می‌شوند. ابعاد جعبه‌ها نیز متنوع بوده و باید متناسب با فضای نصب و تجهیزات داخلی انتخاب شوند.

جعبه آتش نشانی یا فایرباکس یک ابزار کلیدی برای نگه دارای تجهیزات آتش نشانی از جمله وسایل شلنگ وهوزریل ها، نازل وکپسول آتش نشانی است که در ساختمان ها با توجه به استانداردهای ایمنی، مقررات ساختمانی و نوع کاربری نصب می‌شود تا در زمان حادثه، دسترسی سریع افراد به وسایل و تجهیزات اطفای حریق را فراهم سازد و از گسترش حریق جلوگیری کند. این جعبه‌ها معمولاً به دو صورت روکار یا توکار طراحی شده و از آهن یا فولاد ساخته می‌شوند و معمولا با رنگ قرمز مشخص می‌شوند تا در مواقع اضطراری به‌ راحتی قابل تشخیص باشند.همچنین، بر اساس آیین‌ نامه‌های سازمان آتش‌ نشانی، باید در مکان‌های استراتژیک مانند راهروها، پارکینگ‌ها و طبقات مختلف ساختمان قرار گیرند تا پوشش مناسبی برای مهار اولیه حریق ایجاد نماید.

محتویات داخل فایرباکس ها

• کپسول آتش نشانی : جهت خاموش کردن حریق های کوچک استفاده می شود.
•  
• شیر غیر گازی : جایگزین مناسب برای شیرآلات فلکه ای است که برای قطع و وصل اضطراری آب کاربرد دارد.
•  
• قرقره آتش نشانی یا هوزریل : شامل یک شلنگ است که با توجه به کاربردش از 10متر تا 30 متر طول دارد.
•  
• نازل سرشلنگ : نازل سرشلنگ آتش‌ نشانی، قطعه‌ای فلزی یا پلاستیکی است که به انتهای شلنگ متصل می‌شود و جریان آب یا فوم را با تنظیم فشار، شکل پاشش (مانند جت یا مه) و حجم، برای اطفای مؤثر حریق کنترل می‌کند.

آشنایی با جعبه های آتش نشانی

انواع جعبه آتش نشانی

فایرباکس‌ها از لحاظ نحوه نصب، کاربرد، جنس، شکل ظاهری دارای دسته بندی متفاوتی هستند که در ادامه به انوع آن می پردازیم :

براساس نحوه نصب

انواع جعبه آتش نشانی براساس نحوه نصب

1. جعبه آتش نشانی پایه دار یا ایستاده

جعبه های پایه دار یا محوطه ای به صورت ایستاده و برروی یک پایه قرار دارند.

2. جعبه آتش نشانی روکار

جعبه آتش نشانی روکار به‌ صورت برجسته روی دیوار نصب می‌شود. بنابراین برای ساختمان های با بافت قدیمی که جعبه از قبل نصب نیست، می توان از جعبه های آتش نشانی رو کار استفاده کرد. نصب آن‌ها ساده‌تر بوده و نیازی به تعبیه داخل دیوار ندارد. ابعاد این جعبه ها متنوع است و در مدل‌های تک‌کابین یا دوکابین عرضه می‌شوند که در نوع دوکابین، محفظه‌های جداگانه برای تجهیزات مختلف وجود دارد.

3. جعبه آتش نشانی توکار

جعبه آتش نشانی توکار داخل دیوار نصب می‌شود تا ضمن حفظ زیبایی محیط، دسترسی سریع به تجهیزات ایمنی را فراهم سازد. از این جهت در ساختمان های جدید، از جعبه های آتش نشانی توکار استفاده می شود. این جعبه ها از فولاد سنگین با پوشش ضد زنگ ساخته می شوند و در بعضی مدل ها دارای درب شفاف شیشه‌ای یا آکریلیکی هستند که امکان مشاهده محتویات داخلی را فراهم می‌سازد.

طراحی آن‌ها به صورت کاملاً توکار یا نیمه‌ توکار انجام می‌شود تا با فضای معماری ساختمان هماهنگ باشد. عمق استاندارد جعبه آتش‌نشانی توکار بین ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر است تا به راحتی در دیوارهای معمولی جای‌گیری مناسبی داشته باشد. همچنین نصب توکار این جعبه‌ها باعث کاهش اشغال فضا و افزایش ایمنی محیط می گردد.

براساس نوع کاربرد

1. جعبه های آتش نشانی نگهدارنده ی هوزریل : محفظه ای که دارای شلنگ و متعلقات جعبه می باشد.
2.  
3. جعبه های آتش نشانی با جعبه نگهدارنده کپسول آتش نشانی : محفظه ای که فقط دارای کپسول آتش نشانی می باشد.
4.  
5. جعبه های آتش نشانی ترکیبی : بعضی از فایرباکس ها به صورت هم جعبه نگهدارنده کپسول و هم جعبه نگهدارنده شلنگ آتش نشانی می باشند.

بر اساس جنس

بر اساس شکل ظاهری

انواع جعبه آتش نشانی براساس شکل ظاهری

مشخصات کلی فایرباکس ها

ضخامت ورق جعبه ها

عوامل متعددی برای انتخاب جعبه آتش نشانی وجود دارد که یکی از مهمترین آن ها نوع ضخامت ورق میباشد، تا در اثر فشار های مکانیکی مستحکم باشد که دارای ضخامت های ورق 0.5 ، 07 ، 0.9 ، 1 ، 1.2 تا 2 میلی متر می باشد. بهترین نوع جعبه های آتش نشانی از جنس فولاد و بخصوص استیل است که در برابر زنگ زدگی نیز مقاوم است و جعبه های چوبی یا پلاستیکی اصلا مورد تایید سازمان نمی باشد.

قفل و لولای جعبه ها

قفل های درباکی ، پروانه ای ،سوئیچی (کلیدی) دربازار موجود است که امروزه اکثر فایرباکس ها از نوع در باکی هستند که دارای سه نوع لولا در بازار می باشند که لولا تخت، لولا مخفی، لولا استوانه ای از نوع پرمصرف جعبه های آتش نشانی هستند.

ابعاد جعبه ها

ابعاد جعبه آتش نشانی مطابق جدول زیر می باشد :

راهنمای خرید جعبه های آتش نشانی

• جعبه دارای یراق و لولای ضدزنگ یا استیل برای مقاومت در برابر رطوبت باشد.
•  
• مطابق استانداردهای ملی (مانند ISIRI 888) یا بین‌المللی (NFPA) ساخته شده باشد.
•  
• بسته به نوع دیوار و نحوه استفاده، نصب توکار، روکار یا دیواری با شاسی مناسب انتخاب شود.
•  
• رنگ قرمز روشن (RAL 3000) همراه با علائم سفید، دید را حتی در شرایط کم نور تضمین می‌کند.
•  
• دستگیره و قفل ساده (کلیددار یا پدالی) برای باز و بسته شدن سریع در مواقع اضطراری داشته باشد.
•  
• در اماکن بزرگ یا پرتردد، جعبه‌هایی با حجم بالاتر برای نگه‌داری تعداد بیشتری کپسول توصیه می‌شود.
•  
• باید ظرفیت کافی برای جای‌ دادن انواع کپسول‌های ۶، ۹ یا ۱۲ کیلوگرمی و لوازم جانبی مانند شلنگ، نازل، آچار و غیره را داشته باشد.

نوع جعبه، جنس بدنه جعبه، ورق بکار رفته در جعبه، ابعاد جعبه و حتی رنگ جعبه های آتش نشانی بر قیمت نهایی جعبه موثر است. باید توجه داشته باشید که جعبه هایی که دارای رنگ و ابعاد سفارشی هستند و اصطلاحا شخصی سازی شده اند قیمت بالاتری دارند.

مزایا

1. حفاظت از تجهیزات

جعبه‌های آتش‌ نشانی با ایجاد پوشش ایمن، تجهیزات داخلی خود را در برابر عوامل محیطی نظیر گرد و غبار، رطوبت، خوردگی و حتی دستکاری غیرمجاز محافظت می‌کنند. این امر موجب افزایش طول عمر شیلنگ و سایر ابزارها شده و اطمینان می‌دهد که تجهیزات در زمان نیاز، آماده استفاده صحیح باشند.

2. دسترسی سریع و آسان

این جعبه‌ها معمولاً در نقاط راهبردی همچون راهروها، پارکینگ‌ها و یا در مجاورت خروجی‌های اضطراری نصب می‌شوند تا امکان واکنش سریع در برابر آتش‌ سوزی فراهم گردد. در مقایسه با سامانه‌های خودکار اسپرینکلر، استفاده از شیلنگ موجود در جعبه این مزیت را دارد که جریان آب مستقیماً به کانون آتش هدایت شده و خسارات ناشی از آب به حداقل برسد.

3. سازماندهی و ارتقای ایمنی

جعبه‌های آتش‌ نشانی با نگهداری منظم تجهیزات، از پراکندگی آن‌ها جلوگیری کرده و سطح ایمنی ساختمان را افزایش می‌دهند. رعایت این موضوع در بسیاری از مقررات ساختمانی و استانداردهای بین‌المللی نظیر NFPA و آیین‌نامه‌های محلی الزامی است. همچنین، وجود انواع مختلف جعبه (داخلی، خارجی و قابل حمل) امکان انطباق با شرایط و نیازهای گوناگون را فراهم می‌سازد.

4. کاهش خسارات و ریسک

به‌ کارگیری شیلنگ داخل جعبه آتش نشانی این امکان را به افراد می دهد که بتوانند آتش را در مراحل اولیه مهار کنند و از گسترش حریق جلوگیری کنند. اقدامی که به‌ طور مستقیم موجب کاهش خسارات مالی و جانی خواهد شد. در محیط‌های صنعتی یا مسکونی، واکنش سریع می‌تواند زمان توقف فعالیت‌ها را به حداقل رسانده و از گسترش آتش جلوگیری نماید.

5. دوام و مقاومت

جعبه‌های آتش‌ نشانی مدرن غالباً از مواد مقاوم همچون فولاد ساخته می‌شوند و برای استفاده در شرایط سخت محیطی، اعم از صنعتی یا فضای باز، طراحی شده‌اند. این ویژگی آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای استفاده طولانی‌ مدت تبدیل کرده است.

معایب

1. هزینه نصب و نگهداری

نصب جعبه آتش نشانی مستلزم صرف هزینه اولیه برای خرید، نصب و اتصال به شبکه آب‌ رسانی است. علاوه بر این، انجام نگهداری منظم از جمله بررسی شیلنگ جهت شناسایی ترک‌ خوردگی یا انسداد ضروری است زیرا بی‌توجهی به این امر می‌تواند موجب اختلال در عملکرد تجهیزات در شرایط اضطراری گردد.

2. محدودیت در انواع آتش

شیلنگ‌های آب‌ محور موجود در جعبه برای مقابله با آتش‌ سوزی‌های ناشی از تجهیزات الکتریکی، مایعات قابل اشتعال نظیر روغن و بنزین یا مواد شیمیایی مناسب نیستند زیرا استفاده از آب در این موارد ممکن است موجب گسترش آتش یا ایجاد شوک الکتریکی گردد. در چنین شرایطی، استفاده از خاموش‌کننده‌های دستی مثل کپسول آتش‌ نشانی گزینه‌ای ایمن‌تر و مؤثرتر محسوب می‌شود.

3. نیاز به آموزش و مهارت

کاربری صحیح شیلنگ داخل جعبه مستلزم آموزش است، زیرا فشار بالای آب می‌تواند برای افراد فاقد مهارت خطر آفرین باشد، به‌ عنوان نمونه موجب عقب‌ راندن کاربر یا آسیب به تجهیزات گردد. این موضوع به‌ویژه در ساختمان‌های عمومی یا واحدهای مسکونی می‌تواند چالش‌زا باشد.

4. اشغال فضا و محدودیت نصب

جعبه‌های آتش‌ نشانی فضای دیوار یا کف را اشغال می‌کنند و در ساختمان‌های کوچک ممکن است مشکلاتی از نظر جانمایی ایجاد نمایند. همچنین، در محیط‌هایی با سطح ریسک پایین، نصب این جعبه‌ها ممکن است بیش از نیاز واقعی بوده و هزینه‌های اضافی به همراه داشته باشد.

5. ریسک عملکرد نامناسب

در صورت عدم نگهداری صحیح، شیلنگ‌های داخل جعبه ممکن است دچار پوسیدگی یا انسداد شوند. افزون بر این، در مقایسه با خاموش‌ کننده‌های دستی، استفاده از شیلنگ برای آتش‌های کوچک می‌تواند منجر به مصرف بیش از حد آب و در نتیجه ایجاد خسارات ناشی از آب گردد.

سوالات متداول در خصوص فایرباکس

1. در هر ساختمان چه تعداد جعبه آتش نشانی باید نصب کنیم؟

تعداد جعبه آتش نشانی به متراژ ساختمان شما بستگی دارد و باید طوری باشد که در هنگام وقوع حریق، قرقره داخل جعبه بتواند تمامی نقاط را پوشش دهد.

برای گرفتن مشاوره رایگان در مورد خرید جعبه و تعداد آن می توانید با کارشناسان ایمن آفرین پایتخت در تماس باشید.

2. آیا فایرباکس ها نیاز به اصالت کالا و تاییدیه آتش نشانی دارند؟

خیر، جعبه های آتش‌نشانی نیازی به اصالت کالا و تاییدیه آتش نشانی ندارند بلکه قرقره ی داخل جعبه باید مورد تایید سازمان باشد و جعبه مورد نظر باید دارای ابعاد وعمق مناسب با این نوع قرقره ها باشد و ورق جعبه های فایرباکس باید در برابر برخورد و ضربات احتمالی مستحکم باشند.

3. آیا می توانم خودم جعبه آتش نشانی را نصب کنم؟

نصب جعبه آتش نشانی ممکن است نیاز به مهارت و تکنیک داشته باشد تا از خوردگی، ضربه و آسیب های احتمالی حین نصب جعبه جلوگیری شود.

بنابراین بهتر است نصب جعبه های آتش نشانی را به تکنسین های مربوطه بسپارید.

4. آیا نصب فایرباکس نیاز به مجوز دارد؟

خیر بطور کلی نصب جعبه آتش نشانی نیاز به مجوز ندارد ولی باز هم برای اطمینان می توانید با مقامات منطقه ی خود تماس بگیرید و اطلاعات لازم را بدست آورید.

اگر به دنبال خرید جعبه آتش نشانی هستید، شرکت ایمن آفرین پایتخت در کنار شماست که جعبه ی مناسب ساختمانتان را با بهترین کیفیت و قیمت مناسب محصولات به شما ارائه دهد تا ایمنی ساختمانتان را تضمین کند.

یکی از دلایلی که سبب پیشی گرفتن شرکت ایمن آفرین پایتخت از سایر رقباست، فروش بدون واسطه ی جعبه های آتش نشانی است؛ این شرکت همواره در تلاش است تا با حذف واسطه ها کمترین قیمت را با بالاترین کیفیت به کاربران ارائه دهد و همچنین آماده است تا تمامی سفارشات شما را با متریال و ابعاد مورد نظر شما تولید کند و در کمترین زمان به شما تحویل دهد.

شرکت آتش نشانی ایمن آفرین پایتخت، ارسال به سراسر کشور را نیز دارد، برای دریافت مشاوره و یا اطلاعات بیشتر با کارشناسان مجرب ما با این شماره 02133070079در تماس باشید و از پشتیبانی رایگان ما بهره بگیرید.