آمریکا در بدترین شرایط اقتصادی قرار گرفته است

گروه اقتصادی ـ محسن علیپور*: در حال حاضر بیش از ۳۶ میلیون نفر در آمریکا برای دریافت مزایای بیکاری درخواست داده‌اند و انتظار می رود رشد اقتصادی این کشور به پایین ترین سطح خود از زمان بحران سال ۱۹۲۹ برسد.

به گزارش بولتن نیوز، جروم پاول، رییس بانک مرکزی آمریکا در سخنانی با بیان اینکه آمارهای اقتصادی این کشور در سه ماهه دوم سال خیلی خیلی بد خواهند بود، نسبت به بهبود شرایط و احتمال بازگشت رشد اقتصادی به محدوده مثبت در سه ماهه سوم سال ابراز امیدواری کرده است.

پیش بینی می شود رشد اقتصادی آمریکا در سه ماهه دوم سال 2020 به رقم بی سابقه منفی ۳۵ درصد و نرخ بیکاری به ۲۵ درصد برسد.

از سوی دیگر نرخ تورم در آمریکا با سرعت زیادی رو به کاهش است که این کاهش نرخ تورم در کنار پایین بودن میزان مخارج مصرف کننده بدان معنا است که بانک مرکزی ایالات متحده ناچار به انجام اقدامات محرک بیشتری برای تسریع کردن روند بازیابی اقتصاد این کشور است.

اکنون برخی از کارشناسان پیش بینی کرده اند بانک مرکزی آمریکا با تابوشکنی نرخ بهره را به سطح منفی کاهش دهد.

وزیر خزانه داری آمریکا نرخ بهره فعلی را یک فرصت مناسب برای سر و سامان دادن به وضعیت بدهی ها دانسته و از برنامه ریزی برای استقراض سه تریلیون دلاری خبر داده است.

به گزارش رویترز، شان اولیور، کارشناس مسایل اقتصادی در موسسه ای ام پی کپیتال گفت: در حال حاضر سه ریسک مهم بر سر اقتصاد جهانی است: احتمال بروز موج دوم همه گیری ویروس کرونا، زمان لازم برای بازگشت فعالیت های اقتصادی به سطوح قبل از بحران و تشدید تنش ها بین آمریکا و چین.

شاخص برابری دلار در برابر یورو، در معاملات ماه های گذشته با افت شدیدی روبرو بوده و هم اکنون به 0.9141 رسیده و افت تاریخی ارزش دلار آمریکا در برابر دیگر ارزهای بین المللی هم روز به روز افزایش چشم گیری پیدا می کند.

علاوه براین به گزارش بی بی سی، بنا بر برخی گزارش ها،‌ دولت آمریکا در واکنش احتمالی به برنامه دولت چین برای اعمال مقررات امنیتی جدید در منطقه نیمه خودمختار هنگ کنگ، در حال بررسی تحریم هایی علیه چین است. گفته می شود که تحریم‌های احتمالی می تواند شماری از مقام ها، شرکت‌ها و نهادهای مالی چینی را هدف قرار بدهد.

از طرف دیگر، مجلس سنای آمریکا هفته پیش طرحی را تصویب کرد که می تواند برخی شرکت‌های چینی را از حضور در بازار بورس نیویورک (وال استریت) منع کند.

به موجب این مصوبه، شرکت‌های خارجی باید ثابت کنند که در روند حسابرسی و سایر مقررات مالی،‌ استانداردهای آمریکا را رعایت می کنند. ناظران می گویند لایحه مذکور در عمل شرکت‌های چینی را هدف قرار می دهد.

لایحه مذکور هنوز به تصویب مجلس نمایندگان و امضای رییس جمهوری نرسیده است هرچند این مصوبه بسیاری از کارشناسان را نگران کرده است که جنگ مالی تازه‌ای بین دو غول اقتصادی جهان می تواند به زودی آغاز شود - نزاعی که می تواند برای ثبات بازارهای مالی و اقتصادی جهان پیامدهای منفی داشته باشد.

چین دلار را از معاملات بازار سهام پکن حذف کرد

13 اردیبهشت ماه امسال بود که خبر منتشر شد مبنی بر اینکه چین از این پس در معاملات بورس خود به جای دلار، رسما یوان چین را معامله خواهد کرد. این یک گام جسورانه و مهم در تاریخ اقتصادی چین است. این بدان معنی است که دلار در تجارت چین غیرقابل استفاده است و دلار آمریکا به شدت در برابر یوان چینی سقوط می کند و ممکن است بر بازارهای جهانی تأثیر بگذارد؛ و همه بازارهای جهانی از این تصمیم متحیر شدند.

این یک جنگ اقتصادی است که می تواند جهان را به سمت جنگ ویرانگر سوق دهد که اگر آمریکا در مقابل این تصمیم احمقانه رفتار کند، نمی توان از آن غافل شد! چین ۲۰۲۱ جهان را رهبری خواهد کرد. این رویای قدیمی چین است و آنچه را که قصد داشت برای ده ها سال یا بیشتر به آن برسد.

چین برنامه ریزی یک ارز دیجیتال جداگانه e-RMB را دارد تا با $ دلار دعوا کند. این تصمیم چین می تواند فرافکنی قوی ای برای فراموش کردن شیوع ویروس کرونا در جهان از مبدا چین باشد که آمریکا این روزها بسیار روی آن مانور کرده بود.

یوآن دیجیتال به میدان آمد

به گزارش استار طی روزهای گذشته و در بی‌توجهی نسبی رسانه‌های چینی اعلام کردند که بانک مرکزی این کشور به طور کامل برای عرضه ارز مجازی یوآن آماده شده و قصد دارد استفاده آزمایشی از آن را در 4 شهر بزرگ این کشور، کلید بزند.

البته سال‌ها بود که چینی‌ها در حال زمینه سازی برای عرضه ارز مجازی بودند و بانک مرکزی این کشور طی ماه‌های گذشته و علیرغم شیوع ویروس کرونا دست از این پروژه برنداشته و اتفاقا به آن سرعت بخشیدند.

در صورتی که بستر استفاده از این ارز به طور کامل فراهم شود یوآن دیجیتال نخستین ارزی خواهد بود که به پشتوانه یک اقتصاد بزرگ در جهان عرضه می‌شود.

چینی‌ها در برنامه ریزی خود در این ارز مجازی تا جایی پیش رفتند که قرار است از آن در مناطقی که میزبان المپیک زمستان 2022 هستند، استفاده شود.

روزنامه چاینا دیلی مدعی شده که بستر استفاده از یوآن دیجیتال، به طور کامل فراهم شده و نظام پولی این شهرها برای استفاده از ارزهای مجازی همگام شده است. کار تا جایی پیش رفته که چینی‌ها مدعی شده‌اند که قرار است حتی حقوق کارمندان دولتی و شاغلان حوزه خدمات عمومی حقوق خود را به یوآن دیجیتال دریافت کنند.

شو یوآن، استادیار دانشگاه پکن، معتقد است از نگاه بالا دستی بانک مرکزی چین این اقدام بسیار حائز اهمیت است.

یوآن دیجیتال جایگزینی برای نظام پرداخت دلار؟

چاینا دیلی در گزارش خود مدعی شد ایجاد این نظام پرداخت بر مبنای یوآن دیجیتال می‌تواند جایگزینی کاربردی برای نظام پرداخت دلار باشد و تهدیدات آمریکا نسبت به قطع دسترسی به نظام پرداخت دلار را هم در سطوح پایین و هم در سطوح بین‌المللی خنثی کرده و تاثیر تحریم‌ها را نیز بی‌اثر می‌کند.

باتوجه به آنکه احتمالا ارز یوآن دیجیتال تاثیر پذیری کمتری در برابر فشارهای سیاسی خواهد داشت ممکن است شاهد استقبال جدی از این ارز مجازی در بازار جهانی ارز باشیم.

از طرف دیگر شیوع ویروس کرونا باعث شده که استفاده مردم از اسکناس کاهش یافته و همین امر ممکن است مزید بر علت اقبال عمومی بیشتر برای ارزهای مجازی شود.

خط و نشان رئیس بورس طلای شانگهای برای دلار

به گزارش رویترز، چند روز پیش هم وانگ ژنیینگ، رئیس بورس طلای شانگهای هم خواستار ایجاد یک ارز جدید بین‌المللی برای پایان دادن به سلطه دلار در بازار جهانی، شده بود.

وی معتقد است سلطه دلار بر نظام مالی بین‌الملل در بلندمدت رو به زوال است.

پایین آوردن نرخ بهره دلار توسط بانک مرکزی آمریکا و اجرای برخی سیاست‌های انبساطی توسط این بانک برای جبران خسارت‌های اقتصادی کرونا بسیاری از کشورهای جهان را که در معاملات بین‌المللی خود به دلار وابسته هستند و یا حجم قابل توجهی از حساب ذخیره ارزی آنها شامل دارایی‌های دلاری می‌شود را نگران کرده است.

 دلار برای آمریکا حکم سلاح را دارد

وانگ در این باره گفت: جهان به یک نظام ارزی بین‌المللی و فراملی نیاز دارد که تحت کنترل هیچ کشور واحدی نبوده و امکان مسدود کردن دارایی‌های کشورهای دیگر در قالب آن، وجود نداشته باشد.

این نخستین باری نیست که چینی‌ها از ایجاد یک ارز واحد بین‌المللی سخن می‌گویند چرا که در سال‌های 2008-2009 نیز رئیس کل وقت بانک مرکزی چین خواستار ایجاد یک ارز بین‌المللی مستقل از کشورها شدند.

وانگ معتقد است به خاطر اینکه از نظر کمیت، در استفاده از طلا با محدودیت مواجه هستیم این روش قدیمی مبادله نمی‌تواند گزینه مناسبی برای استفاده به عنوان ابزار جامع تجارت جهانی باشد.

وی می‌گوید مشکل سلطه دلار بر نظام پولی جهانی این است که کشورها را در برابر تحریم‌های احتمالی آمریکا آسیب پذیر کرده و به واشنگتن این قدرت را می‌دهد که هر وقت که دوست دارد دارایی دلاری کشورها را مسدود کند.

وانگ گفت دلار برای آمریکا حکم یک سلاح را داشته اما برای دیگر کشورها منشاء ناامنی است.

روی گرداندن کشورهای قدرتمند از دلار

در پایان می‌توان ادعا کرد که فقط چین نیست که به دنبال حذف دلار از تجارت داخلی و بین‌المللی خود است و دیگر بازیگران حاضر در اقتصاد جهانی از جمله روسیه و اروپا نیز کم و بیش رویکرد مشابهی را در پیش گرفته و اجرایی می‌کنند.

به گزارش سی ان بی سی، 10 ها سال است که دلار ارز قالب بین‌المللی است اما به گفته آنه کورین، کارشناس مؤسسه تحلیل امنیت جهانی این جایگاه دلار می‌تواند با روی گرداندن کشورهای بسیار قدرتمند جهان از دلار مورد تهدید قرار گیرد.

کورین معتقد است: بسیاری از کشورهای مهم جهان از جمله چین، روسیه و حتی اتحادیه اروپا انگیزه‌های بسیار قوی برای حذف دلار از اقتصادهای خود دارند.

وی گفت: ما نمی‌دانیم که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد اما چیزی که می‌دانیم این است که شرایط کنونی ناپایدار است. چرا که شاهد افزایش تعداد کشورهای بسیار قدرتمند که به دنبال حذف دلار هستند، هستیم.

یکی از عواملی که کشورهای قدرتمند را به سمت دلار زدایی سوق می‌دهد قرار گرفتن در معرض قوانین قضایی آمریکا در زمان استفاده از این ارز است.

کورین می‌گوید: زمانی که در یک مبادله از دلار استفاده شود و یک بانک آمریکایی آن را انجام دهد طرف‌های این قرارداد حتی اگر هیچ کاری در آمریکا نداشته باشند در معرض قوانین قضایی آمریکا قرار می‌گیرند.

به اعتقاد کورین خروج یک جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران و اعمال دوباره تحریم‌ها علیه این کشور باعث شد تا شرکت‌های چند ملیتی اروپایی در صورت ادامه همکاری با ایران در معرض اقدامات تنبیهی واشنگتن قرار بگیرد.

این کارشناس اقتصادی افزود: اروپا به دنبال تجارت با ایران است اما نمی‌خواهد به خاطر معامله با تهران تحت تعقیب قضایی آمریکا قرار گیرد.

کورین می‌گوید: هیچ کسی دوست ندارد به خاطر معامله با کشورهایی که آمریکا با آنها دوست نیست در فرودگاه دستگیر شود.

بنابر این بسیاری از کشورها انگیزه‌های بسیار قوی برای فاصله گرفتن از دلار و حذف دلار از مبادلات بین‌المللی خود دارند.

*کارشناس اقتصادی

برخی منابع:

• خبرگزاری فارس
• نشریه فوربس
• سی ان بی سی
• رویترز
• چاینا دیلی
• خبرگزاری دانشجو
• روزنامه دنیای اقتصاد
• جوان آنلاین