مارکس پشت ماسک و صنعت خر فروشی

گروه سیاسی- کیان عبداللهی سردبیر گروه هاي سياسي و بين الملل خبرگزاری تسنیم نوشت: حکایت و ماجرای نسبتاً معروفی است که در قدیم‌الایّام کسانی که می‌خواستند خر خود را در بازار بفروشند، برای اینکه معامله شیرین‌تری نصیبشان شود، قبل از رفتن به بازار با دوستانی یا هم‌دهاتی‌هایی گاوبندی می‌کردند، به این نحو که به هنگام عرضه‌ی جناب خر در بازار یکی‌شان داد می‌زد که مثلاً این خر 40 تومان می‌ارزد و دیگری می‌ گفت 45 تومان. بدین نحو قیمت آن خر که ممکن بود در واقعیت بیشتر از 20 تومان هم نیارزد، عددی بین 40 تا 45 تومان تصور می‌شد. لذا اگر مشتری‌ای پیدا می‌شد که خر را 40 تومان بخرد، باز هم 20 تومان به نفع صاحب سابق جناب خر بود. لذا از این طریق خرفروش‌ها برای خر‌هایشان بازار گرمی می‌کردند و به قیمت بهتری می‌فروختند. هنری که بعدها صنعت خرفروشی نام گرفت.

به گزارش بولتن نیوز، مولانا هم چندین جا در مثنوی به چنان حکایاتی اشاره و به تعابیری مثل «بازار خر فروشان» یا «صنعت خر فروشی» و حتی «جنگ خر فروشان» ارجاع می‌دهد. آنجا که به مخاطب هشدار می‌دهد که تصور اینکه فقط یا باید این را بگزینی یا آن یکی را، تصور باطل و گمراه‌کننده‌ای است که می‌خواهد تو از راه سوم که از قضا گنج هم همانجا پنهان است، غافل کند.

می‌گوید:
یا نه جنگست این برای حکمتست
همچو جنگ خر فروشان صنعتست
یا نه اینست و نه آن، حیرانی‌است
گنج باید جست، این ویرانی‌ است

جنگ خرفروشان همان چیزی است که امروزه به آن دوقطبی جعلی هم می‌گویند که شاید از جنگ خرفروشان ظاهرش شیک‌تر باشد، اما انصافاً به اندازه قبلی مفهوم را نمی‌رساند!

ماجرای «مارکس پشت ماسک» و «مجسمه آزادی با ماسک» هم مشابه همان جنگ خرفروش‌هاست. روزنامه سازندگی که خود را وکیل مدافع یک قرائت تقریباً من‌درآوردی از لیبرالیسم می‌داند، در اولین روز انتشارش بعد از تعطیلات نوروز، با طرح جلدی که کپی یک مجله آلمانی است، به نوعی هشدار داده که پشت‌ سر یا مترصد و در کمین‌نشسته‌ی اصلی مخالفت‌ها با نمایش اسفناک لیبرالیسم در مواجهه با کرونا، مارکسیسم خوابیده است.

این همان مصداق گرانفروشی لیبرالیسم به روش قدماست. تبلیغ لیبرالیسم با ترساندن از مارکسیسم، اگر از آن گرانفروشی خرها در قدیم بدتر نباشد، قاعدتاً بهتر هم نیست. چه کسی گفته است که بیرون از این دوگانه‌ی غلط چیز دیگری نیست که آدمی بخواهد نه به لیبرالیسم پناه ببرد و نه به مارکسیم؟ ضمن آنکه لیبرالیسم و مارکسیسم نه تنها متضاد هم نیستند‌، بلکه در واقع دو روی یک سکه و هر دو محصول مدرنیته‌اند. که هر یک دیگری را با برچسب و انگ ایدئولوژی رجم کرده و این در حالی است که اگر هم ایدئولوژی را فحش بدانند، هر دو ایدئولوژی‌اند.