مهم تر از خود رئیس‌جمهور، اطرافیان او هستند

بولتن نیوز: «مردی که آینده را می ­دید» لقبی است که بسیاری از همقطاران شهید حسن آیت به او داده ­اند. او از معلمان مبارز دوران پهلوی دوم است که در ابتدای شکل ­گیری انقلاب اسلامی با کلام نافذ خود در روشن کردن ذهن مغشوش جامعه بسیار تلاش می ­کرد. نقش انکار ناشدنی او در تثبیت اصل ولایت فقیه در مجلس خبرگان قانون اساسی و همچنین نطق ­های آتشین او در اولین مجلس شورای اسلامی را تاریخ هرگز فراموش نخواهد کرد. فعالیت او در حزب جمهوری اسلامی و مقابله او با بنی­صدر و موسوی از او چهره­ای ماندگار ساخت.

شهید دکتر حسن آیت، در صبح روزی که میرحسین موسوی برای گرفتن رأی اعتماد جهت تصدی وزارت خارجه به مجلس معرفی شد (در حالی که از مخالفان شاخص مهندس موسوی بود)، در حالی که در خودروی خود قصد رفتن به مجلس را داشت، در مقابل منزلش توسط سه مرد و یک دختر مسلح، هدف بیش از شصت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.

پسر شهید آیت حواشی ماجرای ترور پدر را این­ گونه نقل می ­کند: «پدرم چند روز قبل از حادثه، از طرف هواداران مجاهدين خلق، به وسيله تلفن مورد تهديد قرار گرفت. ما با نگراني به ايشان تذكر داديم و او هميشه در جواب مي‌گفت: «مرگ حق است و شهادت آرزوي ماست.»

صبح روز 14 مرداد ماه سال 1360 پدر هم­ چون روزهاي قبل از خانه بيرون رفت. يكي از محافظين در حال بستن در ورودي منزل بود كه يك بنز شيري رنگ با سه سرنشين مسلح به آرامي‌ از طرف ميدان 48 نارمك وارد كوچه شد و با شليك يكي از آنها، پدرم بلافاصله به شهادت رسيد و محافظان ايشان موفق به هيچ­ گونه عكس العملي نشدند و مهاجمين با به رگبار بستن ماشين، با سرعت از طرف ديگر كوچه به سمت خيابان سي متري نارمك گريختند. محافظان ايشان را كه مجروح شده بودند، به بيمارستان 17 شهريور انتقال دادند و پيكر مطهر و غرق به خون پدر را نيز به بيمارستان رويال تهران بردند.

ساعت 11 صبح روز بعد، پيكر پاكش به همراه تعدادي از برادران پاسدار كه در جبهه‌ هاي حق بر عليه باطل و درگيري‌ هاي داخلي با منافقين به شهادت رسيده بودند، از مقابل مجلس شوراي اسلامي‌ بر دوش ملت شهيدپرور و در بدرقه چشم ­ها تشييع شد.»

متن زیر اگر چه به سخنان این شهید در سی سال پیش اشاره دارد اما انگار هنوز هم زنده است :

در اولین انتخابات ریاست جمهوری، شهید آیت خود را كاندیدا نمود تا حزب در صورت بروز هر گونه حادثه ‌ای، نامزدی دیگر برای ریاست جمهوری داشته باشد. خود شهید طی مصاحبه ‌ای با روزنامه كیهان در تاریخ 17 دی­ماه 1358 در این­ باره می‌ گوید:

«من خودم برای اولین بار در حزب، آقای فارسی را برای كاندیدایی ریاست جمهوری پیشنهاد كردم و اكنون هم او را لایق ­ترین فرد بین كاندیداهای معرفی شده می ‌دانم، ولی حزب تصمیم گرفت فرد دیگری را از كادر مركزی كاندیدا كند، تا در صورت بروز حادثه ‌ای، حزب بدون كاندیدا نباشد.»

پس از حذف آقای جلال­ الدین فارسی از نامزدی ریاست جمهوری، شهید آیت به عنوان تنها كاندیدای حزب در مقابل خطی كه بنی‌ صدر نامزدشان بود و حربه تبلیغات منافقانه در دستشان، مطرح می ‌گردد. در این زمان كه تقریباً صحنه برای بنی ‌صدر خالی شده است، شهید آیت در نطق انتخاباتی رادیویی خود مطالب مهمی بیان می‌ كند كه به قسمت­هایی از آن اشاره می‌شود:

«اگر در بین كاندیداها كس دیگری بود كه از نظر من، حتی بالنسبه واجد خصوصیات و صفات مورد نظر بود، خیلی ساده و آسان به نفع او كنار می‌ رفتم، ولی اكنون چنین كسی را نمی‌ یابم و از طرفی نسل جوان و پرشور و انقلابی و با ایمان، در اثر این جریان دچار یأس و تردید و سر در گمی شده است و بنا به تقاضای افرادی از همین قبیل است كه من هنوز با وجود آنكه اوضاع و احوال را به هیچ­ وجه مساعد و مناسب نمی‌ بینم، زیرا روحانیت، كه بخش اعظم جامعه از او الهام می ‌گیرد و نیز احزاب و گروه­ های مؤثر، به علت كمبود فرصت، به جای اینكه بین خوب و خوب ­تر، خوب ­تر را انتخاب كنند، بین نامناسب و نامناسب تر، نامناسب را می‌ خواهند انتخاب كنند، یعنی از ترس زید، عمرو را انتخاب می ‌كنند، نه اینكه عمرو را مناسب ­تر بدانند و او را انتخاب كنند و این موضوع انتخاب را مشكل كرده است.»

شهید آیت در ادامه سخنان انتخاباتش به نقش تبلیغات پرخرج به عنوان یك حربه امپریالیستی و غربی برای انتخابات اشاره می ‌كند و می‌ گوید:

«رئیس جمهور نه پودر رختشویی است و نه روغن نباتی و نه نظایر آن كه به ضرب پوستر و عكس و پلاكارد در مغز مردم فرو كنند. این همان غربزدگی و سبك تبلیغات غربی است كه ما دچار آن شده ‌ایم. این همان چیزی است كه متفكران و محققان، حتی غربی­ ها، آن را دلیل ظاهری بودن دموكراسی غربی می ‌دانند، نه واقعی بودن آن؛ زیرا وقتی بنا بر تبلیغات شد و نه ارشاد، كسی برنده است كه پولدارتر است.»

شهید آیت در نطق انتخاباتی تلویزیونی خود در مورد اهمیت انتخابات رئیس جمهوری چنین می‌ گوید:

«من معتقدم كه نباید این مرحله از تاریخ را سرسری گرفت و چنین تصور كرد كه هر كسی به ریاست جمهوری برسد، فرقی نمی ­كند. موضوع آن است كه رئیس جمهوری یك مقامی نیست كه مثلاً مانند نخست ‌وزیر، هر گاه بخواهیم به آسانی او را بركنار كنیم. او چهار سال قانوناً باید سر كار باشد و باید به نحوی باشد كه آن­ چه را اكثریت ملت می‌ خواهند، حتی ­المقدور بدان برسند و این وضع را من در جوّ كنونی نمی ‌یابم. جوّ كنونی جوّ غیر طبیعی است، زیرا در بین كاندیداها، نمونه طرز تفكر لااقل چندین میلیون نفر از مردم وجود ندارد.»

شهید آیت برای روشن شدن چهره منافقانه بنی‌ صدر و اطرافیانش و میزان واقعیت وعده ‌ها و نیز عدم اعتقاد او به ولایت فقیه، همه كاندیداها را به مناظره تلویزیونی دعوت می‌ كند و می ‌گوید:

«... مطالبی است كه كاندیداها در رابطه با مردم بیان داشتند و ادعاهائی است كه نموده ‌اند؛ باید این روشن گردد كه این ادعاها تا چه حد با واقعیت تطبیق می ‌كنند، زیرا بعضی مسائل است كه در میزان آراء تأثیر بسزائی دارد، مثلاً اعتقاد یا عدم اعتقاد به ولایت فقیه. اگر برای مردم روشن شود كه كسی به ولایت فقیه اعتقاد ندارد، قطعاً چنین كسی را انتخاب نخواهند كرد، حال اگر نامزدی به این اصل اعتقاد نداشته باشد ولی مدعی اعتقاد بدان باشد، این موضوع باید برای مردم روشن گردد و باز این مسئله احتیاج به زمان دارد و من پیشنهاد می‌ كنم در مناظره تلویزیونی كه روز چهارشنبه انجام می‌ شود، همه كاندیداها شركت نمایند تا این موضوع و نظایر آن روشن گردد.»

ولی متأسفانه این تقاضای او عملی نمی ‌شود. شهید آیت در ادامه نطق تلویزیونی خود با شناختی كه از اطرافیان بنی ‌صدر دارد، جامعه را نسبت به نقش مهم افرادی كه از نزدیكان كاندیداها هستند و یا با او در یك جریان قرار دارند و پس از انتخاب او به ریاست جمهوری روی كار می ‌آیند توجه می ‌دهد و می ‌گوید:

«من معتقدم كه اطرافیان و دوستان كسانی كه ممكن است در اثر موفقیت كاندیدایی سر كار بیایند، بسیار مهمند؛ زیرا مهم­تر از خود رئیس‌جمهور، یاران و همكاران او هستند. این درست است كه هیئت وزرا را با ردِ تمایل مجلس باید تضمین نمود و از این جهت، تمام نقش به عهده رئیس جمهور نیست، ولی به هر صورت به تناسبی كه رئیس جمهور نقش دارد، خواه ناخواه، اطرافیان و دوستان او هم مؤثرند.»

مجتبی شایسته ­نیا

منابع:

پرونده شهید دکتر حسن آیت، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، زندگینامه، صص 11 تا 13

پرونده شهید دکتر حسن آیت، کانون هابیلیان(پایگاه اطلاع رسانی 16000 قربانی تروریسم در ایران)