تغيير لحن آشكار گيتس در قبال طالبان

* تعيين تاريخ مذاكره با طالبان

وي در كنفرانس سنگاپور از احتمال مذاكره با طالبان در اواخر سال جاري خبر داد.
پيش از اين مقامات سياسي آمريكا مانند كلينتون بر راهكار سياسي اشاره كرده بودند و همچنين خبرهايي مبني بر مذاكره مخفيانه مقامات اين كشور با نماينده طالبان در قطر و آلمان منتشر شده بود اما اين اولين بار است كه يك مقام بلند پايه آمريكايي تاريخي را براي مذاكره با طالبان مشخص مي‌كند.
نكته قابل توجه اين است كه گيتس مذاكره در اين تاريخ را مستلزم فشار نظامي بيشتر بر اين گروه توسط ناتو دانست؛ يعني اگر فشار نظامي به قدر كافي نباشد، تعيين تاريخ مذاكره ممكن است به تعويق انداخته شود.

* فشار نظامي پوششي براي مذاكرات مخفي

گرچه منطقي به نظر مي‌رسد كه يك گروه بر اثر فشار نظامي طرف مقابل حاضر شود به پاي ميز مذاكره بنشيند، اما اگر
اين روش موثر بود، چرا در طول ده سال گذشته و يا حداقل چند سال اخير موثر واقع نشد.
"عمليات مارجه " و "عمليات قندهار " در كنار ساير عمليات‌هاي پراكنده در يك سال اخير با هياهوي زيادي انجام شد اما نتيجه آن جسارت بيشتر طالبان، گسترش دامنه فعاليت اين گروه، تغيير تاكتيك و روي آوري به عمليات‌هاي انتحاري بود، به گونه اي كه ناتو و دولت افغانستان را مسأصل ساخته است.
به طور قطع آمريكا به اين نكته رسيده است كه از راه نظامي نمي‌توان طالبان را مهار كرد و تنها راه حل اين است كه با اين گروه به پاي ميز مذاكره بنشيند.
بنابراين فشار نظامي را بهانه قرار مي‌دهد تا ببيند مذاكرات مخفي كه از چند ماهي بدين سو با وساطت برخي كشورهاي عربي به راه افتاده است، به ثمر مي‌رسد يا خير.
پيش‌بيني گيتس و ديگر مقامات آمريكايي در حال مذاكره اين است كه گفت‌وگوها با طالبان تا زمستان سال جاري به ثمر مي‌رسد و در آن زمان مذاكرات سمبوليك و رسمي اعلام مي‌شود.
گيتس در كنفرانس خود در كابل نيز گفت كه بايد ديد پس از مرگ بن لادن، در چند ماه آينده چه تأثيري بر مبارزه طالبان پديدار مي‌شود.
مقامات آمريكايي بر اين اعتقادند كه مرگ بن لادن تأثيري بسزايي بر طالبان نهاده و انعطاف اين گروه براي مذاكره احتمالا بهتر از قبل خواهد شد.

* همزماني تاريخ اعلام شده با "كنفرانس بن "

در دسامبر سال جاري قرار است آلمان ميزبان كنفرانسي بين المللي درباره افغانستان باشد.
"مايكل اشتاينر " نماينده ويژه آلمان در امور افغانستان و پاكستان كه از وي به عنوان يكي از واسطه‌هاي مذاكرات آمريكا و نماينده طالبان ياد مي‌كنند، در اين ايام به شدت براي برگزاري اين كنفرانس فعاليت مي‌كند.
وي در سال جاري چندين سفر به افغانستان داشت و با حامد كرزي كه پيشنهاد دهنده اين كنفرانس بود، مذاكراتي انجام داد.
آلمان يك بار ديگر نيز ميزبان كنفرانس مشابهي بود، كنفرانسي كه در آن تمامي جناح‌هاي شاخص افغانستان به دور ميز مذاكره جمع شدند و دولت موقت به رياست حامد كرزي را تشكيل دادند.
"لخضر ابراهيمي " نماينده وقت سازمان ملل در امور افغانستان كه خود براي برگزاري اين كنفرانس تلاش زيادي كرد، بعدها نقص بزرگ اين كنفرانس را عدم دعوت طالبان قلمداد كرد.
به نظر مي‌رسد كه كشورهاي اروپايي كه در قالب آيساف يا ناتو در باتلاق افغانستان گير كرده اند، تلاش مي‌كنند بار ديگر تاريخ را برگردانند و اين بار طالبان را هم در اجلاس بن شريك سازند تا شايد راهي براي نجات آنها از افغانستان فراهم شود.
گيتس پايان سال ميلادي جاري را زمان احتمالي مذاكره با طالبان اعلام كرده است كه با زمان كنفرانس بن همخواني دارد.

* طالبان بخشي از تار و پود سياسي افغانستان

گيتس در پرسش و پاسخي كه در انتهاي كنفرانس سنگاپور انجام شد، طالبان را بخشي از تار و پود سياسي افغانستان خواند كه مي‌توانند در آينده افغانستان نقش داشته باشند.
چنين لحني تا به حال از سوي مقامات آمريكايي ديده نشده بود و اين نخستين بار است كه يك مقام بلند پايه اين كشور آشكارا بيان مي‌كند كه طالبان در افغانستان سهمي دارند.
با توجه به مذاكرات مخفي كه ميان طالبان و آمريكا در جريان است، احتمال دارد اين سخنان براي اغواي اين گروه و تطميع آنان براي پذيرش شرط هاي آمريكا بيان شده باشد و اگر بر اساس نظر برخي كارشناسان افغان مذاكره اي در ميان نباشد و اين گونه خبرها كذب باشد، اين تغيير لحن گيتس براي شكاف انداختن ميان اعضاي اين گروه به كار رفته است كه باز هم دعوت براي مذاكره است.
در هر صورت، تغيير لحن آشكار گيتس در آخرين سفر وي به آسيا واضح است و به طور قطع نشان از تغيير راهبردهاي آمريكا در قبال طالبان دارد.
پيش‌بيني‌هاي فوق تنها در صورتي تحقق مي‌يابد كه طالبان در پاي ميز مذاكره با مقامات آمريكايي به تفاهم برسند و در صورت هر گونه اختلاف، كه احتمال آن بسيار زياد است، اين طرح مقامات آمريكايي همانند ديگر طرح‌هاي آنان در افغانستان، نقش بر آب خواهد شد.