رخساره‌هایی در آن روز از شادی برافروخته است

به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، در مطلب روز 21 فروردین به آیه 22 سوره قیامت پرداخته شده و در آن آمده است:

 

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ  
سوره قیامت (75) آیه 22   

ترجمه
رخساره‌هایی در آن روز [از فرط شادی] برافروخته است.
(شاد می‌آمد و رخساره برافروخته بود)

 

معانی لغات
«ناضِرَةٌ»
اسم فاعل از ماده «نضر» است. این ماده در اصل بر حُسن و خلوص و نورانیت دلالت می‌کند (معجم المقاييس اللغة، ج‏5، ص439). برخی آن را لمعان و درخششی دانسته‌اند که [از فرط حُسن و زیبایی در چهره کسی نمایان دیده می‌شود و] دلالت بر خوش و خرم بودن وی می‌کند (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج‏12، ص156)
این ماده، علاوه بر این مورد، در دو جای دیگر قرآن کریم به صورت مصدر (نضرة) به کار رفته است: «تَعْرِفُ في‏ وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعيمِ» (مطففین/24) «لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً» (انسان/11)

 

حدیث
1) از امام باقر ع روایت شده است که رسول خدا ص فرمودند: در سمت راست عرش، گروهی‌اند که رخساره‌هایشان از نور و بر منابری از نورند، انبیاء به حال آنان غبطه می خورند در حالی که نه از انبیایند و نه از شهداء. گفتند: پیامبر خدا ! در حالی که نه از انبیا هستند و نه از شهداء، چه چیزی آنان را چنان مقرب خداوند کرده است؟ فرمود: آنان شیعیان علی ع هستند و حضرت علی ع امامشان است.
المحاسن، ج‏1، ص182

2) هاشم صیداوی می‌گوید: امام صادق ع فرمودند: پدرم که از من بهتر است، از جدم از رسول خدا ص روایت کرده است که فرمودند: هیچ یک از فقرای شیعیان ما نیست مگر اینکه «تَبِعَه»ای [بدهی‌ای که ناشی از ظلم باشد] برعهده‌اش نیست.
به ایشان گفتم: فدایتان شوم. تبعه چیست؟
فرمودند: از پنجاه و یک رکعت نماز [= نمازهای واجب و نوافل یومیه] و از روزه سه روز در ماه. پس هنگامی که روز قیامت شود از قبرهایشان بیرون می‌آیند در حالی که رخساره‌هایشان مانند ماه شب چهارده است. به هر یک از آنها گفته می‌شود: بخواه تا به تو داده شود. می گوید: از پروردگارم تقاضا دارم که نگاه کردن به رخسار حضرت محمد ص را نصیبم فرماید.
پس خداوند عز و جل به بهشتیان اجازه می‌دهد که حضرت محمد ص را زیارت کنند.
پس برای رسول خدا ص منبری بر بساطی از بساطهای بهشتی گذاشته می‌شود ... پس حضرت محمد ص و حضرت علی ع از آن بالا می‌روند و شیعیان آل محمد ص دور آن ازدحام می‌کنند و خدا به آنها نگاه می‌کند و این همان است که فرمود: «رخساره‌هایی در آن روز [از فرط شادی] برافروخته است، به جانب پروردگارشان می‌نگرند» (قیامت/22-23)
فرمود: پس نوری آنها را در برمی‌گیرد به نحوی که وقتی برمی‌گردند حوری‌ها نمی‌توانند ازدیدن آنها سیراب شوند.
سپس امام صادق ع فرمود: هاشم، «برای چنین چیزی اهل عمل باید عمل کنند.» (صافات/61)
تأويل الآيات الظاهرة في فضائل العترة الطاهرة، ص717

3) از امام صادق ع از پدرشان از جدشان روایت شده است که رسول خدا ص فرمود: هنگامی که روز قیامت شود گروهی را بر منابری از نور می‌آورند که رخسارشان همچون ماه شب چهارده می‌درخشد که اولین و آخرین بر آنها غبطه می‌خورند. سپس سکوت کردند. مجددا این کلام را سه‌بار تکرار کردند.
عمر بن خطاب گفت: پدرم و مادرم فدایت! آیا آنها شهیدانند؟
حضرت ص فرمود: آنها شهیدانند اما نه آن شهیدانی که شما گمان می‌کنید.
گفت: آنها اوصیائند؟
فرمود: آنها اوصیائند اما نه آن اوصیایی که شما گمان می‌کنید.
گفت: از اهل آسمان‌اند یا از اهل زمین؟
فرمود: از اهل زمین‌اند.
گفت: به من بگو آنها کی‌اند؟
پیامبر ص با دست اشاره‌ای به حضرت علی ع کرد و فرمود: این و شیعیانش؛ دشمنی و بُغض آنها را هیچیک از قریش ندارد مگر اینکه خونخوار [یا:‌ زناکار] باشد؛ و هیچیک از انصار ندارد مگر اینکه یهودی باشد؛ و هیچیک از عرب ندارد مگر اینکه حرامزاده باشد، و هیچیک از سایر مردم ندارد مگر اینکه شقاوتمند باشد.
عمر! دروغ می‌گوید کسی که می‌پندارد مرا دوست دارد در حالی که دشمنی و بُغض علی ع را دارد.
فضائل الشيعة (صدوق)، ص31

4) از امام باقر ع روایت شده است که رسول خدا ص فرمودند: کسانی که همدیگر را فی الله دوست بدارند، روز قیامت بر زمینی از زبرجد سبز در سایه عرش خداوند در سمت راستش [پربرکتش] می‌باشند - که هر دو دستش راست [پربرکت] است - رخساره‌هایشان سفیدتر و نورانی‌تر است از خورشیدی که طلوع می‌کند؛ به جایگاه آنها هر فرشته مقرب و پیامبر فرستاده‌شده‌ای غبطه می‌خورد.
مردم می‌گویند: اینان چه کسانی‌اند؟
گفته می‌شود: اینان کسانی‌اند که همدیگر را فی الله دوست داشتند.
الكافي، ج‏2، ص126

 

تدبر
1️⃣ ‌رخساره‌هایی در آن روز از فرط شادی برافروخته است.
کسی که آخرت و تفاوتش با دنیا را بفهمد، می‌فهمد اینکه انسان آن روز چنین باشد، مهم است؛ و اگر آن روزمان چنین باشد، امروز تحمل هر سختی‌ای برایمان آسان می‌شود.

2️⃣ رخساره‌هایی در آن روز [از فرط شادی] برافروخته است.
چرا چنین‌اند؟
در آیه دیگر این حالت خوش و خرم و برافروختگی‌ای که در صورت بهشتیان دیده می‌شود ناشی از نعمت‌هایی دانسته شده که خداوند بدانها داده است: «تَعْرِفُ في‏ وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعيمِ» (مطففین/24)
اما چرا این نعمت‌ها بدانها داده شده؟
در آیه دیگر، این ناشی از عمل خودشان دانسته شده؛ البته عملی خالصاً برای خدا:
وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْكيناً وَ يَتيماً وَ أَسيراً؛ إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُريدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً؛ إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَريراً؛ فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً (انسان/8-11)

3️⃣ اینها چه کسانی‌اند که صورت‌هایشان چنین نورانی است؟
در قرآن کریم این تعبیر تنها دوبار دیگر آمده است:
یکبار در مورد آن گروه از «ابرار» [= نیکان] آمده که از شراب مخصوص (رحیق مختوم)ی که از جام مقربان در آن ریخته شده می‌نوشند. (مطففین/22-28)
مورد دوم در خصوص انفاقی است که اهل بیت ع انجام دادند و سه شب پیاپی افطاری‌شان را به مسکین و یتیم و اسیر انفاق کردند و خداوند کارشان را ستود و آنها را از سرور و چنین نورانیتی لبریز کرد (انسان/8-11).
اگر توجه کنیم که مصداق اصلی مقربان همان اهل بیت ع هستند، جمع این دو آیه این می‌شود که کسانی که در قیامت این گونه «شاد می‌آیند و رخساره برافروخته‌اند» یا خود اهل بیت‌اند یا شیعیان خاص آنان.
اکنون اگر سراغ روایات برویم، می‌بینیم:
این حالت یا صریحا وصف حضرت علی ع و شیعیانش دانسته شده یا وصف کسانی که همدیگر را فی الله دوست دارند و با توجه به اینکه شیعه واقعی کسی است که امیرالمومنین ع و اهل بیت را فی الله دوست دارد، و تنها دوستی‌ای که در قرآن کریم بارها بر ان اصرار و تصریح شده و مصداق اصلی محبت فی الله است، دوستی اهل بیت است [که تنها اجری است که پیامبر ص از ما خواسته (شوری/23) و فرموده که این اجر به خاطر خودتان است (سبأ/47) و راه شما را به سوی خدا باز می‌کند (فرقان/57) ] پس دوباره به همین نتیجه می‌رسیم که مصداق اصلی این کسان، یا خود اهل بیت‌اند و یا شیعیان خاص آنها.