ترامپ و چالش تعامل با اروپا و روسیه

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که به بهانه موضع‌گیری‌های جنجالی ترامپ درباره اتحادیه اروپا نوشته شده، نویسنده معتقد است نگرانی‌های اتحادیه اروپا از موضع‌گیری‌های جنجالی ترامپ درباره ماهیت این اتحادیه و استقبال و تشویق‌های وی مبنی بر جدایی و انتخاب برگزیت توسط کشورهای عضو در اتحادیه مذکور در قالب حمایت از جریان‌های ملی‌گرایانه افراطی و موج‌های سیاسی – اجتماعی توده‌ای در حال تولد و ظهور در اروپا از یک‌سو و درگیری‌های لفظی با سران اروپایی در ناتو مبنی بر عدم تأمین یک‌جانبه هزینه‌های نظامی این نهاد نظامی و بی‌مصرف دانستن این نهاد از سوی ترامپ ترس اروپای ها از ادامه روندهای سیاسی – امنیتی آن‌ها را مضاعف کرده است، بطوریکه بر نحوه تعامل و ادامه فرآیندهای مشارکت آن‌ها با ایالات‌متحده آمریکا اثر گذاشته است.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

از سوی دیگر تکرار مکرر عادی‌سازی- ارتباط نزدیک‌تر و همکاری‌های بیشتر ایالات‌متحده آمریکا با روسیه از سوی ترامپ بر تشدید شدن نگرانی‌ها اروپائیان دامن زده است.

درواقع آنچه در این یادداشت به دنبال پرداختن به آن هستیم تحلیل زوایا و نشانه‌های رفتاری دولت جدید آمریکا در برخورد و تعامل با اروپا و حتی روسیه است؛ و مضافاً اینکه ماحصل و رهاورد استفاده از این رویکرد رفتاری در سیاست خارجی آمریکا چیست.

بازی نشانه‌ای که ترامپ در رابطه با اروپا و روسیه شروع کرده است را باید از درک عمیق وی از تحولات جهانی و شناخت او از بیم و امیدهای اروپائیان از رویدادهای جهانی از یکسو و آگاهی از مطامع دنبال شده روس‌ها در سطح جهانی و سیر پیاده‌سازی برنامه‌ریزی‌های مطمع نظری آن‌ها در رابطه با غرب به‌ویژه آمریکا دانست که در هر مقطع تاریخی از بعد جنگ جهانی دوم با فراز و نشیب‌های سینوسی عجیبی برخوردار بوده است.

با این اوصاف بدیهی است که رفتار اعمالی ذکرشده در سطور فوق توسط دولت آمریکا عامدانه و هدفمند است؛ اما آنچه در این بازی ساماندهی شده ذهن بسیاری را به خود مشغول ساخته است تناقض‌های انگاره‌ای از بازی در دو جبهه مذکور (اروپا و روسیه) به‌طور هم‌زمان است. بطوریکه با هیچ‌گونه شک و شبهه‌ای می‌توان گفت که ورای این تناقض‌ها، ترامپ و دولت آمریکا به دنبال هدف والایی از مدیریت هم‌زمان اروپا و روسیه با استفاده هم‌زمان از روش‌های سلبی - هشداری و ایجابی هستند.

هرچند گروهی از تحلیل گران با نگاهی ساده‌انگارانه و ساده باورانه تناقض دوگانه مورد تحلیل را به‌مانند ترامپ-رئیس جمهور و ترامپ- تاجر را عاملی عادی و نهادینه در ساختار دولت ترامپ می‌دانند که به ارائه عامدانه سیگنال‌های چندگانه و متضاد از منافع انجامیده است، اما باید یادآور شد که بازی در دو جبهه سهل و ممتنع روسیه و اروپا از سوی ترامپ باسیاست‌ها تشویق و تنبیه در میزان حداقلی نشان از فهم تاکتیک‌های تبدیلی به استراتژی در منش پارتیزانی ترامپ و دولت او برعلیه ساختاری نهادینه‌شده داخلی در آمریکا و تثبیت‌شده خارجی در سطح بین‌المللی است؛ که نه‌تنها جزمی در آن نمی‌توان یافت بلکه عقلانیت بیشنه ای و منطق بهینه از فرصت سازی‌ها در بطن چالش سازی را نشان می‌دهد.

* دکتری علوم سیاسی