ایستگاه بعدی کاخ سفید و اوباما

گروه بین الملل: مصطفی مطهری*در یادداشت پیش رو که به بهانه تمدید تحریم های ایران از سوی سنا نوشته شده، معتقد است با تصویب طرح تمدید ده ساله قانون تحریم‌های ایران از سوی سنا در همراهی تکمیلی با فعالیت تصویبی مجلس نمایندگان در رابطه با تمدید طرح مذکور، از این به بعد باید منتظر امضای آن از سوی اوباما بود. انتظاری که با امضای اوباما می تواند فصل جدیدی از چالش ها را برای تعهدات موجود در مفاد برجام را ایجاد کند.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

بالاخره بعد از حدود یکماه بحث و نظر مبنی برتصویب طرح تمدید تحریم‌های 10 ساله ایران از سوی سنا که ماه گذشته به تصویب مجلس نمایندگان رسیده بود، در ادامه نیز به تصویب سنا و سناتورهای آمریکایی رسید. معذالک در ادامه فرآیند تقنینی این طرح که به تصویب مجلس نمایندگان و سنا رسیده است برای امضا «باراک اوباما» به کاخ سفید فرستاده خواهد شد و با امضای رئیس جمهور آمریکا قانونی خواهد شد.

از این رو با این پیش فرض که این طرح تصویبی از سوی کنگره (مجلس نمایندگان و سنا) اگر مورد تایید کاخ سفید نباشد و اوباما آن را وتو کرده و از امضای آن سرباز زند در یک دور از فرآیند تبدیلی به قانون قرار خواهد گرفت. به عبارتی مطابق قوانین اساسی ایالات متحده آمریکا بعد از وتوی یک قانون از سوی رئیس‌جمهور آمریکا در صورتی که بیش از دو سوم نمایندگان کنگره به شکستن وتو رأی بدهند، آن طرح علی‌رغم مخالفت رئیس‌جمهور به قانون تبدیل می‌شود.
با این حال باید اذعان داشت که مفروض بیان شده در سطور فوق تنها یک فرض بود و هیچ گاه محتمل نخواهد بود و نمی توان احتمال آن را در نظر گرفت و بطور قاطع بیان کرد نه تنها این طرح از سوی کاخ سفید وتو نخواهد شد بلکه بدون هیچ گونه دردسری اوباما به امضای آن تن خواهد داد. در واقع اوباما نمی خواهد در روزهای بعد انتخاب شدن دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور منتخب آمریکا و ادعای بیان شده از سوی وی مبنی بر باز کردن فضاهای جهانی بر روی ایران در جریان توافقات هسته ای با امضای برجام زا دولت آمریکا به ریاست اوباما، میدان را در آینده برای تاخت و تازهای تبلیغاتی وی و همفکران جمهوریخواهش فراهم کند. از سوی دیگر نیز وی با علم به اینکه قوانین در این کشور شرایط و بستر را برای تبدیل طرح های مورد وتوی رییس جمهور با شرایط خاص فراهم کرده است هرگز تمایل نخواهد داشت خود را در برابر کنگره قرار دهد و روزهای پایانی زمامداریش در کاخ سفید را با چالش و تنش به پایان برساند.

مع الوصف با وجود این نوع از نگرش و دیدگاه در نزد دولت اوباما است که واشنگتن ( کاخ سفید ) طرح تمدید تحریم‌های ایران را تضعیف‌کننده برجام نمی‌داند؛ هر چند که این قانون زیربنای تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران به شمار می‌آید اما به نظر آنها تمدید تحریم و علت تمدید آنها با آزمایش های موشکی ایران و ... ارتباط می کند.

بطوریکه در ادامه ادعاهای نماینده‌های کنگره آمریکا و«میچ مک‌کانل»، رهبر جمهوری‌خواهان مجلس سنا که تصویب این قانون را به خاطر حفظ اهرم فشار بر ایران ضروری می‌دانند و بر ضرورت حفظ تحریم‌ها برای جلوگیری از گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه تاکید دارند، واشنگتن نیز تمدید آنها را مخالف با روح برجام ندانسته و قلمداد نمی کند.
مخلص کلام این که با تصویب طرح تمدید ده ساله قانون تحریم‌های ایران از سوی سنا در همراهی تکمیلی با فعالیت تصویبی مجلس نمایندگان در رابطه با تمدید طرح مذکور، از این به بعد باید منتظر امضای آن از سوی اوباما بود. انتظاری که با امضای اوباما می تواند فصل جدیدی از چالش ها را برای تعهدات موجود در مفاد برجام را ایجاد کند. در واقع از منظر مقامات عالیرتبه در جمهوری اسلامی ایران بر خلاف واشنگتن، تمدید قانون تحریم‌ها به معنی تصویب و اعمال تحریم‌های جدید و در نتیجه نقض آشکار توافق هسته‌ای است. با این اوصاف با قانونی شدن طرح تمدید تحریم ها باید واکنش های جهانی از موضوع مذکور از سوی دیگر کشورهای درگیر در مذاکرات هسته ای با ایران بویژه اتحادیه اروپا را رصد کرد که مطالبات توافقی جمهوری اسلامی ایران، مسلماً واکنش قاطعی را در قبال اتفاقات اخیر در آمریکا در رابطه با تمدید تحریم ایران و نقض برجام از سوی کاخ سفید از آنها (اتحادیه اروپا) خواهد خواست. در واقع عدم واکنش های مثبت حداقلی از سوی اتحادیه اروپا در این زمینه می تواند در متزلزل کردن جایگاه جهانی آنها موثر واقع شود، با این مفروض که قطعاً کنگره جدید و دولت جدید آمریکا سال آینده در سیاست‌های کلی این کشور در قبال ایران مورد بازنگری قرار خواهد داد، واکنش اعتراضی و گوشزد کردن تعهدات بین المللی موجود در برجام به ایالات متحده آمریکا، به معنای تمرین و آمادگی برای هماوردی با مقامات آینده در ایالات متحده آمریکا در عرصه جهانی است که تا قبل از این نقطه اشتراکات فراوانی از موضوعات بین المللی را با هم داشتند.