تبدیل میدان تقسیم ترکیه، به میدان تحریر مصر

هرچند دولت ترکیه در طی سال ها، از جنبه های مختلف داخلی و خارجی با چالش های متعددی روبرو بوده، اما شاید تا چند روز پیش کسی فکر نمی کرد یک اعتراض زیست محیطی در این کشور، به تظاهراتی گسترده و مستمر علیه دولت تبدیل شود. اینک خبرها حاکی از آن است که این بحران، نه تنها گسترش یافته، بلکه بازتاب بین المللی نیز یافته است.

به گزارش «عصر خبر»، در پی ادامه درگیری ها در ترکیه، شهروندان ترک‌تبار در نیویورک در حمایت از تظاهرکنندگان ترکیه به خیابان آمدند. در شهرهای مختلف آلمان نیز تظاهراتی با همین هدف صورت گرفت. نهادهای اروپایی و برخی از دولت‌ها خواستار احترام به حقوق شهروندان در ترکیه شده‌اند.

سایت شبکه خبری «دویچه وله» می نویسد با وجود عقب‌نشینی پلیس ترکیه از میدان تقسیم استانبول و تغییر لحن نخست‌وزیر ترکیه، اعتراض به سیاست‌های دولت این کشور همچنان ادامه دارد.

خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داده، صدها تن در روز شنبه (به وقت محلی) در نیویورک با شرکت در تظاهرات، پشتیبانی خود از معترضان در میدان تقسیم استانبول را نشان دادند. تظاهرکنندگان در نیویورک با حمل پلاکارد‌هایی که بر روی آنها نوشته بود "کافی است" در پارک "زاکوتی" منهتن تجمع کردند. آنان لباس‌های سفید و قرمز – رنگ‌های ملی در ترکیه – به تن داشتند و علیه دولت رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه شعار می‌دادند.

پارک زاکوتی در نزدیکی خیابات وال‌استریت، مرکز بورس نیویورک قرار دارد. معترضان جنبش مشهور به "اشغال وال‌استریت" در پاییز ۲۰۱۱ در همین مکان تجمع می‌کردند.

در شهرهای مختلف آلمان از جمله هامبورگ، برلین، اشتوتگارت، کلن، فرانکفورت و مونیخ نیز هزاران شهروند ترک‌تبار در پشتیبانی از معترضان در ترکیه به خیابان‌ها آمدند. همچنین انجمن علویان در آلمان از برخورد خشن پلیس ترکیه با معترضان انتقاد کرده و خواستار استعفای رجب طیب اردوغان شده است.

 استانبول روز شنبه برای دومین روز پیاپی صحنه تظاهرات علیه دولت ترکیه بود. تظاهرات از جایی به درگیری تبدیل شد که پلیس برای پراکنده‌کردن معترضان به ساخت یک مرکز تجاری در یکی از پارک‌های شهر (پارک قزی) با گاز اشک‌آور و ماشین‌های آب‌پاش وارد عمل شد. سازمان عفو بین‌الملل از کشته‌شدن دو شهروند ترکیه و زخمی‌شدن صدها تن دیگر در درگیری‌ها خبر داد.

اعتراض شهروندان ترکیه با شعار علیه دولت محافظه‌کار همراه بود. اردوغان روز شنبه در کنفرانسی خبری واکنش پلیس در برخی از موارد را "شدید" و خشونت‌آمیز خواند. او گفت که وزارت کشور پیگرد مسئولان خاطی است و در عین حال تأکید کرد که اعتراض‌ها رویکرد دولت را تغییر نخواهند داد.

شامگاه شنبه پلیس از میدان تقسیم خارج شد؛ با وجود این ناآرامی‌ها ادامه یافتند. همزمان اخباری از درگیری معترضان با نیروهای انتظامی در محله بشیکتاش استانبول منتشر شد. به گزارش رسانه‌های ترکیه، یک خودروی پلیس هم به آتش کشیده شده است.

پایگاه اینترنتی روزنامه "حریت" ترکیه شامگاه شنبه به نقل از معمر گولر، وزیر کشور ترکیه، نوشت که ۹۳۹ نفر در ۹۰ تظاهرات در ۴۸ منطقه این کشور دستگیر شده‌اند. به نوشته حریت، یکی از مشاوران رجب طیب اردوغان توییت کرده که شهردار استانبول روز یکشنبه با دست‌اندرکاران احداث مجتمع فرهنگی تجاری پارک "قاضی" و انجمن معماران نشستی برای بررسی راه‌حل‌های موجود برگزار می‌کند.

اما در سطح بین المللی، مارتین شولتس، رئیس آلمانی پارلمان اروپا، برخورد شدید پلیس ترکیه با تظاهرکنندگان را "کاملا غیرمتناسب" ارزیابی کرد. او از دست‌اندرکاران دولت ترکیه خواست برای آرام‌شدن اوضاع تلاش کنند و با معترضان به گفت‌وگو بنشینند.

جن پساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، شامگاه جمعه (به وقت محلی) در واشنگتن "ثبات، امنیت و رفاه ترکیه در درازمدت" را در گرو "احترام به اصول آزادی اظهار نظر، تجمع و تشکل" دانسته بود. کمیسیون اتحادیه اروپا در بروکسل نیز بر لزوم رعایت همین اصول تأکید کرده است.

نماینده ویژه دولت آلمان در امور مربوط به حقوق بشر هم خواستار رعایت حقوق اساسی شهروندان در ترکیه شد.

از سوی دیگر دولت بریتانیا به شهروندان خود هشدار داده که از محل‌های درگیری در استانبول دور بمانند.