کد خبر: ۵۲۶۷۸
تاریخ انتشار:
چرخش ضد ايراني آمريكا به سوي آذربايجان

آذربايجان، اتاق معامله ضد ايراني روسيه و آمريكا

روسها از همان سال با جديت، ضد ايراني بودن آن را رد كرده و آن را طرحي عليه توانايي نظامي خود ناميدند. كشمكش بر سر استقرار اين طرح كه قرار بود جايگاه اوليه آن در چك و لهستان، در اروپاي شرقي باشد و حالا ظاهرا به لب مرزهاي ايران در جمهوري آذربايجان رسيده است آنقدر ادامه داشت كه باراك اوباما در سپتامبر سال 2009...

بولتن نيوز: روز شنبه "اندرو شاپيرو"، معاون وزير خارجه آمريکا در امور سياسي و نظامي، از مذاكرات  آمريکا با جمهوري آذربايجان براي استفاده از پايگاه راداري قبله جمهوري آذربايجان خبر داد. به گفته شاپيرو اين مذاكرات در  چهارچوب همکاري‌هاي روسيه و ناتو براي استقرار سامانه ضد موشكي مشترك در اروپاست. سامانه اي كه امريكا از سال 2007 كه اين طرح رو شد، آن را براي مقابله با توانايي رو به گسترش موشكي ايران عنوان كرده است.

روسها از همان سال با جديت، ضد ايراني بودن آن را رد كرده و آن را طرحي عليه توانايي نظامي خود ناميدند. كشمكش بر سر استقرار اين طرح كه قرار بود جايگاه اوليه آن در چك و لهستان، در اروپاي شرقي باشد و حالا ظاهرا به لب مرزهاي ايران در جمهوري آذربايجان رسيده است آنقدر ادامه داشت كه باراك اوباما در سپتامبر سال 2009 طرح اوليه آن را فسخ و از جايگزيني آن با طرحي جديدي خبر داد. اوباما مدعي شد كه ارزيابي امريكا از نوع برنامه موشكهاي بالستيك ايران تغيير يافته است و بر اين اساس به جاي طرح قبلي كه بر توانايي رهگيري موشكهاي دور بُرد طراحي شده بود، سامانه جديدي براي مقابله با موشكهاي كوتاه‌برد و ميان‌برد بنيان نهاده خواهد شد.

بسياري اين عقب نشيني اوباما را ناشي از حمله روسيه به گرجستان و تار و مار كردن ارتش رئيس جمهور غربگراي اين كشور در دو ايالت آبخازيا و اوستياي جنوبي در تابستان سال 2008 و همچنين تحركات روسيه به منظور استقرار موشكهاي پيشرفته اسكندر در مرزهاي لهستان مي‏دانستند؛ تحركاتي كه در مسير مذاكرات پيچيده مسكو و واشنگتن براي پيمان بسياري مهم كاهش كلاهك‏هاي اتمي ميان دو كشور موسوم به پيمان استارت مي توانست مانعي جدي به شمار آيد.



در واقع ظاهرا اينگونه بود كه واشنگتن از چنگ و دندان روسها دچار واهمه شده كه مبادا اين قدرت‌نمايي روسيه منجر به عدم توافق دو كشور در موارد به شدت استراتژيك چون امضاي پيمان جديد استارت با امريكا شود يا همكاري كمتر روسيه با آمريكا در موضوعات مهمي چون تحت فشار دادن ايران را به دنبال آورد. شايد اين احتمالات در كاخ سفيد مورد بررسي قرار گرفته باشد اما بسياري معتقدند كه امريكا اصولا قصدي براي اجراي طرح اوليه نداشته است. طرح اول صرفا طرحي براي باج‌گيري از روسيه بود است.

امريكا به خوبي از بلند پروازي پوتينيستي روسيه آگاه بوده و در نتيجه همان كلك قديمي آخرين رئيس جمهور دوران جنگ سرد يعني رونالد ريگان را به روسها زد. ريگان آن موقع با طرح جنگ ستارگان تلاش كرد اقدامات اصلاحي شوروي در حوزه اقتصادي و سياسي را خنثي كند. اساسا تاسيسات جنگ ستارگان  مبني بر ايجاد سامانه جهاني ضد موشكي براي هدف قرار دادن موشكهاي بالستيك و ماهواره‏هاي روسي آنقدر بزرگ بود كه تنها روي كاغذ و رسانه‏ها ماند و رسانه‏هاي غربي آنقدر بر طبل اين طرح در واقع رواني كوفتند تا سران شوروري همچنان در واهمه يك رويارويي جدي نظامي با امريكا مانده و تمركز و توان خود را صرف اقدامات اصلاحي كه مي‏توانست فروپاشي شوروي را به تاخير بياندازد نداشته باشند.

درباره سامانه موشكي جديد هم اين طرح اساسا براي گسترش ناتو به شرق طراحي شده است. اين طرح اصولا شكلي ثابت ندارد و هرجا كه امريكا احساس كند بايد از روسها امتيازي بگيرد، اين طرح را  در آن جا  و به شكلي خاص رو مي‏كند. چنانكه بعد از فسخ طرح اوليه توسط اوباما امريكاييها اعلام كردند كه اين طرح بر مبناي ايجاد پايگاه‌هاي متعدد در كشورهاي اروپاي شرقي و حتي سامانه‏هاي موشكي مستقر  بر كشتيهاي امريكايي خواهد بود.



امريكايي‏ها طرح صرفا روي كاغذ خود را به پيشنهادات جالبي از سوي روسها فروختند. مشاركت روسيه در ناتو... روسهاي هميشه گرفتار خطاي محاسبات در عرصه  استراتژيك، به امريكايي‌ها پيشنهاد دادند كه اگر چنان كه مدعي‌اند تنها خواستار رويارويي با موشكهاي ايران هستند، مي‏توانند از تاسيسات راداري- موشكي آنها از جمله رادار قبله آذربايجان استفاده كنند. به زعم روسها اين مي‏تواند نوعي مديريت طرح سامانه ضد موشكي باشد. مديريتي كه از يك سو شامل مشاركت روسيه در طرح و خنثي‏سازي جنبه‏هاي ضد روسي آن خواهد شد و از طرف ديگر با درگير ساختن مستقيم ايران با امريكا بر سر مساله سپر موشكي بخشي از توان ديپلماتيك و اطلاعاتي- عملياتي امريكا صرف مقابله با ايران در يك عرصه جديد شود.

روسها پيرو همان دورانديشي‌هاي نابخرادانه استراتژيك خود، در سالهاي گذشته عموما  رويارويي آمريكا و ايران را به نفع خود ارزيابي كرده‌اند چرا كه معتقدند از اين طريق به طور طبيعي به تضعيف دو رقيب قديمي يكي منطقه‏اي (ايران) و ديگري جهاني (امريكا) پرداخته و در اين ميان از بركه هر دو ماهيگيري مي‏كنند.

اما شواهد زيادي در اين‌باره وجود دارد كه اگر كرملين‌نشينان آن را مد نظر قرار دهند متوجه اشتباه محاسباتي خودشان خواهند شد. در حالي كه امريكايي‏ها در طرح قبلي سپر موشكي بر پشت دروازه‏هاي اروپاي شرقي مي‏كوبيدند، اكنون با طرح مشاركت در استفاده از رادار قبله به درون قفقاز نفوذ كرده‏اند. همچنان در حالي كه روسها اميدوار بودند با نشان دادن عزم جدي خود براي مشاركت در سپر موشكي ناتو اقدامات يكجانبه امريكا را در اروپاي شرقي متوقف يا كند سازند، با اين طرح تغيير يافته جديد، آمريكا همچنان به گونه‌اي كه كمتر براي مسكو حساسيت‏زا باشد در حال گسترش توانايي موشكي و ضد موشكي و هوايي خود در اروپاي شرقي است. كما اينكه اخبار نيز از استقرار نيروهاي امريكا در روماني و لهستان در ماه‏هاي گذشته و امضاي قرارداد با اين كشور‏هاي براي دريافت سامانه ضد موشكي پاتريوت و هواپيماهاي اف 16 حكايت دارد.

روسها بر اين توهم‌اند كه اصلي ترين پرونده چالش ساز خاورميانه (رويارويي اعراب و رژيم صهوينسيتي) كه به عنوان مهمترين عامل رويارويي ايران و امريكا مطرح است تا ابد بدون حل باقي خواهد ماند و اين شكاف مي‏تواند محلي براي زيست انگل‌وار باشد اما روند تحولات خاورميانه و بيداري اسلامي بايد هشداري براي روسيه باشد چرا كه پايان رژيم صهيونيستي آغاز شده است و سيل بيداري اسلامي خاشاك اسرائيل را از منطقه بر خواهد كند. اتقافي  كه در آن صورت امريكاي اهل حساب و كتاب را وادار به تمكين در برابر مردمسالاري‌هاي اسلامي درحال ظهور و مصالحه با جهان اسلام و به وي‍ژه ايران خواهد كرد. در چنين صورتي بازي قديمي روسها براي روبروسازي ايران و  آمريكا عمري بلند مدت نخواهد داشت. اما چالش ژئوپلتيك روسيه با همسايگان غربي خود ريشه‏اي تاريخي دارد.

شايد براي بد گفتن از روسيه نزد ايرانيان لازم نيست چيزي جز بيشتر از اين بگوييد: روسها! اما اگر اين درباره ايراني‏ها اغراق باشد درباره اروپاي شرقي و قفقاز اينگونه نيست. قوم روس دست كم از زمان پتر جبّار (موسوم به كبير)  تا حكومت اتحاد جماهير شوروي با تجاوز و حشيگري آنقدر خاطرات تلخي را از خود به جا گذاشته كه بسياري از دولتهاي قفقاز و اروپاي شرقي مترصد كوچترين فرصت براي گريختن از مدار روسيه و نزديكي به غرب هستند.

اين درحالي است كه ايران بنا بر اصل عدم دخالت در امور داخلي ديگران از كمترين ظرفيت خود براي تحرك در قفقاز و آسياي مركزي و حتي بالكان براي ساماندهي گروه‏هاي اسلامگرايي كه نفرتشان از روسها كمتر از مردم اروپاي شرقي نيست، استفاده كرده است. گروه‏هايي كه با يك گام ايران به سوي آنها ده گام به سوي تهران خواهند برداشت و سوداي روسيه براي تسلط بي چون‏ و‏ چرا بر قفقاز و آسياي مركزي را به سخره خواهند گرفت.

شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین