نشتی دیوار تحریم ها

بولتن نیوز به نقل از شانا: یکجانبه گرایی و شتاب زدگی غرب در تحریم صنعت نفت ایران سبب شده است در عمل، اجرای این تحریم ها با چالش های پرشماری رو به رو شود.

هاداف زوبی، کارشناس مؤسسه کانادایی لیکوید کپیتال در تحلیلی در پایگاه اینترنتی اویل پرایس، این پرسش را مطرح کرده است که آیا تحریم نفت ایران کارآمد بوده است؟ به گفته وی، جواب این پرسش یک کلمه است: نه

وزارت خارجه آمریکا پافشاری می کند که فشارهای اقتصادی وارد شده به ایران، این کشور را وادار می کند پای میز مذاکره برگردد تا اهداف هسته ای خود را کنار گذارد یا تعدیل کند. با این حال، به نظر می رسد ایرانی ها این تهدیدها را چندان جدی نمی گیرند.

غربی ها با اعمال فشارهای اقتصادی و ایجاد محدودیت هایی همچون قطع دسترسی ایران به سازوکار جهانی الکترونیک انتقال پول (اس دبلیو آی اف تی) تلاش کرده اند میان مردم ایران نارضایتی هایی ایجاد کنند، اما ایران این توان را داشته است که با روش های خاصی، برای خود فضای تنفس ایجاد کند.

با وجود ادعای نهادهای غربی درباره افت تولید و صادرات نفت ایران، به کارگیری بعضی روش های جایگزین به این کشور امکان داده است که بتواند اقتدار خود را در مذاکرات هسته ای حفظ کند.

یافتن جایگزین برای بیمه گران اروپایی

مهمترین پیشرفت ایران در خنثی کردن برنامه کاهش فروش نفت، استفاده از سیاست های موقتی بیمه بوده است. بیمه محافظت و غرامت (پی اند آی)، نوعی بیمه دریایی است که از سوی یک اتحادیه مشترک بیمه ای عرضه می شود که اعضای آن، ریسک یک دیگر را از بین می برند.

این نوع بیمه، برای پوشش مسئولیت های احتمالی نفتکش های سنگین فعال در مناطق ساحلی حساس، ضروری است.

از آغاز ماه ژوئیه 2012، با هدف مانع تراشی برای بازاریابی نفت ایران، گروه های بیمه ای "پی اند آی" اروپایی از پوشش بیمه ای نفتکش های حامل نفت ایران منع شده اند.

با این همه، نیازهای اضطراری کشورهای مصرف کننده نفت سبب شده است چنین خطری برای ایران وجود نداشته باشد و وضعیت کشور ژاپن، می توان مصداق روشنی از این واقعیت باشد.

ژاپن پیش از تعطیلی نیروگاه های هسته ای خود در سال گذشته میلادی، حدود 30 درصد از انرژی خود را از نیروگاه های هسته ای تأمین می کرد.

پس از حادثه نشت نیروگاه هسته ای فوکوشیما، ژاپن برای پر کردن جای خالی انرژی هسته ای، وادار شد واردات نفت خود را به شدت افزایش دهد.

پس از ناکام ماندن تلاش های ژاپن برای معاف شدن از تحریم های اتحادیه اروپا، دولت این کشور سازکار بیمه ای با سرمایه هفت میلیارد و 600 میلیون دلاری ایجاد کرد تا جای خالی بیمه پی اند آی اروپایی را پر کند.

این مسئله می تواند به خوبی، انعطاف پذیری راهکارهای دور زدن تحریم های اقتصادی را به نمایش بگذارد.

هندی ها نیز ضمن معاف شدن از تحریم های مالی آمریکا برای خریداران نفت ایران، برای دوری کردن از تحریم های اقتصادی و ممنوعیت بیمه ای تلاش کرده است.

در مورد کشور هند، پوشش بیمه ای نفتکش های ایرانی قرار است از سوی دولت ایران ارائه شود و هیأت های تجاری ایران با هندی ها توافق کرده اند به جای دلار، از روپیه برای معاملات مشترک استفاده کنند که مشکل دسترسی به نظام مالی آمریکا را تا حد زیادی حل می کند.

ایران قصد دارد از همین روش در معاملات نفتی خود با پاکستان نیز استفاده کند.

چین نیز با پافشاری بر ادامه معاملات نفتی با ایران، موفق شد اندکی پیش از آغاز تحریم های آمریکا، در فهرست کشورهای معاف از مجازات های مالی ناشی از این تحریم قرار گیرد.

ایران برای فروش نفت خود، افزون بر پذیرش یوان به جای دلار، فعالیت هایی همچون تهاتر مستقیم با چین و پذیرش طلا در برابر نفت را آغاز کرده است.

در نهایت، شرکت ملی نفت ایران نیز با به کارگیری نفتکش های ایرانی برای تحویل نفت خام، کار را برای خریداران نفت خود آسان تر کرده و تحویل 180 روزه نفت خام به مشتریان آسیایی را تضمین کرده است.

ضمن اینکه سابقه یکصد ساله ایرانی ها در فروش نفت وحضور در بازارهای جهانی این فرصت را برای ایشان فراهم کرده تا در شرایط سخت تر از این هم قادر به فروش نفت خود باشند.

تحریم های آمریکا برای خریداران نفت ایران نیز با هدف ضربه زدن به صادرات آغاز شداما اکنون 10 کشور اروپایی و همچنین کشورهایی همچون هند، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه، تایوان، مالزی، آفریقای جنوبی و سریلانکا، از این تحریم ها معاف شده اند.

چین و سنگاپور نیز که در این فهرست قرار نداشتند نیز در آخرین لحظات پیش از آغاز تحریم های آمریکا، در این فهرست گنجانده شدند.

آخرین تیر ترکش غرب

به نظر می رسد تحریم ها  حداکثر تاثیر خود را گذارده اند و بیش از این نمی توان از آنها انتظار داشت اما هنوز حکومت ایران هیچ عقب نشینی در زمینه فعالیت های هسته خود نداشته  و به نظر هم نمی رسد این موضع را تغییر دهد.

از سوی دیگر، دیپلمات های اروپایی و کارشناسان معتقدند با گذشت زمان، قدرت مانور حکومت های اروپایی در استفاده از اهرم تحریم ها، رو به کاهش است.

یک مسئول ارشد اتحادیه اروپا با اشاره به این که تحریم ها اکنون دیگر بیشتر قسمت های اقتصادی قابل حمله را هدف قرار داده اند، اعتراف کرد کاری بیشتر از این نمی توان انجام داد.

شکایت های پرشمار شرکت های ایرانی مورد تحریم در دیوان عدالت اروپایی نیز یکی دیگر از موانع اروپایی ها برای اعمال فشار بر اقتصاد ایران است.

در دو مورد تازه از این شکایت ها، دادگاه حکم داد که دولت های اروپایی، برای دخالت شرکت های تحریم شده در فعالیت های هسته ای ایران، مدرک کافی ارائه نداده اند.

یک دیپلمات اروپایی، اظهار نگرانی کرد که این احکام، رویه حقوقی ایجاد می کنند که تلاش ها برای مسدود کردن دارایی های ایران را با پیچیدگی رو به رو می کند.

این دیپلمات گفت: ایران در حال تلاش برای نابود کردن سازوکار تحریم های ماست و این احکام، شالوده تحریم های ما را به خطر می اندازند.

هاداف زوبی،کارشناس مؤسسه لیکوید کپیتال