ماجرای نفوذ یک مشهدی به اردوگاه کومله در عراق

به گزارش بولتن نیوز، نویسنده : الهه آرانیان ،در سال‌های دفاع مقدس، چهارده‌ماه از زندگی‌اش را در زندان کومله به سر برد و پس از آزادی‌اش روایت این اسارت را در کتابی به نام «شُنام» نوشت. بعدها خاطرات یکی دیگر از رزمندگانِ گرفتار در چنگال جنایتکارانِ کومله، یعنی شهید امیر سعیدزاده را در کتابی به نام «عصرهای کریسکان» به نگارش درآورد؛ کتابی که اتفاق‌های خوبی برایش افتاد و مزین به تقریظ رهبر انقلاب هم شد. کیانوش گلزار راغب در سومین اثرش به نام «برده‌سور» هم که اسفندماه سال گذشته منتشر شد، از زاویه‌ای دیگر جنایات کومله در دوران دفاع مقدس را روایت می‌کند. این نویسنده ادبیات دفاع مقدس چندی پیش در هفته هنر انقلاب 1400 در بخش محققان تاریخ شفاهی برگزیده شد. با او که این روزها مهمان علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) شده‌است، درباره جایگاه هنر روایتگری و خاطره‌نگاری در هنر انقلاب و تازه‌ترین فعالیت‌هایش گفت‌وگو کردیم.

«بَرده‌سور» یعنی چه و این کتاب به چه موضوعی در دوران دفاع مقدس می‌پردازد؟
«برده» در زبان کردی، یعنی سنگ و «سور»، یعنی سرخ؛ سنگ سرخ. برده‌سور استعاره از جایی است که شهدای ما به دست کمونیست‌های سازمان کومله اعدام و تیرباران شدند. «برده‌سور» فقط یک بخش از خاطرات این زندان است که هشت نفر از عزیزان ما که به جمهوری اسلامی اعتقاد داشتند و اصلاً نظامی نبودند و برای تدریس و آموزش به کردستان رفته بودند، دستگیر شدند. این افراد به‌ناچار دست به فرار زدند و از این هشت نفر فقط یک نفر زنده باقی ماند که آن هم راوی ما، آقای یدا... خداداد مطلق است.

به تازگی خبری مبنی بر ساخت سریال بر اساس کتاب «عصرهای کریسکان» منتشر شد. آیا خودتان هم بر روند نگارش فیلم‌نامه نظارت خواهید داشت؟
بنده، نه در این زمینه تخصص دارم و نه صلاحیت دخالت دارم. کار را باید به دست کاردان و متخصص و اهل فن سپرد. امیدوارم دوستان به زیبایی از عهده کار بربیایند. به هر حال ادبیات و سینما تفاوت زیادی با هم دارند. نگاهی که در ادبیات هست، دستش خیلی بازتر است و اگر بخواهد به تصویر تبدیل شود، نیاز به تخصص دارد که من ندارم و قصد دخالت هم ندارم.

به نظر شما ظرفیت ادبیات دفاع مقدس، برای تولید آثار نمایشی چقدر است؟
درباره دفاع مقدس ما یک روایت داریم که خاطرات را بیان می‌کنیم و یکی هم بحث تبیین است که این فداکاری‌ها را از بُعد معنوی و ارزشی حفظ کنیم. وقتی صحبت از هنر سینما و تصویر می‌شود، نیازمند مؤلفه‌های جدیدی هستیم. خاطرات دفاع مقدس اگر دارای مؤلفه‌های هنری باشند، طبیعی است که می‌توانند در دنیای نمایش موفق‌تر باشند.

در چند سال اخیر خاطره‌نگاری‌های دفاع مقدس در دل مخاطب جا باز کرده‌است. درباره تأثیر و جایگاه این روایت‌ها در ادبیات دفاع مقدس بفرمایید.
همان طور که در خبرها می‌شنویم در بعضی از استان‌ها رونمایی از آثار خاطره‌نگاری به صورت گروهی است. این نشان می‌دهد حالت تک‌روایی و تک کتابی که در دوره‌های گذشته بوده، رو به کاهش است و خاطره‌نگاری‌ها روند افزایشی دارد. در شهرها و روستاها خانواده‌های شهدا و جوانان دست به قلم شد‌ه‌اند. ان‌شاءا... در سال‌های آینده آثار درخشان‌تری به دست مخاطبان می‌رسد.

روند نگارش درباره جنایات کومله را ادامه خواهید داد؟
سعی می‌کنم این کار را با اطلاعات خوبی که به آن دست پیدا کرده‌ام، ادامه دهم.

از تازه‌ترین فعالیت‌هایتان بفرمایید.

می‌خواهم یک خبر خوش و یک هدیه به همشهریان امام رضا(ع) بدهم. اثر بعدی من قهرمانش مشهدی است. نام این کتاب «سیطره» است و آقای نادر کیانی، شیعه اهل مشهد، قهرمان اصلی آن است. پدر ایشان نظامی بوده و با خانمی سنی‌مذهب و اهل بوکان ازدواج می‌کند. آقای کیانی هم به زبان کردی مسلط است و هم به مذهب اهل تسنن، اشراف دارد . وی به مدت هفت سال به اردوگاه‌های کومله در عراق نفوذ کرده و اطلاعات باارزشی به دست می‌آورد که بنده این موارد را در کتاب «سیطره» نوشته‌ام. این کتاب مراحل نهایی چاپ را طی می‌کند و به زودی منتشر می شود.