شهردار تهران معتقد است که معضل ترافيک چاره دارد و اگر راهکارهاي اصلي حل اين معضل مانند توسعه حمل و نقل عمومي را با جديت دنبال کنيم، ميتوانيم طي چهار تا پنج سال اين مشکل را در تهران قابل تحمل کنيم.
روانسازي ترافيک انجام وظيفه ميخواهد، نه زورآزمايي!
طرح جامع حمل و نقل و ترافيک در گوشه عزلت
جوان آنلاین:
بايد ترافيک را قابل کنترل و پيش بيني کنيم اما به واقع با وجود تمام تلاش شهرداري تهران طي پنج سال اخير براي توسعه شبکه ترافيکي و تجهيز ناوگان از افزايش جهشي بودجه گرفته تا ورود به حاشيههاي سياسي (اختلاف تاريخي دولت و شهرداري) آيا افسار مهار گسيخته ترافيک پايتخت ايران کنترل شده است؟
در حال حاضر ۲۵ سازمان در تعامل مستقيم و ۱۵ سازمان در تعامل نيمه مستقيم با معضل ترافيک هستند و به نوعي براي حل اين چالش تصميم سازند. از سوي ديگر هر يک از سازمانها براي حل معضل ترافيک راهکارهاي خود را دنبال ميکنند و به اصطلاح ساز خود را ميزنند، در اين شرايط رويکرد برخي سازمانها با تغييرات مديريتي آنچنان دچار تحول ميشود که در برخي مواقع بارقههاي اميد براي حل مشکل ترافيک به کورسوي چراغي در دوردستها شباهت مييابد. دولت به عنوان سياستگذار کلان و تأمين کننده ۵۰ درصد از سرمايه در حوزه توسعهاي ناوگان حمل و نقل عمومي تا کنون در تأمين اعتبارات بر اساس تقويم زماني تعيين شده موفق عمل نکرده است. تأخير در پرداختهاي دولتي طي سالهاي اخير گاه دستاويزي جهت تشديد اختلافات دولت و شهرداري تهران است چراکه هر گونه اخلال در روند اجراي پروژههاي شهري و به ويژه حمل و نقلي شاهد عدم تحقق سرانههاي خدمات شهري خواهيم بود.
در چنين شرايطي بايد يک استراتژي پذيرفته شده و واحد وجود داشته باشد تا با معضل ترافيک سليقهاي برخورد نشود. طرح جامع حمل ونقل و ترافيک شهر تهران که يکي از کاملترين و بينظيرترين طرحهاي جامع است به خوبي چشم اندازي براي پايتخت است تا براساس آن هر سازمان و ارگاني وظيفه خود را براي حل معضل ترافيک بداند.
صادرکننده واگن هستيم
مهدي غضنفري وزير صنعت، معدن و تجارت معتقد است: تحقق توسعه اقتصادي در هيچ نقطهاي از جهان بدون توجه به زير ساختهاي حمل و نقل امکان پذير نيست. آن چيزي که به عنوان وظيفه ذاتي وزارت صنايع پيش بيني شده، توجه به ايجاد زير ساختارها در بخش توسعه صنعت است. به گفته وي، طي سالهاي اخير كشورمان در بخش ديزل سنگين و سبک افتخارات خوبي را در معرض ديد جهان به نمايش گذاشته است. به گفته وي، ظرفيتي که امروز در توليد واگن در کشور ايجاد شده، ظرفيتي است که نيازهاي داخل را تأمين ميکند، لذا اگر متوليان بتوانند پروژههاي گوناگون را در بحث قطار شهري و برون شهري انجام دهند، ميتوانيم در توليد ظرفيت واگن مورد نياز به نتايج مثبتي دست يابيم.
تابشفر: واردات اتوبوس قطعي است
توسعه خدمات ناوگان حمل ونقل عمومي شهري کشور به ويژه تهران با توجه به وسعت، جمعيت و استقرار مراکز مهم اقتصادي، تجاري، آموزشي، اداري و فرهنگي همواره در اولويت برنامه ريزيهاي دولت و مديريت شهري بوده است. غلامحسين تابشفر قائم مقام سازمان شهرداريها و دهياريهاي کشور ميگويد: بحث استفاده از اعتبارات فاينانس براي توسعه حمل ونقل عمومي شهري کلانشهرها به ويژه در بخش توسعه متروي تهران از اولويتهاي کاري مجموعه دولت و وزارت کشور در ماههاي اخير بوده است. وي در تشريح حمايتهاي صورت گرفته براي توسعه طرحهاي قطار شهري ميافزايد: تا نيمه نخست امسال اعتباري بالغ بر۴۵۰ ميليارد تومان به منظور تقويت و توسعه پروژههاي قطار شهري در کشور به قطار شهريهاي ۹ کلانشهر تهران، مشهد، اصفهان، تبريز، اهواز، شيراز، کرج، قم و کرمانشاه پرداخت شد. تابشفر در خصوص توسعه ناوگان اتوبوسراني شهري نيز ميگويد: سال گذشته حدود ۱۲۰۰ دستگاه اتوبوس بين شهرداريها توزيع شد که ۵/۸۲ درصد قيمت هر اتوبوس را دولت پرداخت کرد. امسال هم مطابق برنامه ريزيهاي به عمل آمده قرار است دو هزار دستگاه اتوبوس ديگر بين شهرداريها توزيع شود. به گفته وي، با توجه به مشکلات خودروسازان داخلي براي تحويل اتوبوس در زمان مقرر، راهکارهاي جديدي نظير تأمين بخشي از نيازها از طريق واردات در نظر گرفته شد که اين طرح در انتظار تأييد نهايي از جانب هيئت وزيران است.
شکيب: اعتبارات فعلي جوابگوي افزايش خطوط مترو نيست
براساس پيش بينيها چنانچه جمعيت تهران در مرز ۹ ميليون نفر باقي بماند تا سال ۱۴۰۴ روزانه ۱۸ ميليون سفر و به عبارتي ۲۵ ميليون جابه جايي در شهر تهران صورت خواهد گرفت. بر اساس طرح جامع حمل و نقل و ترافيک در اين ميان حدود چهار ميليون سفر يا شش ميليون و ۳۰۰ هزار جابه جايي بايد به وسيله اتوبوس و ميني بوس انجام شود تا سهم ۲۵درصدي اتوبوسها و ميني بوسها در حمل و نقل همگاني محقق شود. در اين راستا مينيبوسها بايد در قالب ۵۸ خط به طول يکهزار و ۲۰۰ کيلومتر فعاليت کنند و بر اين اساس با فعاليت چهار هزار و ۵۰۰ ميني بوس روزانه ۵۰۰ هزار سفر و به عبارتي يک ميليون جابه جايي با اين وسيله نقليه عمومي صورت خواهد گرفت. حمزه شکيب، رئيس كميسيون توسعه و عمران شوراي شهر تهران با وجود تأييد اقدامات و فعاليتهاي شهرداري تهران در حوزه ترافيک، اما آن را کافي نميداند. وي با اشاره به احداث ۴۸۰ كيلومتر قطار شهري كه در افق طرح جامع حمل و نقل تا سال ۱۴۰۴ پيشبيني شده است، ميگويد: بر اين اساس، براي ساخت هر كيلومتر مترو بيش از ۴۰ ميليارد تومان هزينه نياز است که تخصيص به موقع اعتبارات بودجه دولتي مترو در بخش عمراني و تحقق درآمدهاي مترو لازمه توسعه حمل و نقل ريلي درون شهري است. وي يادآور ميشود: از سال ۸۶ كه اجراي طرح حمل و نقل و ترافيك شهر تهران آغاز شده با ورود تکنولوژيهاي جديد حفاري شاهد تحقق سياستگذاري شهرداري تهران براي احداث سالانه ۱۵ کيلومتر مترو هستيم، اما اعتبارات فعلي جوابگوي افزايش خطوط مترو نيست و بايد ظرفيت سازيهاي فراواني در اين بخش صورت گيرد و سالانه حداقل ۲۲ كيلومتر مترو احداث كنيم. به اعتقاد شكيب با همين سرعت فعلي كه بتوانيم ۱۵ كيلومتر مترو در سال احداث كنيم تا افق طرح جامع به جاي ۴۸۰ كيلومتر، ۳۴۰ كيلومتر مترو خواهيم داشت و در واقع به نتايج طرح نخواهيم رسيد. رئيس كميسيون توسعه و عمران شوراي شهر تهران اضافه ميكند: يكي از مشكلات اساسي در مورد مترو بحث كمبود ناوگان و نياز به افزايش ظرفيت براي واگنهاي جديد است كه بايد به طور ويژه مورد بررسي قرار گيرد. وي همچنين با اشاره به توسعه خطوط تندروي اتوبوسراني ميگويد: طبق افق طرح جامع بايد ۷۶ كيلومتر خطوط تندرو اتوبوس در شهر تهران فعال باشد و اگر افزايش تعداد اتوبوسها به همين منوال ادامه يابد، در افق طرح جامع به جاي ۱۱ هزار دستگاه اتوبوس شش هزار و ۴۰۰ دستگاه اتوبوس خواهيم داشت.
تهران از نظر شبکه و خطوط کمبود ندارد
هم اکنون با توجه به نسبت متر شبکه به کيلومتر مربع مساحت و به عبارت ديگر تراکم شبکه اتوبوسراني تهران ميتوان گفت که شهر تهران از نظر شبکه و خطوط مشکل و کمبود زيادي ندارد. حسين بهراميحصاري، مديرعامل شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافيک شهرداري تهران معتقد است: اين آمار نشانگر آن است که بايد به کمک سيستمهاي ريلي اين پوشش تکميل شود. به تأكيد وي، بر اينکه از نظر نسبت جمعيت به ميزان جابه جايي مسافر به وسيله هر اتوبوس دچار نقص هستيم، بنابراين بايد به استفاده بهينه از اتوبوسها توجه بيشتري شود و در اين زمينه نياز به کار بيشتري است و به منظور حل اين مشکل بايد اقدام هايي براي افزايش متوسط جابه جايي مسافران انجام شود. هم اکنون عمر ناوگان اتوبوسراني کلانشهر تهران زودتر از افق طرح جامع حمل و نقل و ترافيک به پنج سال رسيده است، اما هنوز شاهد فعاليت برخي ميني بوسها در حومه شهر تهران هستيم که بيش از ۲۰ سال عمر دارند.
طرح جامع ترافيک در انتظار عملياتي شدن!
تجربه ثابت کرده که روشهاي سلبي نميتواند مانع استفاده شهروندان از وسايل نقليه شخصي باشد چرا که در صورت نبود شبکه مناسب حمل ونقل عمومي شهروندان چارهاي جز استفاده از وسايل نقليه عمومي و تحمل ترافيک ندارند، در نتيجه توسعه خطوط مترو و اتوبوسراني، ارتقاي ناوگان، مديريت تقاضاي سفر و توزيع سفرها و ايجاد شهر الکترونيک جهت کاهش حجم ترافيک الزامي است، به عبارت ديگر زماني در بخش حمل و نقل عمومي به نقطه مطلوب ميرسيم که هر فرد وقتي در هر نقطه تهران از خانه خود خارج شد حداکثر با طي ۳۰۰ متر به يکي از ايستگاههاي حمل و نقل و عمومي دسترسي داشته باشد و از آن نقطه بتواند با وسايل حمل و نقل عمومي به تمام نقاط تهران سفر کند.
در اين راستا شهرداري تهران جهت مقابله با معضل ترافيک، کاهش زمان سفر و آلايندهها تصميم به توسعه حمل و نقل عمومي با محوريت مترو گرفته است، اما اگر دولت و مجلس در اين زمينه با مديريت شهري همراهي و تعامل دو سويه نداشته باشند، روزانه به ترافيک و ذرات معلق آينده شهر تهران افزوده خواهد شد.