آلبررایت : ایران برای توافق باید به دروغ بگوید به دنبال ساخت بمب اتمی بوده است!
گروه سیاسی، در مقاله دیوید آلبرایت و اولی هاینونن که مقاله بسیار مهمی است این دو نفر که افرادی کلیدی در سیاست خارجی آمریکا هستند یعنی آلبرایت در آژانس و اولی هاینون در وزارت خارجه امریکا در بحث خلع سلاح که در مذاکرات قبلی با ایران هم حضور داشته، نکات کلیدی را مطرح کرده اند.
به گزارش بولتن نیوز، در واقع این مقاله نتیجه ماحصل خوابهایی است که آمریکا برای برنامه هسته ای ایران دیده اند و شامل موارد متعددی از قبیل تاسیسات (اراک)، ظرفیت غنی سازی و رژیم راستی آزمایی و شفافیت است و جزئییات دقیق زیاده خواهیهای امریکا که موجب توقف دستیابی به توافق شده را به روشنی افشا می کند.
دیوید آل برایت، اولی هاینونن، و آندری استریکر در مقاله ای که توسط موسسه علم و امنیت بین‌الملل منتشر شده با تاکید بر اینکه مقصود 1+5 از برگشت‌ناپذیری آنچه ایران می‌پذیرد این است که برگشت در چند سال ممکن باشد نوشته اند:
یک اصل مهم دیگر برای گروه شش اصل برگشت‌ناپذیری است. در اینجا برگشت‌ناپذیری به معنای پذیرش این است که برگشت‌ناپذیری کامل امکان‌پذیر نیست اما در عمل این را تصدیق می‌کند که احیای وضعیت بدون مهار قبلی وقت زیادی -برحسب چند سال و نه چند ماه- خواهد گرفت.
ایران نباید بتواند درزمانی کوتاه همه تعهدات خود را به وضع سابق برگرداند
در خصوص ایران، اگر این کشور بتواند محدودیت‌ها را در عرض چند روز یا چند ماه به حالت اولیه بازگرداند، یک موافقت‌نامه درازمدت ارزش پایدار چندانی نخواهد داشت. کره شمالی حاوی نمونه‌های بسیاری است که در آن محدودیت‌های هسته‌ای به‌سرعت به وضع اولیه بازگردانده شد و پیونگ‌یانگ حرکتش را به‌سوی سلاح‌های هسته‌ای از سر گرفت. این مورد همچنین حاوی نمونه‌های مهمی از ناتوانی کره شمالی برای رسیدن به سطوح قبلی تولید پلوتونیوم پس از پایان توافق است. کره شمالی در چارچوب موافقت‌نامه سال 1994 با آمریکا راکتورهای بزرگ گرافیت - گاز خود را تعطیل کرد که پس‌ازآن نتوانست مقادیر زیادی پلوتونیوم درجه تسلیحاتی تولید کند. وقتی این موافقت‌نامه ناگهان در سال 2002 به پایان رسید، کره شمالی توانست به ظرفیت نسبتاً کمی از ظرفیت قبلی خود در زمینه تولید پلوتونیوم دست یابد.
برگشت‌ناپذیری مسئله اصلی درباره اراک است
برگشت‌ناپذیری مسئله اصلی در مناقشه بر سر محدود کردن تولید پلوتونیوم ایران در راکتور هسته‌ای اراک است. هرچند روند حل این مسئله شاهد پیشرفت زیادی بوده است، و ایران انعطاف بیشتری نسبت به مسائل دیگر در آن نشان داده است، این کشور هنوز هم ظاهراً تمایلی ندارد راکتور را به شکلی تغییر دهد که به‌سادگی برگشت‌پذیر نباشد. راکتور اراک طوری طراحی‌شده است که می‌تواند نسبتاً به‌آسانی با سرعتی پلوتونیوم درجه تسلیحاتی تولید کند که برای دستیابی به پلوتونیوم درجه تسلیحاتی کافی برای ساخت دو بمب هسته‌ای در سال کافی باشد. ایران پیشنهاد کرده است تولید پلوتونیوم را در این راکتور با استفاده از اورانیوم غنی‌شده به‌جای اورانیوم طبیعی کاهش دهد. تحلیلگران دیگر پیشنهاد کرده‌اند افزون بر آن نیروی راکتور نیز کاهش یابد. این پیشنهادها درمجموع ظرفیت تولید پلوتونیوم را به کسری از مقدار کنونی کاهش خواهد داد. بااین‌حال، هر دو اقدام برگشت‌پذیرند و ایران می‌تواند به‌صورت مستقیم و سریع به عقب برگردد به راکتوری دست یابد که بتواند مقادیر قابل‌توجهی پلوتونیوم درجه تسلیحاتی تولید کند. گروه شش یک‌راه حل ساده برای این مسئله ارائه کرده و آن این است که ایران هسته راکتور را بردارد و یک هسته کوچک‌تر به‌جای آن بگذارد که نتواند برای فعال کردن راکتور اورانیوم طبیعی کافی در خود نگه دارد. ایران تاکنون با این پیشنهاد مخالفت کرده است.
تغییرات مدنظر غرب راکتور اراک را عملاً بدل به راکتور آب سبک می‌کند
با این تغییرات پیشنهادی در راکتور اراک، دیگر نیازی هم به تولید آب‌سنگین نخواهد بود می‌توان به‌جای آن از آب «سبک» معمولی در این راکتور استفاده کرد. آب‌سنگین را می‌توان به خارج منتقل کرد و در بازار بین‌المللی فروخت. این گام بیش‌ازپیش تغییرات راکتور اراک را برگشت‌ناپذیر خواهد کرد.
اینکه ایران ماشین زیادی داشته باشد ولی حجم ذخایر آن کم شود قابل‌پذیرش نیست
یک نمونه از چنین شروطی پایین آوردن مقدار اورانیوم غنی‌شده‌ای که ایران به آن دسترسی دارد، و همزمان، افزایش دادن تعداد سانتریفوژهای مجاز به 10 هزار یا بیشتر از نوع سانتریفوژهای آی آر-1، به‌منظور طولانی‌تر کردن زمان‌های گریز است. این دو گام درصورتی‌که همزمان برداشته شوند یک شرط بده بستان نیستند؛ آن‌ها موقعیتی بی‌ثبات و بسیار برگشت‌پذیر به وجود می‌آورند. بی‌ثباتی ناشی از این است که ایران‌همچنان به تولید اورانیوم غنی‌شده ادامه می‌دهد و ذخایر باقیمانده اورانیوم غنی‌شده برای تأمین سوخت راکتورهای تحقیقاتی را حفظ می کند. در عمل، نگه‌داشتن ذخایر اورانیوم غنی‌شده در سطحی بسیار پایین غیرممکن خواهد بود. واقعیت‌های فعالیت یک مرکز غنی‌سازی و تبدیل اورانیوم و مجتمع تولید سوخت موجب می‌شود ذخایر اورانیوم غنی‌شده افزایش یابد و بدین ترتیب هدف اولیه طولانی کردن زمان‌های گریز امکان تحقق نمی‌یابد.
حتی اگر قرار باشد اورانیوم غنی‌شده به خارج انتقال یابد، ایران ممکن است از این کار خودداری ورزد و بر میزان ذخایر خود چنان بیفزاید که زمان‌های گریز به‌شدت کاهش یابد. چنین پیشنهادی مستلزم آن خواهد بود که ایران تقریباً به‌صورت ماهانه به اقداماتی رو بیاورد که میزان ذخایر خود را کمتر از سقف اورانیوم غنی‌شده نگه دارد که تحقق چنین چیزی نیز آسان نخواهد بود. یک روز ایران می‌تواند از انجام این کار خودداری کند. ایران می‌تواند هرگونه تخلف را با ادعای وجود مشکلات لجستیکی یا عملیاتی مخفی کند و چنین مشکلاتی نیز در برنامه‌ای مثل برنامه ایران که تا زمان به ثمر نشستن با مشکلات بسیاری مواجه شده کاملاً محتمل است. هرگونه نقض تعهد ایران در خصوص محدودیت ذخیره‌سازی اورانیوم غنی‌شده ممکن است ناگهانی رخ دهد و واکنش نشان دادن به آن دشوار باشد. تنظیم تعداد سانتریفوژها یک رویکرد به‌مراتب منطقی‌تر از کنترل ذخایر اورانیوم غنی‌شده است.
ایران باید پروتکل پلاس را بپذیرد
راستی آزمایی مؤثر یک اصل اساسی دیگر است و ایران در این حوزه نیز از دادن امتیاز خودداری کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید درباره هرگونه نقض تعهدات به‌سرعت هشدار بدهد و صحت و کامل بودن اظهارات ایران را مشخص کند، و تعداد کل سانتریفوژهای تولیدشده ایران و میزان ذخیره اورانیوم غنی‌شده آن را تعیین کند و با اطمینان از نبود فعالیت‌های هسته‌ای یا تأسیسات اعلام‌نشده سخن بگوید و ازجمله اطمینان خاطر بدهد که هیچ‌گونه فعالیت مرتبط با تولید سلاح هسته‌ای در ایران وجود ندارد. ایران می‌گوید تصویب پروتکل الحاقی کافی است اما هرچند این کار گامی مثبت است، کافی نیست. موافقت‌نامه درازمدت بایستی همچنین شامل چندین شرط دیگر در زمینه راستی آزمایی باشد، که درمجموع به «مثبت پروتکل الحاقی» معروف‌اند. به گفته یک مقام ارشد، ایران به شروطی که برای ایجاد «مثبت پروتکل الحاقی» ضروری‌اند تن نداده است.
زمان توافق نهایی باید 20 ساله باشد
دستیابی به‌راستی آزمایی کافی، ازجمله رسیدن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به این نتیجه که برنامه ایران کاملاً صلح‌آمیز است، سال‌ها طول خواهد کشید. با توجه به سابقه عدم همکاری 20 ساله ایران و رعایت نکردن تعهدات پادمانی و عدم همکاری با آژانس، تعیین یک مدت 20 ساله برای موافقت‌نامه منطقی خواهد بود.
اگر ایران ابهام‌های مربوط به پی‌ام دی را رفع نکند آژانس نمی‌تواند رژیم راستی آزمایی مناسب را طراحی کند
جدی‌ترین کمبودهای ایران درزمینه راستی آزمایی همچنان بی‌میلی این کشور برای رفع نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ابعاد نظامی گذشته و احتمالاً کنونی برنامه‌های هسته‌ای خود است. تا زمانی که ایران رضایت آژانس را در این حوزه کلیدی به دست نیاورد لغو قابل‌توجه تحریم‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گروه شش بدون رفع این نگرانی‌ها نمی‌توانند یک رژیم راستی آزمایی مناسب به وجود بیاورند که بتواند هرگونه تأسیسات یا فعالیت‌های هسته‌ای مخفی را شناسایی کند. آژانس نمی‌داند که ایران درباره تولید سلاح‌های هسته‌ای چقدر اطلاعات دارد. ایران چه زمانی دنبال تولید سلاح هسته‌ای بود، چقدر به آن نزدیک شد، دنبال چه نوع سلاحی بود، و این کار را چگونه و کجا انجام داد؟ چقدر طول خواهد کشید تا ایران ماده شکافت پذیر خود را به بمب تبدیل کند؟ آیا این توانایی صرفاً کنار گذاشته شد و ایران در انتظار است تا روزی آن را به‌سرعت از سر بگیرد؟ چه کسی روی این پروژه‌ها کار می‌کرد؟ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اطلاعات‌پایه خوب درباره فعالیت‌های هسته‌ای نظامی ایران نیاز دارد تا بتواند یک رژیم راستی آزمایی بر اساس آن‌ها آماده کند. افزون بر آن، برای حصول اطمینان درباره نبود فعالیت‌های تسلیحاتی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیاز خواهد داشت که تا چندین سال به‌صورت دوره‌ای از سایت‌های تسلیحاتی گذشته بازرسی و با افراد کلیدی مصاحبه کند. بدون اطلاعات بیشتر، آژانس نمی‌داند به کجا برود و با چه کسی مصاحبه کند، چه رسد به اینکه مشخص کند آیا چنین فعالیتی همچنان به شکل مخفی ادامه دارد یا خیر. پرسش‌های اساسی در این مناقشه ده‌ساله بی‌پاسخ خواهد ماند.
اگر ایران به آژانس اجازه دستیابی به تأسیسات نظامی‌اش را ندهد می‌تواند در آن تأسیسات مخفیانه ماشین بسازد
افزون بر آن، اگر ایران بتواند مانع از بازرسی‌های آژانس از سایت‌های نظامی بشود که ادعا می‌شود در آن‌ها کارهایی برای تولید سلاح‌های هسته‌ای انجام‌گرفته است، همچنین می‌تواند از این سابقه استفاده کند و بازهم به آژانس اجازه ندهد که به سایت‌های نظامی دیگری هم دسترسی داشته باشد که ایران با استفاده از برخی از آن‌ها می‌تواند تأسیسات سانتریفوژی مخفی یا تأسیسات هسته‌ای نظامی خود را مخفی کند. اگر توافق هسته‌ای جامع کار را برای ایران به‌منظور تولید اورانیوم درجه تسلیحاتی در سایت‌های محرمانه آسان کند، محدود کردن ظرفیت‌های هسته‌ای در سایت‌های اعلام‌شده نیز بی‌فایده خواهد بود. توافق جامع باید روی هر دو مسیر بالقوه متمرکز شود. درنتیجه، درخواست‌های ایران برای نادیده گرفتن تلاش‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای نظامی گذشته در بهترین حالت درخواستی ساده‌لوحانه و نشان‌دهنده درک ضعیف از سیاست راستی آزمایی و کنترل تسلیحاتی مناسب، و در بدترین حالت، بسیار بی‌ثبات کننده خواهد بود.
ایران باید اذعان کند زمانی برنامه سلاح داشته و آن را کنار گذاشته است
برای اینکه توافق حاصل شود، ایران باید به‌صورت ملموس نشان دهد که برنامه هسته‌ای تسلیحاتی خود را کنار گذاشته است و مثلاً اذعان کند که یک برنامه هسته‌ای تسلیحاتی داشته است یا اینکه همه ابهامات را رفع کند و قول بدهد که در تحقیقات جاری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با آن به‌صورت کامل همکاری خواهد کرد. ایران بدون پرداختن به نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نباید به شکل چشمگیری از تحریم‌ها رهایی یابد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
عجب حقه بازی ! یعنی ایران با دست خودش طناب بندازه گردنش خودشو خفه کنه دیگه! 
