۷ راهکار عملی برای تشویق کودکان به نماز

به گزارش بولتن نیوز، حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی در مورد تربیت نیک بیان کرد : تکلیف یک مقام است که خداوند انسان را لایق دانسته است که این مسئولیت را به او بسپارد و پذیرفتن این تکلیف تبریک و جشن در پی دارد که در دختران در سن ۹ سالگی و در پسران در ۱۵ سال قمری قرار دارد این به معنای این نیست که افراد نابالغ به طور کلی رها باشند خداوند گاهی اوقات افراد نوجوانان هم دستور داده است مانند اینکه افراد نابالغ باید در زده وارد اتاق پدر مادر شوند به طور کلی پدر مادرها باید بسیاری در این زمینه به فرزندان خود کمک کرده اگر آنان کار نیکی را انجام دادند آنها را تشویق کنند و به کار خوب من آن پاداش بدهند چند تا فرزندانش هم این مسیر را ادامه داده اینو تربیت نیک باید قبل از سن بلوغ آغاز شود تا در سن بلوغ برای برای فرزندان آن کاری لذت بخش و آسوده باشد پدر و مادر گرامی همچنین در قبال فرزندانشان احساس مسئولیت می کنند و سعی در تربیت آنان دارند. بسیاری از والدین از دوران کودکی به دنبال آموزش نماز به کودکانشان می باشند. چرا که نماز یکی از مهمترین آداب و دستورات اسلامی است.

در آیات قرآن کریم، بیش از 122 آیه پیرامون نماز وارد شده است که دلالت بر اهمیّت این دستور الهی دارد. همچنین تعبیراتی که در احادیث ائمه(ع) در مورد نماز آمده همین مطلب را تایید می کند. گاهی نماز به منزله سر در بدن قرار گرفته، و گاهی اسلام بر پنج پایه تصوّر شده است که یکی از آنها نماز است.

گام اوّل ـ توجه والدین به نماز

برای ترغیب کودکان به نماز، باید خودمان توجه داشته باشیم که نماز در رأس اعمال واجب قرار دارد و آن را در اولویت کارهای خود قرار دهیم. والدینی که توفیق چندانی در اقامه­ ی نماز ندارند و آن را در اولویت کاری خود قرار نمی ­دهند، نمی­ توانند مربّی فرزندانی باشند که باید نماز را در سرلوحه­ ی اعمال خود قرار داده و با نماز زندگی کنند.

گام دوم ـ دوست داشتن کودک

اگر در زندگی خود کسی را دوست داشته باشیم، ممکن است به خاطر او به همه­ ی چیزهایی که به نحوی با او ارتباط دارد علاقمند ­شویم؛ و نیز اگر از کسی متنفّر و منزجر باشیم، امکان دارد به خاطر تنفرّی که از او داریم، از هر چیز دیگری که ما را به یاد او می ­اندازد متنفّر شویم.

اگر با رفتارهای نادرست خود، کودکانمان را از خود منزجر کنیم، ممکن است آن ­ها از همه ­ی کارهای ما و از آن جمله نماز و عبادتمان متنفّر شده و از آن ­ها دوری کند. کما این ­که اگر آن ­ها را دوست داشته باشیم و به آن­ ها محبّت کنیم، آن ­ها هم با میل و اشتیاق بیشتری به تقلید از کارهای ما بر می­ آیند و سعی می­ کنند همانند ما رفتار کرده و به نماز و عبادت نزدیک ­تر شوند.

گام سوم ـ تقویت حسّ مسئولیت ­پذیری

علّت کوتاهی برخی از جوانان و نوجوانان ما در نماز، فرا نگرفتن حسّ مسئولیت ­پذیری و عادت به فرار از مسئولیت در دوران کودکی است. بنابراین، شایسته است که همواره مسئولیت ­هایی به عهده­ ی کودکانمان بگذاریم تا از همان دوران کودکی بیاموزند مسئولیتی دارند و باید مسئولیت های خود را با دقّت انجام دهند.

گام چهارم ـ تقویت عشق و علاقه ­ی درونی کودک نسبت به نماز

آنچه که بیش از نماز خواندن کودکان خردسال ما اهمیت دارد، تقویت عشق و علاقه ­ی آن ها به نماز است. بنابراین، باید به گونه­ ای رفتار کنیم که پیوسته شیرینی نماز در کام آن ­ها بماند و نباید با افراط و زیاده ­روی خود، باعث شویم که به نماز به عنوان کاری سخت و طاقت ­فرسا نگاه کنند. مخصوصا والدینی که موفّق به خواندن نمازهای نافله هستند باید مراقب باشند که فرزندشان پا به پای آن ها همه ­ی نمازهای واجب و نافله را نخواند و بیش از اندازه خود را به زحمت نیندازد.

گام پنجم ـ دور کردن فشارهای روانی از کودک

در این گام باید به این اصل مهم پایبند باشیم که نماز نخواندن کودک خردسال ما کاری زشت نیست، چرا که هنوز به سنّ تکلیف نرسیده است؛ اما نماز خواندنش کاری بسیار زیبا و قابل تحسین است. بدین معنا که اگر کودک ما به خاطر شیطنت­ های کودکانه گاهی نماز نخواند به او با دید منفی نگاه نکنیم؛ اما وقتی که نماز خواند محبّت خود را در حقّ او بیشتر کنیم. ثمره­ ی توجه به این اصل آن است که کودک ما برای نماز خواندن، خود را در معرض فشارهای روانی نخواهد دید، لذا با اختیار و اشتیاق به سوی نماز گام برمی­دارد.

گام ششم ـ تشویق کودک برای شکوفا کردن انگیزه­ های درونی

کودکانمان را در این مسیر همواره تشویق کنیم. این تشویق ­ها باید به گونه ­ای باشند که اشتیاق درونی کودک را روز به روز به نماز بیشتر کند تا با خواندن نماز احساس غرور و عزّت نفس کند.

تشویق کودکانمان به نماز باید در جهت شکوفا کردن انگیزه­ های درونی آن­ ها باشد. بدین معنا که آن ها را به خاطر نمازشان تکریم کرده و ارزش کارشان را به آن ها گوشزد کنیم و به آن ­ها بگوییم: «نماز، تشکّر از خدا بوده و نشانه ­ی بندگی ما محسوب می ­شود.»

گام هفتم ـ آشنا کردن کودک با فلسفه ­ی نماز

با در نظر گرفتن مقتضای سنّی کودکانمان، فلسفه و هدف از نماز را به آنها توضیح دهیم. استفاده از «شیوه­ های مستقیم» در تشویق کودک اشکالی ندارد؛ اما استفاده از «شیوه ­های غیر مستقیم» در آموزش فلسفه­ ی نماز می­ تواند کارایی بیشتری داشته باشد.

به کودکان مان بگوییم که خداوند چه نعمت ­هایی به ما عطا فرموده به انان بیاموزیم که بی تفاوت از کنار این نعمت ها نگدرند و خداوند را بابت تمامی داده هایش سپاس بگویند.

همچنان که در آیه ۱۳۲ سوره طه داریم که خداوند میفرمایند : "و أمر أهلک بالصلاة و اصطبر علیها؛ای پیامبر!اهلت را به برپایی نماز فراخوان و در این امر پایداری و صبوری پیشه کن"

در روایت است که به فرزندانتان از سن هفت سالگی نماز تمرینی یاد بدهید.

روح انسان در زمان جوانی حالت قابل انعطافی دارد و هر چه انسان بزرگتر می‌شود از انعطاف آن کمتر می‌شود.

نماز بر نونهالان گر چه واجب نیست، لیکن امری نیکو و پسندیده است و زمینه ساز دوران جوانی است.

و در روایات نیز از ائمه (ع) داریم که میفرمایند: پیامبر اسلام(ص) نماز را نور چشم خود می داند، و یا آن را بسان معشوقه ای توصیف می کند که هم صحبتی با او هر سختی را گوارا می سازد.

آری نماز فروغ چشمی است که سایر اعضاء با آن مسیر خود را می یابند و میزانی است که همه اعمال با آن سنجیده می شود و کسی که میزانش را بر ندارد در روز قیامت اعمالش را چگونه محاسبه خواهند کرد؟!

چه سعادتی است اقامه نماز که حضرت عیسی(ع) می گوید: «وَ اَوْصانِی بِالصَّلوهِ وَ الزَّکوهِ ما دُمْتُ حَیّاً»؛ (مادامی که در حیاتم به نماز و زکات توصیه شده ام)