پیش‌بینی جشنواره سی و پنجم فیلم فجر
حکایت جشنواره‌ای در حال پوست‌اندازی، متوسط و البته خنثی
جشنواره فیلم فجر همچنان پس از 35 سال، خود را نمی‌شناسد و تعریفی از خود ندارد؛ جشنواره‌ای که در 35 سالگی خود همچنان با موارد پیش‌پاافتاده‌ای مانند مشکل تأخیر اکران، مشکل صدای سالن‌های به‌ظاهر نو و مجهز و همچنین...
گروه فرهنگی: در یادداشت پیش رو که به قلم حسن شیخ حائری* نگاشته شده، نگارنده معتقد است: ازآنجاکه نامه‌نگاری فیلم کوتاه با رئیس برای امسال جواب داد؛ دست‌اندرکاران انیمیشن و فیلم‌های کوتاه کوتاه و فیلم‌های غیره هم به رئیس نامه بزنند؛ شاید فرجی شود و چتر نگاه حمایتی، همه را تحت سایه خود آوَرَد.
به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته، به شرح زیر است:
و بالاخره سی و پنجمین گام جشنواره فیلم فجر آغازشده است؛ جشنواره‌ای که پیش‌بینی می‌شود در این دوره، جشنواره‌ای کاملاً "متوسطِ رو به ضعیف و البته خنثی" باشد؛ چراکه تجربه نشان داده است جشنواره دولتی فیلم فجر در سال پایانی هر دولت و البته در سال‌های قبل از برگزاری هر انتخابات ریاست جمهوری، به‌شدت محافظه‌کار می‌شود و بدیهی است که جشنواره سی و پنجم هم از این قاعده مستثنی نباشد که نیست.
بگذریم از اینکه جشنواره فیلم فجر همچنان پس از 35 سال، خود را نمی‌شناسد و تعریفی از خود ندارد؛ جشنواره‌ای که در 35 سالگی خود همچنان با موارد پیش‌پاافتاده‌ای مانند مشکل تأخیر اکران، مشکل صدای سالن‌های به‌ظاهر نو و مجهز و همچنین مشکل صدور به‌موقع کارت برای اهالی رسانه و قس علیهذا، دست‌به‌گریبان است؛ جشنواره‌ای که باهدف تحقق اقتصاد مقاومتی در سینما؛ وعده ناهار را در سالن رسانه‌های گروهی – که برای طمطراق بیشتر، "کاخ جشنواره" نامیده می‌شود - حذف می‌کند؛ اما درعین‌حال بخش بین‌الملل را از بخش داخلی سوا می‌کند تا به‌جای مخارج "یک جشنواره"، مخارج "دو جشنواره" یعنی "جشنواره فیلم فجر" و "جشنواره بین‌المللی یا جهانی فیلم فجر" به کشور تحمیل شود و اقتصاد مقاومتی عملاً محقق شود.
جشنواره‌ای که به‌جای محدود کردن فیلم‌ها و جایزه‌ها، تلاش دارد تا خود را فربه‌تر از گذشته کند و همه را ازخودراضی نگه دارد؛ این است که هرساله، بخش‌های "من‌درآوردی" به جشنواره اضافه می‌شود و بسیاری از امور، نه‌تنها از پیش معلوم نیست؛ بلکه به‌شدت خلق‌الساعه است.
به این اتفاقات، اضافه کنید؛ اوج سلیقه و نوآوری را در طراحی پوستر جشنواره که عکس شاعر سینمای ایران، یعنی مرحوم علی حاتمی را – که هیچ‌گاه در همین جشنواره موردتوجه قرار نگرفت و تقدیر نشد - در کنار تصویری از کلاکت، به‌عنوان "یک اثر هنری" برای "یک جشنواره هنری‌تر" به خورد مخاطب می‌دهند و همچنین مراسم جدیدی بانام رونمایی از کاتالوگ جشنواره با به دست گرفتن یک کلاکت، برگزار می‌کنند.
به این اتفاقات اضافه کنید؛ بازار سیاه ایجادشده برای بلیت‌های جشنواره و کارت افتتاحیه را که در شبکه‌های معظّم اجتماعی، دست‌به‌دست می‌شود و با قیمت توافقی (یک دوره بلیت به قیمت حدود پانزده تا سی میلیون ریال و هر عدد کارت افتتاحیه به مبلغ حدود صد هزار تومان) و به تعداد موردنیاز به فروش می‌رسد و این در حالی است که دبیر معزّز و خندان جشنواره، بازار سیاه را به‌شدت تکذیب می‌کند. (ظاهراً تصور بر این است که با شدت تکذیب، همه‌چیز حل می‌شود.)
او نه‌تنها به‌شدت تکذیب می‌کند که در وضعیت اسفناک پیش‌آمده برای پیش‌فروش اینترنتی بلیت‌ها – که چیزی جز یک بی‌تدبیری کامل نیست – و همچنین در شرایط عدم توانایی لازم برای توافق مشترک با انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی، اعلام می‌کند که حاضر است تا این وضعیت به‌گل‌نشسته را به هرکسی که مایل است واگذار کند.
همین می‌شود که نشست‌های پرسش و پاسخ، بدون حضور کار بلدان امر، از وجود منتقدان خالی می‌شود و بازیگری مانند پژمان بازغی در روز اول جشنواره، از عدم حضور منتقدان در این نشست‌ها انتقاد می‌کند.
در همین شرایط غیرحرفه‌ای هم پیدا می‌شوند سینماگرانی که فیلم خود را به جشنواره می‌سپارند – و عملاً با این کار، به قواعد بازی و انتخاب و حذف و غیره تن می‌دهند -؛ اما وقتی فیلمشان ازنظر هیئت انتخاب رد می‌شود؛ دادشان بلند می‌شود؛ البته در اینکه وضعیت فعلی انتخاب فیلم‌ها برای جشنواره، وضعیتی به‌شدت غیرحرفه‌ای است، تردیدی وجود ندارد؛ اما وقتی فیلم‌سازی به هر دلیل، به این قواعد تن می‌دهد و فیلم خود را وارد این چرخه معیوب می‌کند؛ پس طبیعی است که به قواعد بازی تن داده باشد که البته چنین نیست.
همین وضعیت است که با تصمیم مستقیم رئیس سازمان سینمایی به‌عنوان منصوب کننده دبیر جشنواره، یک جایزه جدید به‌عنوان جایزه فیلم کوتاه و احتمالاً به دلیل درخواست سینماگران کوتاه، به جشنواره سی و پنجم اضافه می‌شود تا جشنواره فجر برای فیلم‌های کوتاه، حالت جشن پیدا کند و از بین آثار برگزیده کوتاه در جشن خانه سینما و همچنین آثار برگزیده جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه، جایزه‌ای به‌رسم یادبود و با نگاه حمایتی اهدا شود.
این‌گونه است که می‌توان از هم‌اکنون، پیشنهاداتی را برای بهتر برگزار شدن جشنواره سی و ششم ارائه داد:
یک. از همین حالا و بدون توجه به نتایج انتخابات سال بعد، دبیر جشنواره سی و ششم، برای سومین سال پیاپی و با درایت رئیس مفخّم سازمان سینمایی منصوب شود تا تدابیری مانند خون نیامدن از دماغ کسی که سال قبل اتفاق افتد، بازهم تکرار شود.
دو. تدبیری اندیشیده شود تا تعداد فیلم بیشتری به جشنواره راه پیدا کند؛ به‌هرحال از قدیم گفته‌اند "هر چه بیشتر؛ بهتر."
بر همین اساس تعداد جوایز جشنواره هم از "بی‌نهایت" به "بی‌نهایت بعلاوه چند" افزایش پیدا کند تا هم بیشتر شود؛ هم بهتر شود؛ هم تعلیق، حفظ شود.
سه. ازآنجاکه نامه‌نگاری فیلم کوتاه با رئیس برای امسال جواب داد؛ دست‌اندرکاران انیمیشن و فیلم‌های کوتاه کوتاه و فیلم‌های غیره هم به رئیس نامه بزنند؛ شاید فرجی شود و چتر نگاه حمایتی، همه را تحت سایه خود آوَرَد.
چهار. ازآنجاکه بنا به گفته دبیر جشنواره، قرار بود تا سایت جدید پیش‌فروش بلیت، آورده جدیدی به سینما اضافه کند – که کرد -؛ پیشنهاد می‌شود تا با تدبیر دبیر محترم؛ دست‌اندرکاران همان سایت عزیز، موظف شوند تا با بودجه نحیف جشنواره، سایت دیگری طراحی کنند تا پیش از پیش‌فروش، به علاقه‌مندان نوبت الکترونیکی بدهد تا امر خطیر پیش‌فروش، به‌صورت "صفّی" انجام شود و همه باهم به سایت اصلی هجوم نبرند؛ بالاخره پهنای هر باند، ظرفیت دارد و نمی‌توان برای مدتی محدود، پیش‌بینی پهنای نامحدود کرد.
کوتاه سخن آنکه، باید گفت سینمای ایران در حال "پوست‌اندازی" است؛ بنابراین تا اطلاع ثانوی به گیرنده‌های خود دست نزنید و برای حداقل چند سال، صبور باشید! همین.
به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته، به شرح زیر است:
و بالاخره سی و پنجمین گام جشنواره فیلم فجر آغازشده است؛ جشنواره‌ای که پیش‌بینی می‌شود در این دوره، جشنواره‌ای کاملاً "متوسطِ رو به ضعیف و البته خنثی" باشد؛ چراکه تجربه نشان داده است جشنواره دولتی فیلم فجر در سال پایانی هر دولت و البته در سال‌های قبل از برگزاری هر انتخابات ریاست جمهوری، به‌شدت محافظه‌کار می‌شود و بدیهی است که جشنواره سی و پنجم هم از این قاعده مستثنی نباشد که نیست.
بگذریم از اینکه جشنواره فیلم فجر همچنان پس از 35 سال، خود را نمی‌شناسد و تعریفی از خود ندارد؛ جشنواره‌ای که در 35 سالگی خود همچنان با موارد پیش‌پاافتاده‌ای مانند مشکل تأخیر اکران، مشکل صدای سالن‌های به‌ظاهر نو و مجهز و همچنین مشکل صدور به‌موقع کارت برای اهالی رسانه و قس علیهذا، دست‌به‌گریبان است؛ جشنواره‌ای که باهدف تحقق اقتصاد مقاومتی در سینما؛ وعده ناهار را در سالن رسانه‌های گروهی – که برای طمطراق بیشتر، "کاخ جشنواره" نامیده می‌شود - حذف می‌کند؛ اما درعین‌حال بخش بین‌الملل را از بخش داخلی سوا می‌کند تا به‌جای مخارج "یک جشنواره"، مخارج "دو جشنواره" یعنی "جشنواره فیلم فجر" و "جشنواره بین‌المللی یا جهانی فیلم فجر" به کشور تحمیل شود و اقتصاد مقاومتی عملاً محقق شود.
جشنواره‌ای که به‌جای محدود کردن فیلم‌ها و جایزه‌ها، تلاش دارد تا خود را فربه‌تر از گذشته کند و همه را ازخودراضی نگه دارد؛ این است که هرساله، بخش‌های "من‌درآوردی" به جشنواره اضافه می‌شود و بسیاری از امور، نه‌تنها از پیش معلوم نیست؛ بلکه به‌شدت خلق‌الساعه است.
به این اتفاقات، اضافه کنید؛ اوج سلیقه و نوآوری را در طراحی پوستر جشنواره که عکس شاعر سینمای ایران، یعنی مرحوم علی حاتمی را – که هیچ‌گاه در همین جشنواره موردتوجه قرار نگرفت و تقدیر نشد - در کنار تصویری از کلاکت، به‌عنوان "یک اثر هنری" برای "یک جشنواره هنری‌تر" به خورد مخاطب می‌دهند و همچنین مراسم جدیدی بانام رونمایی از کاتالوگ جشنواره با به دست گرفتن یک کلاکت، برگزار می‌کنند.
به این اتفاقات اضافه کنید؛ بازار سیاه ایجادشده برای بلیت‌های جشنواره و کارت افتتاحیه را که در شبکه‌های معظّم اجتماعی، دست‌به‌دست می‌شود و با قیمت توافقی (یک دوره بلیت به قیمت حدود پانزده تا سی میلیون ریال و هر عدد کارت افتتاحیه به مبلغ حدود صد هزار تومان) و به تعداد موردنیاز به فروش می‌رسد و این در حالی است که دبیر معزّز و خندان جشنواره، بازار سیاه را به‌شدت تکذیب می‌کند. (ظاهراً تصور بر این است که با شدت تکذیب، همه‌چیز حل می‌شود.)
او نه‌تنها به‌شدت تکذیب می‌کند که در وضعیت اسفناک پیش‌آمده برای پیش‌فروش اینترنتی بلیت‌ها – که چیزی جز یک بی‌تدبیری کامل نیست – و همچنین در شرایط عدم توانایی لازم برای توافق مشترک با انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی، اعلام می‌کند که حاضر است تا این وضعیت به‌گل‌نشسته را به هرکسی که مایل است واگذار کند.
همین می‌شود که نشست‌های پرسش و پاسخ، بدون حضور کار بلدان امر، از وجود منتقدان خالی می‌شود و بازیگری مانند پژمان بازغی در روز اول جشنواره، از عدم حضور منتقدان در این نشست‌ها انتقاد می‌کند.
در همین شرایط غیرحرفه‌ای هم پیدا می‌شوند سینماگرانی که فیلم خود را به جشنواره می‌سپارند – و عملاً با این کار، به قواعد بازی و انتخاب و حذف و غیره تن می‌دهند -؛ اما وقتی فیلمشان ازنظر هیئت انتخاب رد می‌شود؛ دادشان بلند می‌شود؛ البته در اینکه وضعیت فعلی انتخاب فیلم‌ها برای جشنواره، وضعیتی به‌شدت غیرحرفه‌ای است، تردیدی وجود ندارد؛ اما وقتی فیلم‌سازی به هر دلیل، به این قواعد تن می‌دهد و فیلم خود را وارد این چرخه معیوب می‌کند؛ پس طبیعی است که به قواعد بازی تن داده باشد که البته چنین نیست.
همین وضعیت است که با تصمیم مستقیم رئیس سازمان سینمایی به‌عنوان منصوب کننده دبیر جشنواره، یک جایزه جدید به‌عنوان جایزه فیلم کوتاه و احتمالاً به دلیل درخواست سینماگران کوتاه، به جشنواره سی و پنجم اضافه می‌شود تا جشنواره فجر برای فیلم‌های کوتاه، حالت جشن پیدا کند و از بین آثار برگزیده کوتاه در جشن خانه سینما و همچنین آثار برگزیده جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه، جایزه‌ای به‌رسم یادبود و با نگاه حمایتی اهدا شود.
این‌گونه است که می‌توان از هم‌اکنون، پیشنهاداتی را برای بهتر برگزار شدن جشنواره سی و ششم ارائه داد:
یک. از همین حالا و بدون توجه به نتایج انتخابات سال بعد، دبیر جشنواره سی و ششم، برای سومین سال پیاپی و با درایت رئیس مفخّم سازمان سینمایی منصوب شود تا تدابیری مانند خون نیامدن از دماغ کسی که سال قبل اتفاق افتد، بازهم تکرار شود.
دو. تدبیری اندیشیده شود تا تعداد فیلم بیشتری به جشنواره راه پیدا کند؛ به‌هرحال از قدیم گفته‌اند "هر چه بیشتر؛ بهتر."
بر همین اساس تعداد جوایز جشنواره هم از "بی‌نهایت" به "بی‌نهایت بعلاوه چند" افزایش پیدا کند تا هم بیشتر شود؛ هم بهتر شود؛ هم تعلیق، حفظ شود.
سه. ازآنجاکه نامه‌نگاری فیلم کوتاه با رئیس برای امسال جواب داد؛ دست‌اندرکاران انیمیشن و فیلم‌های کوتاه کوتاه و فیلم‌های غیره هم به رئیس نامه بزنند؛ شاید فرجی شود و چتر نگاه حمایتی، همه را تحت سایه خود آوَرَد.
چهار. ازآنجاکه بنا به گفته دبیر جشنواره، قرار بود تا سایت جدید پیش‌فروش بلیت، آورده جدیدی به سینما اضافه کند – که کرد -؛ پیشنهاد می‌شود تا با تدبیر دبیر محترم؛ دست‌اندرکاران همان سایت عزیز، موظف شوند تا با بودجه نحیف جشنواره، سایت دیگری طراحی کنند تا پیش از پیش‌فروش، به علاقه‌مندان نوبت الکترونیکی بدهد تا امر خطیر پیش‌فروش، به‌صورت "صفّی" انجام شود و همه باهم به سایت اصلی هجوم نبرند؛ بالاخره پهنای هر باند، ظرفیت دارد و نمی‌توان برای مدتی محدود، پیش‌بینی پهنای نامحدود کرد.
کوتاه سخن آنکه، باید گفت سینمای ایران در حال "پوست‌اندازی" است؛ بنابراین تا اطلاع ثانوی به گیرنده‌های خود دست نزنید و برای حداقل چند سال، صبور باشید! همین.
* انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی
منبع: بولتن نیوز
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
