تحقير تاريخ ملي در برنامه هاي كودك تلويزيون
انيميشن «قصه ما مثل شد» بيشتر به نظر مي رسد در صدد تحقير تاريخ ملي و باستاني ايران است تا بازنمايي شكوه و عظمت آن. اين تحقير حتي در شكل چهره پردازي كودكان ايراني و نحوه تكلمشان مورد تأكيد قرار مي گيرد. در اين انيميشن به ندرت كودكي باهوش،جدي و نرمال ديده مي شود و در عوض شهروندان اغلب بصورت مجموعه اي از مردم نادان و بي سواد دانسته شده كه با كوچكترين اتفاقي مي هراسند و يا تعجب مي كنند.
برنامه هاي صدا و سيما و بويژه فيلمها و مجموعه هاي تلويزيوني مورد توجه مخاطبين بزرگسال اند و اگر اشكال و نقطه ضعفي در آنها باشد سريعتر و روشنتر قابل گزارش است ولي اين مسأله در مورد برنامه هاي كودك و نوجوان صدق نمي كند و اين درحاليست كه اتفاقاً اثرگذاري اين برنامه ها بر شخصيت كودك و نوجوان بسيار بيشتر است.
مدتي است كه برخي كارشناسان مسائل تربيتي از روند جاري صدا و سيما در برنامه هاي كودك ابراز نارضايتي كرده اند. بطور مثال چندي پيش حجت الاسلام راستگو -كارشناس نام آشناي تربيت كودكان و نوجوانان- از برنامه هاي كودك شبكه دوم سيما انتقاد كرده بود. همين روند در برخي نشريات مانند يالثارات عليه برنامه هاي كودك شبكه دو نظير «فتيله» و «باغ شادونه» ابراز شده بود.
علاوه بر مسائل فوق ضعف انيميشن در صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران قابل چشم پوشي نيست. هرچند بتازگي برخي فيلمهاي كارتوني با تم قراني توليد شده ولي به نظر مي رسد راهبرد مناسبي در اينباره اتخاذ نشده است. بطور مثال چند وقتي است كه كارتون «قصه ما مثل شد» با تكيه بر ضرب المثلهاي ايراني ساخته شده و نمايش در مي آيد ولي با يك دقت ابتدايي مي توان دريافت كه اين مجموعه كارتوني عليرغم هدفش كه آشنا كردن مخاطبان كودك و نوجوان با ادبيات و فرهنگ ايراني است، در بسياري از اوقات در عمل چهره اي مخدوش و تمسخرآميز و كاريكاتوري از آن به نمايش مي گذارد.
هرچند اشاره گاهگاهي به روحيه پهلواني يا بعضي عناصر اخلاقي فرهنگ ايراني قابل ستايش است ولي ايراني بودن در اين انيميشن اغلب همراه با نوعي سفاهت و ناداني، خساست و خودخواهي يا زرنگي شيطاني و ناپسند همراه است. فضاي عمومي انيميشن نيز با تمسخر عمومي ساختار زندگي و معيشت و غير معمول بودن روابط خانوادگي همراه است. در حاليكه در تمام برنامه هاي نمايشي خارجي كه به وفور از تلويزيون به نمايش در مي آيد، كودكان اروپايي يا ژاپني در محيطي علمي و جدي مشغول فعاليت و رقابتند و سيماي خانواده و فرهنگ عمومي آنها، به هنجار و قابل ستايش نشان داده مي شود.
«قصه ما مثل شد» در برخي اوقات به نظر مي رسد در صدد تحقير تاريخ ملي و باستاني ايران است تا بازنمايي شكوه و عظمت آن. اين تحقير حتي در شكل چهره پردازي كودكان ايراني و نحوه تكلمشان مورد تأكيد قرار مي گيرد. در اين انيميشن به ندرت كودكي باهوش،جدي و نرمال ديده مي شود و در عوض شهروندان اغلب بصورت مجموعه اي از مردم نادان و بي سواد دانسته شده كه با كوچكترين اتفاقي مي هراسند و يا تعجب مي كنند.
علاوه بر اين تأكيد بر حضور پادشاهان و يا عناصر سلطنتي در اغلب اين انيميشن ها به عنوان يكي از اجزاء ثابت تاريخ ايران قابل تجديد نظر است.
مدتي است كه برخي كارشناسان مسائل تربيتي از روند جاري صدا و سيما در برنامه هاي كودك ابراز نارضايتي كرده اند. بطور مثال چندي پيش حجت الاسلام راستگو -كارشناس نام آشناي تربيت كودكان و نوجوانان- از برنامه هاي كودك شبكه دوم سيما انتقاد كرده بود. همين روند در برخي نشريات مانند يالثارات عليه برنامه هاي كودك شبكه دو نظير «فتيله» و «باغ شادونه» ابراز شده بود.
علاوه بر مسائل فوق ضعف انيميشن در صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران قابل چشم پوشي نيست. هرچند بتازگي برخي فيلمهاي كارتوني با تم قراني توليد شده ولي به نظر مي رسد راهبرد مناسبي در اينباره اتخاذ نشده است. بطور مثال چند وقتي است كه كارتون «قصه ما مثل شد» با تكيه بر ضرب المثلهاي ايراني ساخته شده و نمايش در مي آيد ولي با يك دقت ابتدايي مي توان دريافت كه اين مجموعه كارتوني عليرغم هدفش كه آشنا كردن مخاطبان كودك و نوجوان با ادبيات و فرهنگ ايراني است، در بسياري از اوقات در عمل چهره اي مخدوش و تمسخرآميز و كاريكاتوري از آن به نمايش مي گذارد.
هرچند اشاره گاهگاهي به روحيه پهلواني يا بعضي عناصر اخلاقي فرهنگ ايراني قابل ستايش است ولي ايراني بودن در اين انيميشن اغلب همراه با نوعي سفاهت و ناداني، خساست و خودخواهي يا زرنگي شيطاني و ناپسند همراه است. فضاي عمومي انيميشن نيز با تمسخر عمومي ساختار زندگي و معيشت و غير معمول بودن روابط خانوادگي همراه است. در حاليكه در تمام برنامه هاي نمايشي خارجي كه به وفور از تلويزيون به نمايش در مي آيد، كودكان اروپايي يا ژاپني در محيطي علمي و جدي مشغول فعاليت و رقابتند و سيماي خانواده و فرهنگ عمومي آنها، به هنجار و قابل ستايش نشان داده مي شود.
«قصه ما مثل شد» در برخي اوقات به نظر مي رسد در صدد تحقير تاريخ ملي و باستاني ايران است تا بازنمايي شكوه و عظمت آن. اين تحقير حتي در شكل چهره پردازي كودكان ايراني و نحوه تكلمشان مورد تأكيد قرار مي گيرد. در اين انيميشن به ندرت كودكي باهوش،جدي و نرمال ديده مي شود و در عوض شهروندان اغلب بصورت مجموعه اي از مردم نادان و بي سواد دانسته شده كه با كوچكترين اتفاقي مي هراسند و يا تعجب مي كنند.
علاوه بر اين تأكيد بر حضور پادشاهان و يا عناصر سلطنتي در اغلب اين انيميشن ها به عنوان يكي از اجزاء ثابت تاريخ ايران قابل تجديد نظر است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
ناشناس
| 
۱۱:۴۰ - ۱۳۸۷/۰۶/۲۸
پاسخ
مقاله فوق نشان از درک ناقص نویسنده از مقوله انیمیشن و فانتزی برای کودکان است. هر تحلیل گری به راحتی می داند که دنیای تخیل کودکان در شکل گیری و پذیرش فرم جهان پیرامون بسیار آزاد و با فراق بال عمل می کند و این خود از ذهن سالم کودک نشات می گیرد. نویسنده مقاله فراموش کرده که روزگاری خود نیز کودک بوده و پرداختن به موضوع تحقیر و تاریخ ملی را باید در جای دیگر جستجو کند. کاش بجای این دیدگاه دگماتیسم با نگاه یک کودک به برنامه مخصوص کودکان نگاه می کرد تا شاید سر سوزن درک درستی پیدا کند. 
