به گزارش خبرنگار اعزامي به استانبول، سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران روز شنبه (26 فروردين) در كنفرانس مطبوعاتي پس از پايان مذاكرات يك روزه در استانبول در پاسخ به سوال ايسنا مبني بر اين كه تعيين چارچوب كاري تا خردادماه چنان چه رويكرد اعمال تحريمهاي يك جانبه ادامه يابد، چگونه خواهد بود؟ گفت: ادامه حركت رو به جلو و موفقتآميز بودن اين حركت منوط به اين است كه رويكرد گفتوگو و همكاري به جاي ديگر رويكردها جايگزين شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در پاسخ به سوال ايسنا ادامه داد: ما همكاريها را بعد از مذاكرات بغداد شكل ميدهيم.
جليلي با بیان این که آنچه در گفتوگوهای امروز مشاهده کردیم علاقه طرف مقابل به گفتوگو و همکاری بود که مثبت تلقی میشود اظهار کرد: بر این مبنا در این مذاکرات شاهد پیشرفت گفتوگوها بودیم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي در پاسخ به سوالي ديگر گفت: براساس مذاكرات امروز قرار شد معاون من و معاون كارترين اشتون براي اجلاس بعدي در بغداد چارچوب همكاريها را در موضوعات مختلف از جمله موضوع هستهيي مشخص كننند.
او ادامه داد: اين دور از مذاكرات نسبت به مذاكرات قبلي رو به جلو بود و طرف مقابل رويكرد مثبت داشت و همچنين نقش اشتون در ايجاد چنين فضايي قابل توجه است.
به گزارش ايسنا، جليلي اظهار كرد: در مذاكرات امروز طيفي از موضوعات مورد بحث قرار گرفت كه يكي از بحثهاي ما در رابطه با همكاريها در موضوعات مختلف بود از جمله همكاري در زمينه موضوع هستهيي مورد بحث قرار گرفت.
او با بيان اين كه نگاهها و مواضع هستهيي ايران يك فرصت براي همكاري هستهيي است، تصريح كرد: ميتوان در موضوع خلع سلاح و جلوگيري از اشاعه سلاح هستهيي نيز همكاري داشت.نگاه سازنده ايران در بحث خلع سلاح هستهيي مورد احترام و استقبال طرف مقابل در اين مذاكرات بود و به ويژه فتواي مقام معظم رهبري از سوي تمامي شش كشور مهم ارزيابي شد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان ادامه داد: توانايي ايران در ايجاد ظرفيتها براي استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي قابل توجه است و جوانان ما توانمندي بالايي دارند. ظرفيتهاي ايران و توانمنديهايش ميتواند الگويي براي ديگر كشورها براي رسيدن به الگوي "سلاح هستهيي براي هيچكس و انرژي هستهيي براي همه" باشد.
جليلي خاطرنشان كرد: تواناييهاي هستهيي ايران امروز به خون دانشمندان هستهييمان مزين شده است و البته خون آنان پشتوانه بزرگي براي حقوق هستهييمان است.
وي در پاسخ به سوال خبرنگاري در رابطه با گفتوگوهاي روز شنبه گفت: ما بر اين نظر هستيم كه رفتار آينده با ملت ايران بايد مبتني بر جلب اعتمادشان باشد و گفتوگوها بايد با رويكرد مثبت در آينده ادامه يابد. همچنين موضوعات مختلف از جمله موضوع هستهيي ميتواند مورد بحث قرار گيرد. ما قرار گذاشتيم براي ورود به فرآيند سازنده و مثبت براي همكاري جامع و پايدار در موضوعهاي مورد علاقه دو طرف گفتوگو داشته باشيم.
مذاكره كننده ارشد ايران خاطرنشان كرد: در همكاريهاي هستهيي توافق كرديم هرگونه همكاري هستهيي بايد بر مبناي معاهده ان.پي.تي باشد و دراين باره به باقري و اشميت ماموريت داده شد براي اجلاس سوم خرداد در بغداد پيشنويسي تهيه كنند و چارچوب كاري براي همكاريها ارائه كند.
او ادامه داد: پس از تاييد اين چارچوب كاري در اجلاس سوم خرداد همكاريها در زمينههاي متفاوت ميتواند آغاز شود و شاهد گامهايي از همكاري در عرصههاي مختلف خواهيم بود. براساس اين توافقها كه بر مبناي راهبرد گفتوگو و همكاري است مذاكرات امروز را روز جلو ميدانيم، اما التزام به اين رويكرد موفقيت گفتوگوهاي آينده را تضمين خواهد كرد.
جليلي در پاسخ به سوالي درباره موضع طرف 1+5 درباره ترور دانشمندان هستهيي كشورمان تاكيد كرد: اين سوال اساسي وجود دارد كه چرا كساني كه شوراي امنيت آنها را در فهرست تحريم قرار ميدهد توسط تروريستها مورد هدف قرار ميگيرند. ما انتظار داريم تمام كساني كه مدعي حقوق بشر هستند و استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي را حق همه ميدانند به اين سوال جواب دهند.
وي در پاسخ به سوالي درباره موضع غربيها پيش از مذاكرات كه درهاي مذاكره با ايران را در حال بسته شدن عنوان ميكردند و خواهان رويكرد جدي ايران در مذاكرات بودند، گفت: ما بر حقوق هستهييمان تاكيد كرديم و معتقديم اين حقوق بر مبناي ان.پي.تي بايد مورد احترام قرار گيرد و بين حقوق و تكاليف مبتني بر ان.پي.تي بايد توازن باشد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان ادامه داد: آن چه كه ملت ما ميخواهد اين است كه حقوق ايران همانطور كه براي ديگران وجود دارد براي آنها هم باشد.
مذاكره كننده ارشد ايران در پاسخ به سوال ديگري تاكيد كرد: امروز فضاي گفتوگو با 1+5 با رويكرد احترام مصرح به ان.پي.تي بود كه اين اقدامي موثر است. معتقديم ايران بايد به عنوان عضو فعال ان.پي.تي از حقوق و تكاليف مساوي برخوردار باشد. همچنين در همكاريها بايد گامهاي متقابل برداشته شود.
وي در پاسخ به اين سوال كه لغو تحريمها در چارچوب همكاريها مورد درخواست ايران است اظهار كرد: در روند همكاريها بايد اعتماد ملت ايران جلب شود و رفع تحريمها يكي از مسيرها و راههاي جلب اعتماد ايران است.
جليلي درباره كشورهاي داراي سلاح هستهيي و بحث در اينباره در مذاكرات گفت: البته گفتوگوهاي امروز شكلي بود. درچارچوب گفتوگوهايي كه در آينده خواهيم داشت در زمينه خلع سلاح هستهيي اين بحث دنبال خواهد شد.
او با اشاره به مذاكرات امروز گفت: ما امروز آن چه كه در مذاكرات مشاهده كرديم اين بود كه رويكرد اعضاي 1+5 براساس گفتوگو و همكاري قرار گرفته است و اين رويكرد را مثبت تلقي ميكنيم. ما هميشه گفتهايم در برخورد با ملت ايران فشار و تهديد بينتيجه است. اما همكاري و گفتوگو ميتواند نتايج مثبت داشته باشد و ما امروز اين علائم را از سوي كشورهاي 1+5 ديديم.
به گزارش خبرنگار اعزامي ايسنا به استانبول، جليلي در پاسخ به اين سوال كه در اين مذاكرات موضوع هستهيي ايران به كدام سمت حركت ميكند و عناصر تعيين كننده مذاكرات بعدي چيست؟ گفت: در موضوع هستهيي سه محور براي همكاري وجود دارد. در زمينه همكاري سلاح كه اساسا به نفع صلح جهاني نيست و فتواي مقام معظم رهبري كه حركت به سمت سلاحهاي هستهيي حرام است. بارها اعلام شده است. اين نگاه ميتواند در جهان اسلام فرصت مناسبي براي خلع سلاح باشد و جلوگيري از اشاعه سلاحهستهيي و همكاري در زمينه انرژي صلحآميز هستهيي از اين محورهاست.
وي در پاسخ به سوال خبرنگاري مبني بر اينكه در مذاكرات امروز در رابطه با مسائل منطقهيي از جمله مساله سوريه صحبت شد؟ با بيان اينكه ما در مذاكرات امروز در اين باره صحبت نكرديم، افزود: در عين حال معتقد هستيم در مسائل منطقه به ويژه در بحث سوريه راه حل اين است كه مردم سوريه در انتخاباتي آزاد درباره سرنوشتشان تصميم بگيرند.
جليلي درباره انعطافپذير شدن 1+5 در اين دور از مذاكرات خاطر نشان كرد: ما در اين مذاكرات روندي سازنده و رويكرد گفتوگو را شاهد بوديم كه امري مثبت بود.
وي درباره ديدارهاي دوجانبهاش در حاشيه مذاكرات گفت: از ميان شش كشور عضو گروه 1+5 امروز تنها با نماينده روسيه ديدار دو جانبه داشتم و با هيچ كشور ديگري ديداري صورت نگرفت.
جليلي در پاسخ به سوالي ديگر خاطر نشان كرد: گفتوگوهايي كه در سه دوره مذاكرات قبلي با حضور خانم اشتون پيگيري شده است، خوب بوده، اما گفتوگوهاي امروز نسبت به دو دور مذاكرات قبل بيشتر رو به جلو و رويكرد سازنده داشت.
وي در پاسخ به سوالي ديگر در رابطه با ميزباني عراق براي دور بعدي مذاكرات گفت: عراق امروز رياست اتحاديه عرب را دارد و كشوري مهم در منطقه است. همچنين روند سياسي در اين كشور توام با ثبات سياسي و امنيتي بوده است.
دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان در پاسخ به سوالي ديگر درباره فعاليت غنيسازي تا غناي 20 درصد و احتمال توقف اين روند در صورت تامين نياز ايران گفت: ما در اين مذاكرات بحث كرديم كه طبق معاهده ان.پي.تي بايد به حقوقمان احترام گذاشته شود و غني سازي اورانيوم يكي از اين حقوق است.
وي با اشاره به تصميم ايران براي غنيسازي تا غناي 20 درصد گفت: ما براي مصارف صلحآميز و پزشكي و درماني نياز به سوخت تا غناي 20 درصد داشتيم و آژانس در اين باره شرايط را براي ما تسهيل نكرد. برخي پيشنهاد تبادل سوخت داشتند، ما براي اين كار اعلام آمادگي كرديم، اما اين مساله محقق نشد و دانشمندان هستهييمان خودشان اقدام به توليد سوخت كردند.
جليلي با اشاره به تصوير شهداي هستهيي كشورمان كه در پشت سر او قرار داشت، گفت: يكي از نقشهاي اين شهدا اين بود كه انرژي صلحآميز هستهيي را در مصارف دارويي و پزشكي به ملت ايران تقديم كنند كه به قيمت خونشان تمام شد.
دبيرشوراي عالي امنيت كشورمان در پايان از تركيه براي ميزباني مذاكرات تقدير كرد.
اشتون: فعاليت هستهيي ايران ميتواند ادامه پيدا كند
همچنين نماينده گروه 1+5 در مذاكرات با ايران پس از پايان مذاكرات "استانبول 2" بر ادامه مذاكرات 1+5 با ايران براساس معاهده ان.پي.تي و شناسايي حق ايران براي داشتن انرژي صلحآميز هستهيي براساس اين معاهده تاكيد كرد.
كاترين اشتون، رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا پس از اتمام مذاكرات يك روزه استانبول در جمع خبرنگاران گفت: حق ايران براي داشتن فعاليتهاي صلحآميز هستهيي را به رسميت ميشناسيم و در عين حال معتقديم ايران بايد گامهاي عملي براي اعتمادسازي بردارد.
او اعلام كرد كه دو طرف توافق كردند مذاكرات بعدي سوم خرداد در بغداد برگزار شود.
اشتون اضافه كرد: فعاليت هستهيي ايران ميتواند ادامه پيدا كند.
نماينده گروه 1+5 در مذاكرات با ايران گفت: ما معتقديم بايد قدمهايمان رو به جلو باشد و همچنين مشخص باشد ميخواهيم به كجا برويم. ما در اين موضوع جدي هستيم.
وي همچنين خاطرنشان كرد: اين مذاكرات سازنده و مفيد بود و توافق كرديم مذاكرات براساس ان.پي.تي دنبال شود.
اشتون در پايان از تركيه به عنوان كشور ميزبان اين مذاكرات قدرداني كرد.
وندي شرمن، نماينده آمريكا در مذاكرات ايران نيز با 1+5 در استانبول درخواست ديدار با سعيد جليلي را ارائه كرد.
يك ديپلمات ايراني با اعلام اين خبر به خبرنگار اعزامي ايسنا به استانبول اظهار كرد: نماينده آمريكا درخواست ملاقات با سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان را ارائه كرده است.
ديپلماتهاي نزديك به مذاكرات نيز به ايسنا خبر دادند كه درخواست آمريكا براي ديدار دوجانبه با جليلي از سوي هيات ايراني رد شد.
برخي از نمايندگان كشورهاي عضو گروه 1+5 نيز درخواست ملاقات با سعيد جليلي مذاكره كننده ارشد ايران در گفتوگو با 1+5 را داشتهاند.
مذاكرات ايران و كشورهاي عضو گروه 1+5 (روسيه، چين، آمريكا، انگليس، فرانسه و آلمان) ساعت 11 به وقت استانبول و 12:30 دقيقه به وقت تهران در مركز همايشهاي بينالمللي "لطفي كردار" استانبول آغاز شد.
نشست صبح مذاكرات ايران و 1+5 پس از حدود سه ساعت گفتوگو پشت درهاي بسته پايان يافت.
همچنين مذاكرات دو و چند جانبه بين ايران و اعضاي مذاكرهكننده برگزار شد.
ديدار جليلي با داوود اوغلو، اشتون و ريابكوف
پس از دور اول مذاكرات ايران و 1+5، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران مذاكرات دوجانبهيي با احمد داوود اوغلو، وزير خارجه تركيه و سرگئي ريابكوف، معاون وزير خارجه روسيه داشت.
پس از اين دو ديدار جليلي براي دومينبار در دو روز گذشته با كاترين اشتون، رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا ديدار و گفتوگو كرد.
روزنامه گاردين نيز با اشاره به مذاكرات 1+5 در ايران در استانبول گزارش داد: جلسه نخست مذاكرات درباره برنامه هستهيي ايران در حالي پايان يافت كه هيأتها، گفتوگوهاي سازنده و رويكرد مثبت ايران را تحسين كردند.
اين روزنامه انگليسي گزارش داد، مايكل مان، سخنگوي كاترين اشتون، رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا كه نماينده گروه 1+5 در مذاكرات با ايران است، گفت: آنها در فضايي سازنده ملاقات كردند.
او افزود: ما اين احساس مثبت را داشتيم كه آنها ميخواهند گفتوگو كنند.
بنا به گفته ديپلماتهاي حاضر در اين گفتوگوها اين جلسه با سخنان اشتون آغاز شد كه 15 دقيقه به يادآوري سابقه گفتوگوهاي ميان ايران و جامعه بينالمللي درباره برنامه هستهيي ايران پرداخت.
سعيد جليلي، مذاكره كننده ايران به شكلي مثبت پاسخ داد.
يك ديپلمات حاضر در اين گفتوگوها به روزنامه گاردين گفت كه پاسخ جليلي «طولاني و يا تبليغاتي نبود، لحن او آرام و سازنده بود او گفت كه آماده است به طور جدي درباره مساله هستهيي ايران گفتوگو كند».
گاردين افزود: جليلي در نشستهاي پيشين از مذاكره درباره برنامه هستهيي تا زماني كه تحريمهاي اقتصادي برداشته نشود خودداري ميكرد.
يك منبع نزديك به اين گفتوگوها اظهار كرد: تمامي نشانههاي از جانب ايرانيها به اين ترتيب است كه ميخواهند جدي و سازنده باشند.
ديپلماتها گفتند كه انتظار ندارند توافقي فوري صورت گيرد اما اميدوارند كه اين گفتوگوها راه را به سوي حل ديپلماتيك مساله هستهيي ايران باز كند.
منبع ديگري در اين گفتوگوها اظهار كرد كه يك سري از نشانهها از جانب تهران مبني بر اين است كه ايران آماده است غنيسازي اورانيوم را در ازاي لغو تحريمها محدود كند.
گاردين افزود: دفتر اشتون از گزارشاتي در آمريكا مبني بر اين كه واشنگتن و متحدانش توقف توليد اورانيوم با غناي 20 درصد و صادارت ذخاير 20 درصدي ايران و تعطيلي فردو را در اين گفتوگوها درخواست ميكنند ناراضي بود.
اين روزنامه افزود: اين سياست مشترك گروه متشكل از شش كشور نيست.
ديپلماتهاي اروپايي ميگويند: همكاران آمريكايي آنها اطمينان دادند كه گزارشات رسانههاي آمريكايي معرف مواضع آنها نيست و براي بازخورد داخلي آمريكاييها در سال انتخابات رياست جمهوري اين كشور تهيه شده است.
خبرگزاري آسوشيتدپرس نيز پيش از پايان مذاكرات گزارش داد: اگر ايران و 1+5 در نشست استانبول براي مصالحهاي كه طرف مقابل طلب ميكند، تمايل نشاندهند، ممكن است در نهايت پيشرفتي حاصل شود.
اين خبرگزاري آمريكايي ادامه داد: اما حتي اگر دو طرف فصل مشتركي پيدا كنند ممكن است در دور دوم احتمالي با شرايط دشوارتري روبهرو شوند. اين دور زماني خواهد بود كه شش كشور احتمالا تعهدات بيشتر تهران براي كاهش نگرانيهايي را خواستار ميشوند كه از برنامه غنيسازي ايران ناشي ميشود.
ايران بغداد را به عنوان مكان دور دوم مذاكرات پيشنهاد كرده است و يك ديپلمات اروپايي روز جمعه گفت كه شش كشور موافقت كردهاند در صورت حصول پيشرفت كافي در مذاكرات استانبول ماه مه در بغداد ديدار كنند.
وي به دليل مجاز نبودن به صحبت درباره اطلاعات محرمانه، خواست نامش فاش نشود.
يك ديپلمات نيز با اشاره به اين كه سرگئي ريابكوف، معاون وزير امور خارجه روسيه و مذاكره كنندگان چيني روز جمعه نشستهاي جداگانهاي با علي باقري، مقام عالي رتبه هيأت ايراني داشتهاند گفت آنها با اين پيام بازگشتند كه جلسه شنبه، جلسهاي راحت نخواهد بود.
يك ديپلمات آشنا با اين گفتوگوها اظهار كرد كه ايران از طريق روسها و چينيها پيام داده است كه تمايل دارد "نقشه راهي" براي گفتوگوهاي آينده تدوين شود.
خبرگزاري رويترز نيز در گزارشي نشست استانبول را فرصتي براي آغاز جستوجوي راههاي براي خروج از اين موضوع چند ساله دانست.
ديپلماتها و تحليلگران هرگونه انتظار بالا از اين مذاكرات را كم اهميت دانسته و گفتهاند اين نشست ممكن است راه را براي مذاكرات بيشتري با هدف حل اين موضوع باز كند.
خبرگزاري فرانسه نيز گزارش داد كه انتظارات براي پيشرفت اساسي در اين نشست اندك است و به گفته مقامات نزديك به مذاكرات، بيشترين چيزي كه ميتوان به آن اميدوار بود توافق براي انجام مذاكرات مفصلتر ظرف چند هفته خواهد بود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com