«سال بازگشت»؛ اثری داستانی بر پایه زندگی سردار شهید بابانظر

به گزارش بولتن نیوز، احمد دهقان یکی از پدیده‌های ادبیات داستانی ایران و ادبیات دفاع مقدس به شمار می‌رود.

نویسنده‌ای که در داستان‌پردازی، مرز‌های کلیشه و احساسات را در نگارش آثار برای این گونه ادبی کنار گذاشته و با ایجاد گونه داستانی منحصر به فرد خود از پایه‌گذاران یک سبک ادبی و داستان‌نویسی خاص در ایران دهه هفتاد به بعد بوده است.

سبکی که در آن داستان‌هایی بر پایه مستندات نویسنده نگارش می‌یابد؛ بدون اینکه بتوان ردّی از او به عنوان نویسنده در داستان پیدا کرد. به عبارت دیگر دهقان در داستان‌نویسی سعی کرده است تا داستانی پر از جزئیات و پر کشش و تعلیق خلق کند که مخاطبش در کلمه به کلمه آن، مانند اثری سینمایی که با تکنیک دوربین روی دوش فیلمبرداری شده است، با قهرمانش در کوچکترین اتفاقات و حس‌های او شریک می‌شود.

در میان آثار داستانی او اما «سال بازگشت» اثر متفاوت و حتی به نوعی مهجور مانده به شمار می‌رود. اثری داستانی بر پایه زندگی شهید محمد حسین نظرنژاد مشهور به بابانظر از رزمندگان و فرماندهان خراسان در سال‌های دفاع مقدس که پس از پایان جنگ تحمیلی و تحمل جراحت‌های ناشی از آن به شهادت رسید.

داستان دهقان در این کتاب از روزمرگی‌های یک رزمنده سابق در دفتر نشریه‌ای شروع می‌شود که نویسنده از همان نخست سعی دارد با تیپ‌سازی و نگاه پر کنایه شخصیت، آن را نمادی از افراد و جریان‌هایی معرفی کند که نگاه بازاری و تبلیغاتی به جنگ دارند.

رزمنده‌ای که این روز‌ها ویراستار مجله است، با تماس یکی از همرزمان سابق خود برای دیدار با بابانظر که وضع جسمانی خوبی ندارد دعوت می‌شود و این دعوت آغاز بازگشت ذهنی و سیر داستانی دهقان در گذشته این رزمنده و روایت از وقایع و خاطرات مشترک او با بابانظر است.

دهقان به سبک کاملاً کلاسیک با فضاسازی‌ها و فلاش‌بک‌های داستانی مخاطب خود را در رمانش به صحنه نبرد و رزم شهید نظرنژاد می‌برد و سیمای یک رزمنده و فرمانده نظامی ایرانی در هشت سال دفاع مقدس را ترسیم می‌کند. سیمایی که بازخوانی آن برای بسیاری از مخاطبان می‌تواند تلاشی برای جستجوی گمشده انسانیت در مراودات اجتماعی امروز ایران باشد. خاصیت شیوه روایت در این کتاب ایجاد حس همذات‌پنداری مخاطب با متن و ایجاد فرصتی برای خلوت با خود برای اندیشیدن درباره محتوای روابط انسانی و اجتماعی ترسیم شده در کتاب است که بدون شک گم‌شده این روز‌های زندگی اجتماعی در ایران به شمار می‌رود و نویسنده با درک این مهم به خوبی از عهده اجرای آن بر آمده است.

گفتنی است کتاب «سال بازگشت» نوشته احمد دهقان در ۱۷۲ صفحه توسط نشر نیستان راهی بازار کتاب شده است.