ميرزا عبدالرحيم طالبوف که بود و چه کرد؟
گروه فرهنگی: تطهیر یا بازسازی چهره‌های تاریخی یکی از ترفندهای رایج در تغییر قضاوت‌های تاریخی برای ساختن آینده‌ایست که در زمان حال، پایگاه اجتماعی یا نداشته یا کم دارد. در راستای تلاش برخی برای ترویج نگاه‌های غربی به مقولات فرهنگی و سیاسی در ایران، یکی از چهره‌هایی که اخیرا سعی شده تا جور دیگری به جامعه معرفی شود، ميرزا عبدالرحيم طالبوف است. به نظر می‌رسد بهترین راه برای مقابله با چنین رویکردهایی، معرفی بی کم و کاست آنهاست.
به گزارش بولتن نیوز، ميرزا عبدالرحيم طالبوف يكى از رهبران فكرى مشروطه ى غربى به شمار مى آيد كه با آثار و نوشته هايش نقش زيادى در ترويج مشروطه خواهى در جامعه ايفا نمود. طالبوف به سال 1250 ق. در تبريز به دنيا آمد و در سال 1329 ق. درگذشت، در شانزده سالگى به تفليس رفت و در همان جا زبان روسى را آموخت و در تمرخان شوره، مقرّ حكومت داغستان سكنا گزيد.
وى در قفقاز به تحصيل علوم جديد پرداخت و در كنار فعاليت هاى معيشتى، در زمينه ى علوم و فرهنگ سياسى روز پيشرفت هايى به دست آورد و با آثار متفكران روسى و فرانسوى و انگليسى آشنا شد و كتابخانه ى مفصلى ترتيب داد و از سن 55 سالگى مشغول نگارش كتاب شد. وى در آستانه ى انقلاب مشروطه به تهران آمد و به عتبات و حج رفت، سپس سفرى به اروپا كرد و سرانجام پس از پيروزى انقلاب مشروطه به سال 1324 ق. از طرف مردم تبريز به نمايندگى مجلس شوراى ملى برگزيده شد ولى به تهران نيامد.
طبق نقل كسروى، يكى از بهانه هايش از عدم حضور در مجلس، تكفير شيخ بود; زيرا شيخ با استناد به مطالب كتاب مسالك المحسنين، او را بى دين خواند و اين مطلب در روزنامه ى حبل المتين درج گرديده بود; از اين رو، مى ترسيد در تهران ترور شود.
از طالبوف تأليفاتى بر جاى مانده كه مهم ترين آنها عبارت اند از: كتاب احمد يا سفينه ى طالبى، مسالك المحسنين (كه حاوى انديشه هاى فلسفى و انتقاد اجتماعى، به صورت گفت و شنود خيالى، ميان نويسنده، دو مهندس، طبيب و معلم شيمى است)، مسائل الحيات، و ايضاحات در خصوص آزادى، كه دو كتاب اخير بيانگر انديشه ى سياسى اوست.
وى از طرف داران و مروجان مشروطه ى غربى بود و در ميان كشورهاى غربى، به انگليس ارادت خاصى داشت، به طورى كه در مدح انگليس مى نويسد: <... در ساير ملل آزادى و حفظ حقوق را قانون اساسى وضع و نشر نمود، ولى در انگليس قانون اساسى از ميامن احترام حقوق عوايد قديمه ى ملت توليد شده و استقرار يافته.>
وى مشروطه ى انگليس را جقّه ى تاج افتخار ملت، و قوانين مشروطه ى كشورهاى ديگر را رنگ و بويى از گل و طراوت گلستان غيرت انگلستان مى ناميد.
نوشته هاى طالبوف در بين توده ى مردم ايران خوانندگان فراوانى نداشت، ولى در ميان فرهنگيان و روشن فكران طرف داران زيادى داشت، به گونه اى كه كتاب هاى او در آستانه ى مشروطه بارها چاپ و منتشر شدند و در ترويج غرب گرايى تأثير به سزايى داشتند. كتاب مسالك المحسنين در آن روزگار با قيمت گزافى خريد و فروش مى شد.
انتهای پیام /#
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
