توافقنامه صلح؟ یا امضای شکست آمریکا؟

گروه بین الملل: دکتر حسن رحیمی(روشن)*دولت وقت آمریکا به رهبری (جرج بوش پسر) با مقصر شناختن سازمان القاعده به رهبری (اسامه محمد بن لادن) به زعم‌خود جنگ علیه تروریسم را اعلام کرد.

به گزارش بولتن نیوز، کشور افغانستان در آن سالها تحت حاکمیت گروه طالبان بود و دولت برهان الدین ربانی فقط ایالت بدخشان‌ افغانستان‌ را در اختیار داشت.

آمریکا اعلام کرد که مقصر اصلی حادثه ۱۱ سپتامبر یعنی اسامه بن لادن در پناه دولت طالبان است  و باید تحویل آمریکا شود.

اما دولت طالبان به رهبری ملا محمد عمر  این خواسته آمریکا را نپذیرفت.

از این رو حمله آمریکا به افغانستان آغاز شد.

با پشتیبانی و حمایت اطلاعاتی و لجستیکی کشور های منطقه و بمباران های وسیع نیروی هوایی آمریکا، نیروهای زمینی گروه های مختلف از جمله نیروهای دولت برهان الدین ربانی به سوی کابل پیش روی کردند و وارد پایتخت شدند.

دولت آمریکا که تا این‌مرحله ظاهرا پیروز میدان بود  مجاهدین افغان و دولت ربانی را به بازی نگرفت و یکی از افراد مورد اعتماد خود را به نام( حامد کرزای )وارد میدان بازی سیاست افغانستان کرد.

شاید معدود افرادی تا آن زمان نام حامد کرزای را شنیده بودند.

 اما همین فرد گمنام با حمایت آمریکا به ریاست جمهوری افغانستان رسید.

در طول این سالها نیروی هوایی آمریکا به بهانه مبارزه با تروریسم در هر جای افغانستان دست به حملات نظامی میزد. دامنه  این حملات حتی تا مراسم‌ عروسی و عزای مردم‌ افغانستان کشیده شد. ودها هزار نفر در این سالها کشته شدند.

به نحوی که حتی حامد کرزای به عنوان متحد آمریکا بارها به این عمل اعتراض کرد.

حکومت کرزای به پایان رسید و اشرف غنی به ریاست جمهوری رسید دور نخست دولت او نیز تمام شد.

سال جاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برگزار شده و پس از پنج ماه در نهایت پیروزی اشرف غنی با کل آرای کمتر از یک میلیون رای اعلام شد.

اما آیا در این سالها گروه طالبان که امریکا مدعی نابودی آن بود از بین رفته بود؟

پاسخ منفی است!

کمتر از چهار سال از سقوط دولت طالبان این گروه مجددا فعال شد و توانست برخی استان های دور از پایتخت را مجددا به تصرف در آورد.

سال۲۰۱۰ طالبان جدید در عرصه سیاسی افغانستان‌ چنان جایگاهی یافت که دولت افغانستان با تشکیل گروهی به نام شورای صلح به مذاکره با این گروه تمایل یافت.

واقعیت این بود که طالبان باز گشته بود و قدم به قدم عرصه را بر اشغالگران آمریکایی تنگ میکرد.

فشار طالبان بر آمریکا چنان‌ زیاد شد  که نامزد ریاست جمهوری آمریکا (دونالد ترامپ) یکی از شعار های انتخاباتی خود را پایان دادن‌ به جنگ های بی پایان آمریکا در کشور های دیگر ،از جمله افغانستان، اعلام ‌کرد.

پس از پیروزی ترامپ، زلمای خلیل زاد دیپلمات آمریکایی افغانی تبار مامور مذاکره با طالبان برای رهایی آمریکا از باتلاق افغانستان شد.

در طول سال ۲۰۱۹ نمایندگان آمریکا  تحت ریاست زلمای خلیلزاد و نمایندگان طالبان زیر نظر عبدالغنی برادر، معاون سیاسی این گروه برای چندین دور در دوحه قطر ملاقات کردند.

مهمترین خواست طالبان تعیین جدول زمانی خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان بود و بر این خواسته اصرار میکرد گروه طالبان  به هیچ وجه حاضر نشد در خلال مذاکرات با آمریکا آتش بس را بپذیرد. و حملات مرگبار طالبان به نیرو های آمریکایی و دولت اشرف غنی، صورت گسترده ادامه یافت.

پیشرفت اصلی در مذاکرات در ماه جاری  حاصل شد و مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که توافق جدید با طالبان در حال شکل گیری است.

گزارش ها حاکی است موضوع مهم  این توافقنامه  خروج نیروهای آمریکایی و گفتگوهای بین‌الافغانی در مورد آینده سیاسی افغانستان است.

نکته مهم در طول مذاکرات آمریکا و طالبان این بوده است که دولت افغانستان خارج از این مذاکرات بود.

طالبان به هیچ وجه حاضر نشد دولت را به رسمیت بشناسد و نماینده دولت را طرف مذاکره بداند!

برای برخی تحلیلگران این‌پرسش مطرح بود که دولتی که حتی نماینده اش در مذاکره پذیرفته نشده آیا نتیجه توافق را خواهد پذیرفت؟

غافل از اینکه دولت اشرف غنی اختیار چندانی از خود ندارد و آمریکا طرف اصلی طالبان در مذاکرات است.

بنا براین، آمریکا پس از ۱۸ سال اشغال افغانستان و قتل ده ها هزار نفر از مردم مظلوم‌ این کشور به هدف اصلی خود که حذف طالبان از صحنه سیاست افغانستان بود نرسید.

آمریکا پس از ۱۸ سال جنایت، سرانجام در برابر کسانی که آنهارا تروریست می خواند و آنها را پناه دهنده عاملان اصلی حمله یازده سپتامبر می دانست زانو زد و پس از مدت ها مذاکره تن به خروج اجباری از افغانستان داد.

گرچه هنوز باید منتظر روشن شدن بیشتر مفاد توافق شد.

* عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی سینا

انتهای پیام/#