۱۰ فیلم بزرگی که نگاه شما به تاریخ را تغییر خواهند داد (۲)
فیلم «آخرین امپراطور» (The Last Emperor) فیلمی در مورد تاریخ معاصر است که در آن برتولوچی به زندگی پویی، آخرین امپراطور چین در قرن بیستم میلادی می‌پردازد. بدین ترتیب و همراه با سبک خاص فیلمبرداری ویتوریو استورارو، ما به درون یک قلمرو سحرانگیز از رنگ‌ها، دکور و طراحی قدم می‌گذاریم که در چندین قرن در دوران گذار و انقلاب در چین وجود داشته‌اند.
از آنجایی که کارگردان ایتالیایی در خاک بیگانه است، از پیتر اوتول به عنوان جانشینی برای مربی و ندیم واقعی امپراطور پویی در دوران رهبری‌اش بر کشور استفاده می‌کند. در این فیلم شاهد یک امپراطور شاه مآب و زیرک مانند آنچه تاکنون تصور می‌کردیم نبوده و تنها بزرگ شدن یک پسربچه عجیب و غریب را می‌بینیم که از همان ابتدا برای امپراطور بودن به دنیا آمده است. در سراسر این فیلم پرجلوه و به خصوص در سال‌های آخر ماجرا، شاید برخی انتظار داشته باشند شاهد چینی باشند که هنوز تحت حکومت کمونیست‌هاست. اما برتولوچی بلوغ این پسربچه مات و مبهوت را در قالبی بسیار ساده و نقاشی گونه از طریق آهنگ متن فوق‌العاده ریوییچی ساکاموتو به ما نشان می‌دهد.
۷. بن هور (۱۹۵۹) - ویلیام وایلر
پرطمطراق‌ترین فیلم این فهرست فیلم «بن هور» (Ben Hur) ساخته کلاسیک ویلیام وایلر است که می‌توان آن را بازسازی امپراطوری روم باستان نامید. فیلم‌های زیادی پس از این فیلم، مانند «سقوط امپراطوری روم» (The Fall of the Roman Empire) و «گلادیاتور» (Gladiator) قسمت‌هایی از این دوران مهم و جادویی تاریخ را به تصویر کشیده‌اند، اما هیچ کدام نتوانسته‌اند به زیبایی و کمال فیلم وایلر این کار را انجام دهند. شاید به خاطر صد‌ها حیوان و هزاران هنرور در بزرگ‌ترین قالب سینمایی که در این فیلم به کار گرفته می‌شوند، برخی داستان فیلم را به کلی فراموش کنند، داستانی که بسیار ساده است: چارلتون هیوستون در نقش بن هور که یک شاهزاده یهودی است به بردگی فروخته می‌شود و پس از سال‌ها رنج برای انتقام باز می‌گردد.
همانطور که گفته شد، از آنجایی که فیلم داستانی ساده و سرراست دارد، وایلر توانست به سمت موضوعات دیگری مانند کاتولیک گرایی در برابر یهودی‌گری، بیماری جذام، مسابقات ارابه‌رانی و زندگی کلی دوران باستان نیز برود. هیچ فیلمی مانند «بن هور» نتوانسته در مقیاسی کامل و دقیق روم باستان را به تصویر بکشد. به سختی می‌توان در طول بیش از سه ساعت و نیم فیلم، چشم‌ها را از پرسه زدن در گوشه‌های قاب تصویر و حواشی اطراف ماجرا بازداشت.
۸. جی اف کی (۱۹۹۱) - الیور استون
فیلم «جی اف کی» (JFK) فیلمی است که نه تنها می‌توان بار‌ها و بار‌ها آن را به عنوان یک فیلم بزرگ و قوی از الیور استون در اوج دوران فیلمسازی‌اش تماشا کرد بلکه با این کار با جزییات دقیق اتفاقاتی که در جریان ترور جان اف کندی رخ داد نیز آشنا خواهید شد. این فیلم چنان تاثیرگذار بود که یک سال پس از انتشار آن تصمیم گرفته شد اسناد مربوط به ترور جان اف کندی و اظهارات شاهدان و متهمان در دادگاه تا سال ۲۰۲۹ از دسترس عموم دور بماند.
این فیلم بر اساس چندین کتاب و به خصوص کتابی نوشته جیم گاریسون ساخته شده که نقش او را در فیلم کوین کاستنر بر عهده دارد. در ساخت فیلم، استون از بازسازی سیاه و سفید تصاویر آرشیوی از دیدگاه‌های متفاوت استفاده کرده تا رازآلودگی این ماجرا را افزایش دهد. با توجه به طولانی بودن فیلم (بیش از ۳ ساعت) و اطلاعات گسترده‌ای که از منابع مختلف به دست آمده و بازگو می‌شود شاید بتوان آن را رسیدگی واقعی به ماجرای ترور جان اف کندی و تلاش برای رمزگشایی از آن دانست. این فیلم باعث می‌شود که از دیدگاه‌هایی متفاوت به این ماجرای رازآلود و بحث برانگیز نگاه کنیم که می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد واقعیت ماجرا در اختیار ما قرار دهد.
۹. محاکمه در نورنبرگ (۱۹۶۱) - استنلی کرامر
اگر چه فیلم «محاکمه در نورنبرگ» (Judgment at Nuremberg) تنها ۱۳ سال پس از ماجرای واقعی رسیدگی به اتهامات سران نازی در دادگاه نورنبرگ ساخته شد، این فیلم به کارگردانی و تهیه کنندگی استنلی کرامر را می‌توان یک کپسول زمان بی‌نقص از اتفاقاتی که پس از جنگ جهانی دوم رخ داد دانست. در این فیلم از بازیگران انگلیسی و آلمانی استفاده شده و به شکلی خلاقانه تکنیکی به کار گرفته شده که مخاطب از تمام آنچه که در داستان رخ می‌دهد مطلع می‌شود، در حالی که این موضوع برای اشخاص واقعی درون داستان صحت ندارد، در داستانی که تعدادی از شخصیت‌های اصلی دخیل در جنایات نازی‌ها محاکمه می‌شوند.
این فیلم به شکل فعالی مخاطب را در داستان وارد می‌کند، زیرا تمامی سوالات اخلاقی، رفتاری و مربوط هستند. تماشای این فیلم باعث می‌شود از خود بپرسیم که اگر ما نیز در شرایط و جایگاه این افراد بودیم آیا کار متفاوتی انجام می‌دادیم؟ تماشای «محاکمه در نورنبرگ» باعث می‌شود که از دیدگاهی متفاوت به این محاکمه نگاه کنیم و هر آنچه که تاکنون در مستند‌ها و فیلم‌ها و کتاب‌ها در این مورد گفته شده را کنار بگذاریم.
۱۰. گاندی (۱۹۸۲) - ریچارد آتنبرو
حکومت استعماری بریتانیا بر هند در دهه ۱۹۳۰ از طریق فیلم‌های درجه دوم و حتی جریانات ضد‌آپارتایدی به نمایش درآمده بود، اما هیچ کدام از آن‌ها نتوانستند به تصویر ریچارد آتنبرو از شخصیت مهاتما گاندی در فیلم «گاندی» (Gandhi) و با بازی فراموش نشدنی بن گینگزلی نزدیک شوند. در این فیلم سه ساعته شاهد زندگی گاندی به عنوان یک مرد واقعی با احساسات و تجربیات واقعی و قابل درک برای انسان هستیم، درست برعکس تصویر بی‌نقصی که اغلب از او ارائه داده می‌شود.
از آغاز کار تا کشته شدنش، شاهد نگرانی‌های انسانی و استفاده از عدم خشونت برای خلاص شدن کشورش از دست بریتانیایی‌ها هستیم و کمتر کسی با تماشای این فیلم دیگر به گاندی به چشم یک پیرمرد ساکت و آرام که درخواست‌هایش را مهربانانه اعلام می‌کرد نگاه خواهد کرد. او بر سر آرمان‌ها و عقایدش ایستاد، سخنرانی‌هایی شورانگیز انجام داد و الهام بخش میلیون‌ها نفر شد که نه تنها در هند بلکه در سراسر جهان نیز راه او را ادامه دادند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
